در حاشیه برپایی همایش «شیخ شهید» مطرح شد؛
رئیس پژوهشکده تاریخ معاصر گفت: مرحوم شیخ فضل‌الله نوری در ستیز با گروه‌های ساختارشکن در دوره مشروطه تلاش کرد آب رفته را به جوی برگرداند و مردم‌سالاری دینی را در ایران نجات دهد.
به گزارش خبرنگار فرهنگ و جامعه خبرگزاری علم و فناوری آنا، موسی حقانی رئیس پژوهشکده تاریخ معاصر در حاشیه برپایی همایش «شیخ شهید» گفت: این همایش با مشارکت و همکاری تولیّت حوزه‌های علمیه تهران و پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی معاصر و هیئت یاران عاشورایی شهرستان نور و استانداری این شهرستان، نیز مجموعه فرهنگی انقلاب اسلامی (مجموعه فرهنگی سرچشمه) در روز‌های ۱۰، ۱۱ و ۱۲ مرداد در تهران، قم و شهرستان نور برگزار می‌شود.
حقانی یادآور شد: ۱۲۰ سال پیش در کشور ما نهضتی به وقوع پیوست که مرحوم آشیخ فضل‌الله نوری خود جزء مؤسسان آن بود. متأسفانه با توجه به اینکه بعضی از جریان‌های ساختارشکن در ماجرای مشروطه داخل شدند و برخی از شخصیت‌های دینی از کنار این مسئله با خوش‌بینی عبور کردند و به هشدار‌های مرحوم آشیخ فضل‌الله نوری توجه نکردند، ما شاهد بروز مسائلی در مشروطه شدیم؛ ازهمین‌رو مرحوم آشیخ فضل‌الله نوری از بعد از صدور فرمان مشروطه در قامت یک تصحیح‌کننده قیام کرد و کوشید آن بنایی را که از دیرباز قرار بود برای ایران و ایرانی امنیت و آرامش و پیشرفت در ظل اندیشه و منش دینی هدیه بیاورد، اما دستخوش انحراف شد تصحیح آن کند؛ بنابراین هم می‌توان گفت شیخ فضل‌الله نوری هم جزء مؤسسین مشروطه است و هم اولین قیام‌کننده برای تصحیح آن.
وی همچنین توضیح داد: از بین حدود هفتاد مقاله‌ای که دریافت کردیم حدود بیست مقاله برگزیده شده‌اند. البته مقالات همچنان دارد به دبیرخانه می‌رسد.
آقایان دکتر موسی نجفی، دکتر مظفر نامدار، دکتر یعقوب توکلی، دکتر سیدمصطفی تقوی، دکتر ابوذر مظاهری، دکتر رجبی و… از جمله سخنران‌هایی هستند که ان‌شاءالله در روز سه‌شنبه ۱۰ مرداد ۱۴۰۲ در محل شهادت شهدای هفت تیر در مجموعه فرهنگی یادمان شهدای هفتم تیر در تهران از بیانات آن‌ها استفاده خواهیم کرد. افزون بر سخنرانی و در جنب همایش، یک نمایشگاه عکس و سند هم داریم که ان‌شاءالله این نمایشگاه در قم هم برپا خواهد شد و همچنین نمایشگاه کتاب هم خواهیم داشت. ان‌شاءالله اگر فرصت شد پرسش و پاسخ هم در جلسه روز سه‌شنبه هم خواهد بود تا به پرسش‌های عزیزان حاضر پاسخ داده شود.
وی اظهار داشت: ادامه همایش در روز چهارشنبه ۱۱ مرداد ۱۴۰۲ در پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی در قم برگزار خواهد شد. این بخش از برنامه با پیام حضرت آیت‌الله العظمی سبحانی آغاز می‌شود و سپس تعدادی از مشروطه‌پژوهان سخنرانی خواهند کرد. البته ارائه مقالات بیشتر در برنامه همایش در تهران و نور گنجانده شده است. در بخش سوم همایش که در پنجشنبه ۱۲ مرداد ۱۴۰۲ در شهرستان نور برگزار خواهد شد، چند تن از عزیزانی که در تهران مقاله دادند در آنجا ارائه خواهند داشت. همچنین چند تن از مشروطه‌پژوهان این شهرستان هم سخنرانی خواهند کرد. در اینجا جا دارد از برخی از آقایان دکتر محمدحسن رجبی، دکتر پهلوی‌خواه، دکتر احمدی کچه‌ای، دکتر ملک‌زاده، دکتر آل عمران، دکتر میثم عبداللهی، دکتر مرتضوی، دکتر جواد سلیمانی و… که جزء سخنرانان تهران و نور هستند یاد کنم.
به گفته وی، همان‌طور که گفتم حدود هفتاد مقاله دریافت شده است که البته بخشی از آن‌ها سفارش داده شده بود؛ چون می‌خواستیم درباره بعضی از موضوعات حتما ارائه مطلب داشته باشیم. برخی از مقالات هم بر اساس فراخوان به دبیرخانه رسیده است. از حوزه قم هم حدود ده مقاله دریافت شده است. از بین مقالات دریافت‌شده حدود ۲۵ مقاله برای چاپ انتخاب شده است و از میان آن‌ها هجده مقاله برای ارائه در بخش تهران همایش و حدود چهار مقاله هم برای ارائه در بخش نور همایش برگزیده شده است. محور مقالاتی هم که دریافت کردیم، عمدتا به تکاپو‌های سیاسی مرحوم آشیخ فضل‌الله نوری هم در تأسیس مشروطیت و هم در مقابله با جریان‌های انحرافی در آن دوره اختصاص دارد. سعی کردم همه مقالات را ببینم. در این میان به برخی از مقالاتی برخورد کردیم که نکات تازه و بدیعی دارد، به‌ویژه در بحث معرفی دشمنان مرحوم آشیخ فضل‌الله نوری و همین طور کسانی که در آن مقطع در مقابل مرحوم آشیخ فضل‌الله نوری ایستادند و بعدا نسبت به عملکرد خودشان در مشروطیت اظهار پشیمانی کردند.
حقانی تصریح کرد: برخی از مقالات هم به بررسی دوره مشروطه و ویژگی‌های آن اختصاص دارد و ما را با نهضتی که مرحوم آشیخ فضل‌الله نوری در آن مشغول تکاپو و فعالیت بودند آشنا می‌کند. گفتنی است به منظور آشنایی حاضران در برنامه همایش، خبرنامه‌ای آماده شده است که چکیده مقالات همایش را نیز دربرمیگیرد است. این خبرنامه ان‌شاءالله در روز همایش توزیع خواهد شد.
وی در پایان گفت: در جست‌وجو‌هایی که دوستان رسانه‌ای ما داشتند نکته‌ای که خیلی توی ذوق می‌زد عکس‌هایی بود که از بیت مرحوم شیخ فضل‌الله نوری تهیه شده بود. این عکس‌ها منزلی را به تصویر می‌کشید که رو به ویرانی بود؛ حال‌آنکه انتظار می‌رود این بنا‌هایی که تاریخ را در خود جای داده‌اند بازسازی و به موزه تبدیل شوند. باید بگویم خوشبختانه پس از ۴۴ سال از پیروزی انقلاب اسلامی، شهرداری تهران بیت مرحوم آشیخ فضل‌الله نوری را خریداری کردند و این بیت در حال بازسازی است. البته به این همایش نرسید، ولی امیدواریم این بیت هر چه زودتر بازسازی و مرکز پژوهش‌های مربوط به تاریخ معاصر و مشروطیت ایران شود.