مهدی مردانی در گفتوگو با خبرنگار آنلاین، در خصوص سابقه شعر آیینی در کشور اظهار کرد: تاریخ ادبیات به ما میگویید که شعر آیینی قدمتی بالغ بر هزار سال دارد و اولین نمونههای شعر آیینی در اشعار کسایی مروزی دیده میشود، بعد از او هم شاعران دیگری کم یا زیاد به این حوزه پرداختهاند که شامل حوزههای منقبت، سوگ و مرثیه برای پیامبر و اهلبیت (ع) شعرهایی سروده میشود که اگر شعر آیینی را مختص به همین حوزه منقبت، سوگ و مرثیه بدانیم هم نمونههای فراوانی در ادبیات و اشعار شاعران دیده میشود.
شاعر آیینی در ادامه بیان کرد: اگر بخواهیم دایره شعر آیینی را در مفاهیم دینی، قرآنی و اسلامی گستردهتر بکنیم، طبعاً گستره شعرها خیلی بیشتراست و تمام شعرای عرفانی، اخلاقی و آموزههای دینی میتوانند در این حوزه جمعبندی بشوند منتهی آنچه مشخص است از دوره صفویه به بعد که حکومت شیعه رسماً در کشور ما تشکیل شد شعر آیینی عده و عده بیشتری پیدا میکند به این منظور که شاعرانی در این حوزه قلم میزنند که به لحاظ تعداد شاعر و تعدد شعر رقم قابلملاحظهای افزایش پیدا میکند تا به انقلاب اسلامی برسند.
موج اصلی شعر آیینی پس از انقلاب اسلامی شکل گرفت
مردانی با تأکید بر اینکه بعد از انقلاب اسلامی موج اصلی حرکت شعر آیینی در ایران شکل میگیرد و بخش عمدهای از آثاری که بعد از انقلاب تولید میشود که یکی از آنها همین حوزه شعر آیینی است اظهار کرد: در کل در اشعار انقلاب دو مقوله وجود دارد جزو پرچمداران هستند یکی شعر آیینی و دیگری شعر دفاع مقدس که اساساً دستاوردهای حوزه ادبیات انقلاب اسلامی است.
وی عنوان کرد: شعر آیینی به لحاظ کیفیت و تعداد شاعرانی که در این حوزه قلم میزنند پس از انقلاب اسلامی به هیچ عنوان قابل مقایسه با پیش از آن نیست و میتوان گفت قلههای شعر آیینی که بعد از انقلاب شکل میگیرند، قابلملاحظه و بررسی هستند.
این شاعر در خصوص نقش شاعران در تبیین محرم بیان کرد: نقش شاعران در تبیین رویدادهای بزرگی از جمله محرم یک نقش انکارناپذیر است اگر ما تاریخ عاشورا را ملاحظه کنیم پی میبریم که از همان ابتدای واقعهٔ عاشورا شعر نقشی انکارناپذیری در کنار این حادثه دینی و آیینی دارد؛ در همان روز عاشورا شعرهایی توسط خود اهلبیت، خانواده آنها و رجزهایی که برای مبارزه سروده میشد مصداقهای بارز این موضوع است.
وی افزود: در کربلا از شعرهایی استفاده میشد و پس از آن هم سوگواریهایی که اتفاق میافتد در غالب شعر است و بارها شاهد بودیم که اهلبیت (ع)، ائمه و معصومین (ع) پس از عاشورا اصرار بر این داشتند که شاعران شعرهایی را در سوگ اباعبدالله بخوانند و این مسیر را روشنگری بکنند.
شعر ظرفیتی مناسب برای روشنگری
مردانی تصریح کرد: امروز هم ادبیات پرچمدار این حوزه است، به این دلیل یکی از حوزههایی است که مردم بسیار با آن سر و کار دارند؛ در مداحیها و تعزیهها و تمام حوزههایی که بهنوعی زبان در آنها جاری است شاعران میتوانند روشنگر راه عاشورا باشند البته باید به پختگی در حوزه زبان برسند و دارای زاویه دید، حرف تازه در این خصوص باشند تا بتوانند مخاطب را جذب بکنند؛ اگر بستر اجتماعی هم فراهم باشد شعر میتواند بسیار خوب و روشنگر در این حوزه باشد.
وی در خصوص بحث بسترسازی مناسب برای جریان شعر آیینی گفت: در حوزه مخاطب و شاعرانی که در این حوزه کار میکنند نیاز به کار فرهنگی، پیوند مجدد بین مخاطب و ادبیات فاخر داریم تا آیینی برقرار بشود که مداحان رجوع بکند به ادبیات معاصر و شعر فاخر ما، ناشرین اقبال داشته باشند به چاپ آثار مناسب و همچنین صدا و سیما و رسانهها به سراغ اشعار فاخر بروند و در توزیع، تولید، پخش و نشر کوشا باشند.
مردانی در پایان گفت: لازم است رسانههای حاکمیت و مسؤولین امر که از اداره ارشاد و حوزه هنری هستند دغدغه مندانه به حوزه شعر آیینی توجه کنند و همتی نیاز است برای این ادبیاتی که پس از انقلاب به اوج خودش رسیده تا امروز در دسترس مخاطب قرار بگیرد و لازم است در مورد آن کار فرهنگی بشنود و مخاطب را با کتاب و ادبیات آشنا کنیم.