خطوط روی صورتش نشان می داد که روزهای سخت را پشت سر گذاشته به این امید که باقی عمرش را در آرامش و آسایش سپری کند، نه اینکه در راهروهای دربار بی خانمان بماند. به دنبال پاسخگویی به مطالبات همسر 70 ساله خود برای پرداخت مهریه، هزینه حقوق و نفقه زندگی است.
مهرهای بانکی روی میز آنلاین تاییدی بود بر این ادعا که او هر چه معلمی به دست آورده خرج همسر و فرزندانش کرده و جز لباس چیزی به نامش ندارد. هر چه داشته و نداشته به نام زن و فرزندش کرده است به این امید که در پایان پیری و پس از مرگ و به قول خودش وارثی نداشته باشد. تن پیرمرد از نفرین وارثان در گور نمی لرزد، اما چرخ زمان به سرعت به او نشان داده که نمک در دست ندارد و در آغاز دهه هشتاد درب کلبه است. که در این تاریکی ناخواسته، غروب های تابستان تنها با دردها و کشمکش های روز به رختخواب می روند.
حاج جحجه معلم بازنشسته ای که چند ماه پیش طبق بررسیخاطرات یک وکیل نام و عادات بنده را یافت و به او اشاره کرد اتاق وکلای دادگستریبا شناسایی آدرس وکیلم، او قبل از من به دفتر آمده بود و از منشی اجازه خواست تا اوراق و مدارک خود را به ترتیب و ترتیبی که مشخصه معلمان ریاضی است، روی میز بچیند تا رفتارش را شرح دهد. همسرش و فرزند آخرش.و سند را باز کرد تا تصور نکنم خدا حافظ ما باشد، او را بی جهت دروغ می گوید و او را مشغول می کند یا به قول “من غریبه نیستم” بازی می کند.
مطالبه مهریه مندرج در فیش های بانکی همراه با حقوق چهل سال زندگی زوجه به صورت نقدی پرداخت و نفقه ماهانه مندرج در فیش های بانکی در تاریخ پنجم به کارت زوج و فرزندان واریز شد. از هر ماه ملک تنها سرپناه خود را در سه دانگه به نام همسرش، سه دانگه به نام فرزند آخر داده بود و حالا این دو دست به کاری زده بودند که حاج یحیی پیر را در خانه اجاره ای بی خانمان کنند! اسناد و مدارک را بررسی کردم و به زائر یحیی گفتم که با من چه کرده است، پیرمرد جرعه ای آب نوشید تا بغض را به بهانه خیس کردن گلویش فرو ببرد و گفت: این نماز را خدمت می کنم. . خانم را صدا کرد و گفت فردا با این چیزها چطور می توانی با من زندگی کنی؟ پاسخ داد: این روز نمی آید و با نتیجه این قضایا تقاضای طلاق هم می کنم تا مادام العمر از تو رهایی پیدا کنم! با گفتن این جمله آخر نه جرعه ای آب و نه غرور مردانه اش قدرت تحمل حجمی را که در گلویش پنهان کرده بود نداشت و در نهایت اشک روی گونه های چروکیده اش ریخت. صفحات
در این دو دهه که وکیل بودم، دیدن چنین صحنه ای همیشه برایم دردناک و غیرقابل تحمل بوده است، به همین دلیل از پشت میز بلند شدم تا بهانه ای برای خلوت کردن پیرمرد و همچنین رهایی از شر مردانگی او غرور. از منشی خواستم که دقایقی بعد به بهانه سرو چای و شیرینی پیرمرد را چک کند و در صورت آمادگی برای ادامه جلسه سر میز برگردم و به گفتگو ادامه دهم. تقریباً یک ربع طول کشید تا حال روحی حاج یحیی بهبود یابد.
خلاصه قضیهبا توجه به اسناد و مدارک ارائه شده توسط حاج جهجه همزمان با اجرای حکم مهریه و پرداخت صدقه باید تقاضای طلاق توافقی را به دادگاه تقدیم می کرد که مقدمات صدور حکم از این قرار بود که زن انجام می داد. عدم حضور در جلسه طلاق، در لایحه قانونی مخالفت خود را با درخواست طلاق اعلام کرده بود.حاج جاه جا و… اعلام کرده بودند:حاضر نیست پیرمرد را (بعد از فوت حاج یحیی) برای نفقه و حقوق بازنشستگی طلاق دهد!!حاجی یحیی دلیل درخواست طلاق یک طرفه* را پس از مرگش اعلام کرد و گفت: حالا که اینقدر گستاخ شده من هم می خواهم مثل او رفتار کنم، هرچند نمی توانم این مادر و بچه را مجبور کنم.
درخواست اصلی حاج یحیی درخواست طلاق به درخواست زوج بوده و با توجه به پرداخت کلیه حقوق مالی زوجه تنها چالش و موضوع مهم در طرح چنین درخواستی شرط تنصیف دارایی زوج است. در صورتی که شوهر بدون دلیل بخواهد زن را طلاق دهد.
* نکات حقوقی:
1- در برخی از اسناد ازدواج شرط شده است که اگر شوهر بدون دلیل بخواهد زن را طلاق دهد، نصف دارایی زوج متعلق به زوجه است، دو نکته مهم در تحلیل این شرط که این شرط را باطل می کند. محکومیت زوجه به تسلیم که ثابت می کند زن مجرد است ب) در این حالت اموال زوج، اموالی است که مرد پس از ازدواج با زوجه به دست آورده است، بنابراین اگر دارایی زوج قبل از ازدواج با زن باشد، آریال ایت. دارای ارزش یکسانی بوده و همچنان دارای همان مقدار باشد، این شرط شامل نمی شود، اما در صورتی که مال زوج در زمان طلاق A+X پرداخت شده باشد، شرط تنصیف جاری می شود. مقدار پول عمر اضافه نشده است، این شرط اعمال نخواهد شد.
قابل ذکر است زمانی که زوجین بدون توجه به افزایش ثروت پس از ازدواج، بخشی از دارایی را به فرزندان و بخشی را به همسر خود واگذار کرده باشند، در چنین فرضی عملاً امکان اعمال این شرط وجود ندارد = مانند. حاج یحجه. .
2- مرحله اول برای ارائه درخواست طلاق (طلاق توافقی یا به درخواست یکی از زوجین): ثبت نام در سامانه طلاق که زیر نظر سازمان اجتماعی است، سپس گذراندن کلاس های مشاوره و پس از صدور گواهی. توسط مشاور، پرونده در دادگاه ثبت خانواده از طریق دفتر خدمات دادگستری انجام می شود الف) در صورت توافق زوجین در موارد مذکور، همان توافق در گواهی عدم امکان سازش منظور می شود.(هزینه کار انجام شده توسط زوجه در منزل از شیردهی و فرزند گرفته تا ظرف شستن و …) نفقه فعلی زوجه و نصف دارایی زوج به شرط وجود شرایط باید مشخص شود. عسر و حرج زوجه است (در رویه برخی از دادگاه ها وجود رای الزام زوج به پرداخت مهریه و نفقه و نفقه مقدمه چنین درخواستی است)
3- هر یک از زوجین پس از تقدیم درخواست طلاق متقابل حتی پس از صدور گواهی عدم امکان سازش به هر دلیلی حق انصراف از توافق را دارند.
4- تنظيم و تنظيم صورتجلسه لازم براي درخواست طلاق به ويژه طلاق توافقي، مستلزم اطلاع از شرايط و ضوابط قانوني در اين خصوص است. مشورت با وکلای اتاق وکلای دادگستری این ضروری است.
نکته: آنچه در قالب خاطرات وکیل نقل می شود، خلاصه وقایع پرونده است، نه قضاوت نویسنده در مورد رفتار شرکت کنندگان در پرونده.
* وکیل – شیراز