عقب بودن فک پایین و روش های درمان
عقب بودن فک پایین از مشکلات بسیار شایع مربوط به دهان و فک است که باعث کوچک به نظر رسیدن فک پایین و بهم ریختن ظاهر صورت می شود. اکثر بیماران فکر میکنند که فک بالای آنها جلو است. دلیل این تفکر اشتباه هم آن است که معمولا در دید فرد برجستگی توجه بیشتری بهخود جلب میکند تا عقب ماندگی.
معمولا برای تشخیص عقب بودن فک پایین، دندانپزشک در شیراز هر دو فک پایین و بالا را با یکدیگر میسنجد. در این مطلب تصمیم داریم بهطور مفصلی در این رابطه با شما صحبت کرده و در مورد درمان عقب بودن فک پایین بدون جراحی و با جراحی، اطلاعاتی در اختیار شما عزیزان قرار دهیم؛ پس اگر درگیر این بیماری هستید در ادامه این مطلب همراه ما باشید.
تشخیص عقب بودن فک پایین
احتمالا اگر برای اولین بار افرادی را ببینید که فک پایین آنها نسبت به فک بالایی عقبتر باشد، این تصور در ذهن شما ایجاد شود که فک پایین مشکلی ندارد و فک بالای آن ها جلو آمده؛ اما در واقع این گونه نیست. در حقیقت چنین افرادی به اوربایت یا همان عقب رفتگی فک پایین مبتلا هستند؛ فک پایین چنین افرادی بهطور کامل رشد نکرده و همین موضوع باعث شده فک بالا و پایین آنها با یکدیگر هماهنگ نباشد.
برای تشخیص عقب بودن فک پایین باید متخصص ارتودنسی تصویر نیم رخ فک را مشاهده کند. درمان کوچک بودن فک پایین با ارتودنسی یکی از متداولترین و بهترین روشها برای این بیماری است. ارتودنسی جبرانی یا کاموفلاژ روشی است که تمامی متخصصین دندانپزشکی برای این منظور مورد استفاده قرار میدهند. در این روش درمانی، چند دندان بیمار کشیده شده و بدین وسیله فضای کافی برای جابهجایی و قرار گرفتن دندانها در جای درست خودشان بهوجود میآید.
دلایل اصلی عقب بودن فک پایین
اورجت دندان یا همان ناهماهنگی فک پایین و بالا دلایل متعددی دارد که شامل موارد زیر میشوند:
- کوچک بودن فک پایین: دندانها در فضایی کم جابهجا شده و فک پایین رشد چندانی نخواهد داشت، این در حالی است که فک بالایی همچنان رشد خود را ادامه میدهد و در نتیجه تعادل فک پایین و بالا بههم میخورد.
- کوچک بودن دندانها: در این حالت هم معمولا دندانها بهصورت منظم در فضای کوچک و تنگ فک پایین قرار میگیرند؛ اما فاصله افقی ایجاد شده بین دندانهای پایین و بالا زیاد است.
- عادتهای نادرست مانند مکیدن انگشت و تنفس دهانی: این عادت در کودکانی که رفتارهای نادرستی داشته و فک پایینشان را عقب نگه میدارند، دیده میشود. در نهایت این رفتارها به عقب ماندن فک پایین آنها منجر میگردد.
چگونه عقب بودن فک پایین یا اوربایت را در خانه تشخیص دهیم؟
1- دهان خود را به صورت عادی روی هم ببندید.
دندان های خود را روی هم قرار دهید و مطمئن شوید هر دو فک شما راحت هستند و هیچ فشار روی دندان هایتان وجود ندارد.
دندان های خود را روی هم فشار ندهید یا تلاش نکنید آنها را حتما روی هم قرار دهید.
2- همزمان که در یک آینه به خود نگاه می کنید، سعی کنید لبخند بزنید.
به منظور تشخیص خود اوربایت، به یک آینه نیاز دارید که به شما در مجسم کردن دندان هایتان کمک کند. به گونه ای لبخند بزنید که بتوانید دندان های خود را مشاهده کنید.
- سعی کنید لب های خود را از دندان ها دور نگه دارید. سپس از داخل آینه دندان هایتان را چک کنید.
- ببینید آیا دندان های فک بالا، دندان های فک پایین را کامل پوشش داده اند یا خیر.
- در صورتی که دندان های بالا بیش از 3.5 میلی متر از دندان های فک پایین را پوشش دهند، شما به اوربایت مبتلا هستید.
- همچنین افراد مبتلا به این شرایط، ممکن است دندان های فک پایین خود را کامل نزدیک به سقف دهان یا داخل آن احساس کنند.
3- نوع اوربایت را تشخیص دهید.
زمانی که دندان های شما کاملا روی هم قرار نگیرند، در واقع شما به عارضه ای تحت عنوان مال اکلوژن مبتلا هستید. مال آکلوژن به سه دسته مختلف طبقه بندی می شود که دو نوع آنها شامل عقب ماندگی فک پایین یا اوربایت و یک نوع آن شامل عقب ماندگی فک بالا یا آندربایت است.
- کلاس 1 رایج ترین کلاس است. در این شرایط محل قرار گیری فک ها، دندان ها و ساختار کلی دهان طبیعی است و تنها، دندان های بالا و پایین روی یکدیگر قرار نمی گیرند.
- کلاس 2 به زمانی اطلاق می شود که دندان های فک بالا به شکل قابل توجهی، بر روی دندان های فک پایین همپوشانی دارند و زمانی که از نیم رخ به دندان ها نگاه می کنید، چانه عقب تر از حالت طبیعی خود قرار دارد.
- مال اکلوژن کلاس 3 (که تحت عنوان آندربایت نیز شناخته می شود) فک پایین جلوتر از فک بالایی قرار دارد و دندان های فک پایین، دندان های فک بالا را پوشش می دهند.
4- بررسی توسط دندانپزشک
پس از دیدن چنین شرایطی، بهتر است برای بررسی های بیشتر به دندانپزشک خود مراجعه کنید. عدم درمان عقب بودن فک پایین می تواند در طولانی مدت سبب سردرد، پوسیدگی دندان ها، دشواری در تکلم، اختلال در تنفس و دشواری در جویدن شود. اوربایت همچنین می تواند زمینه ساز اختلالی تحت عنوان TMJ شود که بر روی صورت و حالت بدن تاثیر می گذارد.
درمان اوربایت چه اهمیتی دارد؟
عقب بودن فک پایین شاید در مراحل اولیه مشکل جدی به نظر نرسد اما به مرور زمان و افزایش سن، می تواند به شرایط پیچیده تری تبدیل شود. با توجه به نوع اوربایت، فرد ممکن است به عوارض جدی تری مانند پوسیدگی دندان، احساس ناراحتی به هنگام جویدن و دشواری در تکلم دچار شود.
متخصص ارتودنسی چگونه می تواند این اوربایت را درمان کند؟
ارتودنسی دندان یکی از رایج ترین روش های درمان و ترمیم عقب بودن فک پایین هستند. ارتودنسی با ترمیم موقعیت قرار گیری دندان ها، می توانند عقب بودن فک پایین را درمان کنند. این روش درمان هیچ گونه محدودیت سنی ندارد.
توجه داشته باشید که در صورت استفاده از ارتودنسی، باید تا آخر عمر از نگهدارنده های دندان نیز استفاده کنید تا مطمئن شوید دندان ها سر جای خود باقی خواهند ماند.
تراز های پلاستیکی گزینه های ایده آلی برای درمان اوربایت خفیف هستند و نسبت به بریس ها نیز ارزان تر می باشند. با این حال، اوربایت های شدید با کمک تراز های پلاستیکی قابل درمان نیستند.
درمان عقب بودن فک پایین چقدر زمان می برد؟
معمولا برای درمان اوربایت با کمک ارتودنسی، حداقل دو سال زمان مورد نیاز است. البته این مدت زمان به شدت اوربایت و بازخورد دندان ها نسبت به روش درمان نیز بستگی دارد. پس از آن، شما از یک نگهدارنده استفاده می کنید تا دندان های خود را در جای خود نگه دارید تا آندربایت شما برنگردد.
آیا اصلاح عقب ماندگی فک پایین بدون کمک ارتودنسی امکان پذیر است؟
بله، اگر اوربایت شما ناشی از بزرگ بودن دندان ها یا شلوغی بیش از حد لثه باشد، با کشیدن دندان ها می توانید آن را درمان کنید. این روش درمان به ویژه در افراد جوان موثر خواهد بود. گاهی ترکیب هر دو روش درمان (حذف دندان ها و استفاده از ارتودنسی) برای حل کامل مشکل اوربایت ضروری خواهد بود.