ایمپلنت بهتر است یا دندان مصنوعی؟
به نقل از دکتر آرش غفوری بسیاری از افراد حتی در سنین زیر چهل سال دندانهای خود را به دلایل مختلف از دست می‌دهند. این موضوع اثرات سوء جسمی و روانی بسیاری دارد. فرد نمی‌تواند به خوبی غذا بخورد و صحبت کند. همچنین زیبایی او تحت تأثیر قرار میگیرد. دندان مصنوعی و دو راهکار مهم برای جایگزین کردن دندانهای از دست رفته هستند. اما سوال مهمی که وجود دارد، این است که هرکدام از آنها برای چه افرادی مناسبند؟ در سایت دکتر غفوری می‌توانید راهنمای جامعی در مورد تفاوت‌های این دو روش ارائه شده است.
مقایسه کلی دندان مصنوعی و ایمپلنت
در قسمت‌های بعدی به صورت کامل توضیح خواهیم داد که ایمپلنت و دندان مصنوعی چه هستند. همچنین در مورد مزایا و معایب هرکدام صحبت خواهیم کرد. در این قسمت به چند تفاوت مهم بین این دو روش بازسازی دندان اشاره می‌کنیم.
- هزینه دندانهای مصنوعی نسبت به ایمپلنت‌ها کمتر است.
- ایمپلنت‌ها شباهت بیشتری به دندانهای طبیعی شما دارند.
- ایمپلنت‌ها می‌توانند در حفظ بافت لثه و استخوان‌های فک نیز تأثیر داشته باشند. اما دندانهای مصنوعی چنین مزیتی ندارند.
- قرار دادن دندانهای مصنوعی نیازی به جراحی ندارد.
- ایمپلنت‌ها می‌توانند به عنوان یک دندان دائمی برای همیشه در دهان شما وجود داشته باشند. اما دندانهای مصنوعی طول عمر کمتری دارند.
تصمیم در مورد اینکه کدام یک از دندان مصنوعی و ایمپلنت برای یک بیمار مناسب‌تر هستند، به شرایط او بر‌می‌گردد. در ادامه این مسئله به صورت کامل تشریح خواهد شد.
دندان مصنوعی چیست؟
قبل از هر چیز باید بدانید که دندان مصنوعی و ایمپلنت هرکدام چه هستند. این موضوع تشخیص تفاوت بین آنها را ساده‌تر می‌کند.
دندان مصنوعی که با نام پروتزهای متحرک نیز شناخته میشود، وسیله متحرکی است که جایگزین دندانهای از دست رفته میشود. دندانهای مصنوعی برای پر کردن ردیف بالا یا پایین فک یا هر دو کاربرد دارند. نکته دیگری که در مورد این نوع پروتزها وجود دارد، این است که می‌توان به راحتی آنها را از دهان خارج کرد. آنها همچنین برای پر کردن بخشی از بافت لثه نیز کاربرد دارند.
مزایای استفاده از دندان مصنوعی
آگاهی از مزیت‌ها و معایب هر روش از دیگر راهکارهایی است که می‌تواند به شما در انتخاب صحیح بین دندان مصنوعی و پروتز کمک کند.
- هزینه کمتری دارد.
- به جراحی نیاز ندارد.
- بیماران خاص مانند افراد مبتلا به پوکی استخوان، دیابت و سایر گروه‌هایی که گذاشتن ایمپلنت در آنها باتمهیدات خاص انجام می یابد ، می‌توانند دندان مصنوعی داشته باشند.گرچه درمان ارجح ایمپلنت دندانی است
- استفاده از این نوع پروتز برای افرادی که لثه‌های سالمی ندارند، کمک می‌کند. چرا که روی لثه‌ها را می‌پوشاند و حالت طبیعی برای آنها ایجاد می‌کند.
- افراد به کمک دندانهای مصنوعی می‌توانند تا حدودی از پوسیدگی و از دست رفتن دندانهای سالم خود پیشگیری کنند.
معایب دندان مصنوعی
دندان مصنوعی نمی‌تواند از استخوان فک حمایت کند. به همین دلیل احتمال تحلیل رفتن استخوان فک و تأثیر در زیبایی ظاهری فرد وجود دارد.
- دندان مصنوعی روی لثه‌ها قرار میگیرد. به همین دلیل احتمال جابجایی آن وجود دارد که در نهایت منجر به احساس ناراحتی در بیمار میشود.
- عمر مفید این پروتزها ۷ تا ۱۵ سال است.
- بیمار ممکن است احساس ناخوشایندی برای قرار گرفتن یک شیء اضافی در دهانش تجربه کند.
- از دیگر تفاوت‌های دندان مصنوعی و ایمپلنت زمانی نمود پیدا می‌کند که بیمار تغییر وزن داشته باشد. بیمارانی که چاق یا لاغر می‌شوند باید قالب جدیدی برای دندان مصنوعی تهیه کنند.
- برای تمیز کردن باید از دهان خارج شوند. همچنین شب‌ها برای بازسازی لثه‌ها باید از دهان خارج شوند. در تمیز کردن آنها نیز باید دقت بسیاری خرج کرد؛ چرا که احتمال گیر افتادن مواد غذایی بین آنها زیاد است.
- ممکن است در گفتار فرد اختلال ایجاد کنند.
- با استفاده از دندان مصنوعی باید از مواد غذایی سفت یا چسبناک پرهیز کرد.
- ظاهر آن با دندانهای طبیعی فرد متفاوت است.
ایمپلنت دندان چیست؟
دندان مصنوعی و ایمپلنت دندان در بسیاری از موارد می‌توانند جایگزین یکدیگر باشند.. ایمپلنت‌ها انواع بسیار مختلفی دارند. آنها به صورت تکی جایگزین دندانهای از دست رفته می‌شوند. ایمپلنت‌ها در لثه و استخوان فک کاشته می‌شوند. این موضوع معایب و مزیت‌هایی به دنبال دارد که در ادامه به آنها پرداخته‌ایم.
مزایای کاشت ایمپلنت
دندان مصنوعی و ایمپلنت مزایای مشترک بسیاری دارد. اما در این قسمت برای مقایسه مزیت‌هایی را ارائه داده‌ایم که ایمپلنت از آنها برخوردار است.
- به حفظ ساختار استخوان فک کمک و از تحیل رفتن آن پیشگیری می‌کنند.
- کاشت ایمپلنت‌ها باعث میشود همیشه مانند یک دندان دائمی ثابت باشند و حرکت نکنند.
- راه حلی دائمی هستند و معمولا نیازی به تعویض ندارند.
- بیمار احساس غریبی ندارد و حس می‌کند که دندان اصلی او در دهانش قرار دارد.
- تمیز کردن آنها نیز مانند دندانهای معمولی و با مسواک و نخ دندان انجام میشود. این موضوع در انتخاب بین دندان مصنوعی و ایمپلنت نقش مهمی دارد.
- با کاشت ایمپلنت فرد محدودیت غذایی ندارد و می‌تواند همه چیز مصرف کند.
- ظاهری شبیه به دندانهای طبیعی دارد.
معایب کاشت ایمپلنت
معایب دندان مصنوعی و ایمپلنت زیاد نیست. با وجود اینکه ایمپلنت بسیاری از مشکلات موجود در دندان مصنوعی را حل می‌کند، اما نقاط ضعفی نیز دارد.
- هزینه کاشت آن نسبت به دندان مصنوعی بیشتر است.
- تنها راه کاشت آن جراحی است. ممکن است بیمار در طول درمان به یک الی دو بار جراحی نیاز داشته باشد.
- افرادی که لثه‌هایشان تحلیل رفته است یا استخوان فک ضعیف دارند، نمی‌توانند بدون پیوند از ایمپلنت استفاده کنند.
- ایمپلنت‌ها به صورت تکی کاشته می‌شوند. به همین دلیل افرادی که تعداد دندانهای زیادی را از دست داده‌اند، باید کاشت‌های متعدد انجام دهند. البته آنها می‌توانند از بریج‌های دندانی نیز استفاده کنند.
هنگام انتخاب دندان مصنوعی و ایمپلنت باید به چه نکاتی توجه داشته باشیم؟
تا اینجا با مزیت‌ها و معایب هر کدام از روشها آشنا شدید و تفاوت‌های آنها را شناختید. اما در این قسمت به موارد دیگری اشاره کرده‌ایم که به شما در تصمیمگیری بهتر برای انتخاب دندان مصنوعی و ایمپلنت کمک می‌کند.
- نوع بیمه. ممکن است برخی از بیمه‌ها خدمات مربوط به دندان مصنوعی و ایمپلنت را پوشش دهند. معمولا ایمپلنت به عنوان یک روش زیبایی شناخته میشود و به همین دلیل بیمه هزینه‌های آن را تقبل نمی‌کند.
- نتیجه در دراز مدت. با وجود اینکه هزینه دندان مصنوعی نسبت به ایمپلنت کمتر است؛ اما ایمپلنت‌ها راهکاری دائمی هستند. بنابراین در دراز مدت هزینه کمتری نسبت به دندان مصنوعی خواهند داشت.
- سلامت دهان و دندان. لثه‌ها و استخوان‌های فک برخی از بیماران تراکم و استحکام لازم برای کاشت ایمپلنت را ندارد. بنابراین یا باید پیوند انجام شود و یا از دندان مصنوعی استفاده شود.
بین دندان مصنوعی و ایمپلنت کدام یک بهتر است؟
با توجه به اطلاعات موجود در مقاله دریافتید که در مجموع کاشت ایمپلنت مزیت‌های بیشتری نسبت به دندان مصنوعی دارد.
ممکن است به دلایل مختلف یک یا چند دندان خود را از دست داده باشید. در این حالت می توانید از چند گزینه درمانی متفاوت استفاده کنید تا جای دندان های از دست رفته خود را پر کنید. از جمله روش هایی که در این باره به بیماران پیشنهاد می شود می توان به دندان مصنوعی یا اشاره نمود. اینکه کدام روش می تواند بهترین گزینه برای شما به حساب آید به فاکتورهای مختلفی بستگی دارد. هزینه تمام شده، میزان سلامت استخوان فک و بافت لثه، سلامت دندان های باقی مانده و اولویت هایی که برای شما مهم تر هستند، اصلی ترین فاکتورها در انتخاب روش درمانی به شمار می روند.
استفاده از دندان مصنوعی و یا ایمپلنت، هر کدام امتیازها و مشکلات مربوط به خود را دارند که باید در مورد آن ها آگاهی پیدا کرد. از طرف دیگر باید تمامی اولویت های خود را با دندانپزشکتان در میان بگذارید و در کنار این دو گزینه، موارد دیگر نظیر بریج های دندانی را هم بررسی کنید.
هر دو روش ایمپلنت و دندان های مصنوعی، در نهایت هدف یکسانی را دنبال می کنند. مهم ترین هدف آن ها این است که به شما کمک می کند تا غذای خود را خوب بجوید؛ در غیر این صورت با مشکل روبرو خواهید شد. مزیت دیگر این دندان های جایگزین، بهبود وضعیت عضلات صورت است که از تغییر در ظاهر شخص جلوگیری می کند. همچنین، وضعیت گفتار و تلفظ کلمات بهبود می یابد. زیرا ممکن است در اثر خالی شدن جای دندان ها تلفظ برخی کلمات و یا حرکت زبان دچار اختلال گردد.
درنهایت، داشتن لبخندی کامل و دلنشین به شما کمک می کند تا اعتماد به نفس خود را افزایش داده و از داشتن آن لذت ببرید. با همه این توضیحات، در مورد دو روش اصلاحی ایمپلنت و دندان مصنوعی، تفاوت های قابل توجهی وجود دارد که نکات مثبت و منفی آن ها را باید به طور جداگانه بررسی نمود. در این صورت می توان بهترین تصمیم را بر اساس آگاهی های لازم اتخاذ کرد.
مقایسه عملکرد دندان مصنوعی با ایمپلنت
برای ، لازم است در ناحیه دندان از دست رفته تراکم کافی استخوان فک وجود داشته باشد تا پایه ایمپلنت در بافت لثه و استخوان قرار گیرد. بر اساس مطالعات آماری که در سال 2018 انجام شد، ایمپلنت در بین بزرگسالانی که در بازه سنی 55 تا 64 سال قرار دارند، مورد توجه بیشتری قرار گرفته است.
برای آن که جراحی ایمپلنت انجام شود، باید ریشه آسیب دیده دندان قبلا خارج شده باشد. بنابراین برای استفاده از روش ایمپلنت، باید اگر ریشه ای در محل دندان وجود دارد، خارج گردد و در نهایت به جای آن حفره ای در استخوان فک ایجاد شود.
پس از آن پایه ای فلزی در لثه و استخوان فک کاشت می شود که در اصل در بافت استخوان قرار می گیرد. در نهایت، روکش ایمپلنت بر روی پایه ذکر شده نصب می گردد. البته نصب روکش زمانی انجام می شود که استخوانی که پیج تیتانیومی را در بر گرفته، کمی رشد کند و تا بتواند آن را به خوبی حمایت کند.
در مرحله آخر باید روکش ایمپلنت بر روی پایه ایمپلنت نصب گردد. روکش ایمپلنت در اصل یک دندان مصنوعی است که در تطابق کامل با دندان های اطراف ساخته شده و به پایه متصل می شود.
دندان های مصنوعی متحرک که تحت عنوان پروتز دندانی هم شناخته می شوند، بدون آن که به میزان استخوان موجود در فک توجهی داشته باشد، در داخل دهان نصب می گردد. پروتزهای دندانی می توانند به صورت تکی و یا تکه ای در جای دندان های از دست رفته قرار گیرند که به آن ها پروتزهای تکه ای می گویند. این امکان هم وجود دارد که پروتز مورد استفاده، تمامی دندان های فک های بالا و پایین را به صورت یک مجموعه کامل شامل شود. در صورتی که بخواهید از دست دندان کامل استفاده کنید لازم است تا از تمام قسمت های لثه های بالا و پایین قالب گرفته شود
پیش از آن که دندانپزشک دندان مصنوعی را بسازد باید نحوه قرار گرفتن دندانها روی هم (بایت) و تراز بودن فک و لثه های بالا و پایین شما را با دقت بررسی نماید. در این صورت می تواند مطمئن شود که آیا وضعیت دندان مصنوعی به گونه ای هست که امکان حرف زدن و غذا خوردن را به صورت بهینه به وجود آورد یا خیر. پس از قالب گیری و بررسی های اولیه، در لابراتوار دندانپزشکی، نمونه اولیه ای از دندان مصنوعی برای شما ساخته می شود و در اختیار دندانپزشک قرار می گیرد. این پروتز های اولیه باید در دهان قرار داده شوند تا تنظیمات لازم برای قرار گرفتن در دهان صورت پذیرد. در نهایت، بر اساس تنظیمات انجام شده، مجموعه نهایی پروتزها برای شخص تولید خواهد شد.
لازم به ذکر است که دندان های مصنوعی همانند دندان ها و لثه های طبیعی به نظر می رسند و با استفاده از نوعی چسب مخصوص بر روی لثه ها نصب می شوند.
هزینه دندان های مصنوعی و ایمپلنت چگونه است؟
ایمپلنت و روش های دیگری که برای جایگزینی دندان های کشیده شده انجام می شوند، مانند بریج های دندانی، از روش های پرهزینه هستند. با این حال، عوامل زیاد دیگری نیز بر هزینه آن ها تاثیر گذار هستند. مهارت (تخصص) دندانپزشک و منطقه جغرافیایی از جمله عواملی هستند که در این موضوع نقش اساسی دارند.
در مقابل روش ایمپلنت، تهیه دست دندان کامل، بسیار به صرفه تر خواهد بود. برای کسانی که می خواهند جای خالی دندان های از دست رفته را پر کنند ولی از نظر مالی و دیگر موارد توانایی انجام ایمپلنت را ندارند، استفاده از دندان مصنوعی بسیار مناسب است.
نگه داری از دندان مصنوعی با نگه داری از ایمپلنت چه تفاوتی دارد؟
برای اینکه از ایمپلنت خود مراقبت کنید، دقیقا باید مثل زمانی که دندان های طبیعی داشتید عمل کنید. در واقع این دندان ها از نظر رعایت نکات بهداشتی هیچ فرقی با دندان های طبیعی ندارند. بنابراین باید مرتب بکشید و حداقل دو بار در روز مسواک بزنید. برای می بایست از مسواک نرم استفاده کنید. نکته نهایی این که باید برنامه منظمی برای مراجعه به دندانپزشک داشته باشید تا وضعیت دندان ها به خوبی بررسی گردد.
نکته دیگری که در مورد ایمپلنت وجود دارد این است که آن ها دندان های ثابتی هستند. بنابراین اگر بنا به هر دلیلی دچار شکستگی و یا ترک خوردن شد، ممکن است لازم باشد روکش های اصلی را با روکش های جدید جایگزین کنید.
در مقابل ایمپلنت، مراقبت از دندان های مصنوعی کمی متفاوت با دندان های طبیعی است. مثلا برای اینکه مدت زمان بیشتری بتوانند برای شما کارایی داشته باشند، در طول شب از آن ها استفاده نکنید. در واقع، این پروتزها در طول شب باید در آب و یا محلول تمیز کننده مخصوص به خود قرار داده شوند.
تمیز کردن دندان های مصنوعی باید به صورت روزانه انجام گیرد. برای این کار باید پس از خوردن غذا یا هر چیز دیگری، دندان ها را از دهان خارج کرده و مسواک بزنید. حتی گاهی باید چسب هایی که روی لثه های شما قرار گرفته است را هم مسواک کنید تا از تمیز بودن آن ها اطمینان حاصل شود.
همچنین باید هر چند وقت یک بار به دندانپزشک مراجعه کنید و دندان مصنوعی خود را بررسی و یا مجددا تنظیم نمایید.
عوارض دندان مصنوعی بیشتر است یا ایمپلنت؟
ایمپلنت های دندانی به عنوانی یکی از راه حل های موثر و ایمنی به شمار می روند که می توانند جایگزین دندان های از دست رفته باشند. با این حال، تحقیقاتی در زمینه عوارض ناشی از ایمپلنت انجام شده که مشخص می کند ایمپلنت های دندانی نیز می توانند در موارد نادر منجر به برخی مشکلات شوند.
عفونت و اختلالات مکانیکی مانند ترک خوردن روکش های دندانی و لق شدن ایمپلنت از جمله این عوارض به شمار می روند که بسیار نادر هستند. به این ترتیب، ایمپلنت ها هم می توانند با شکست مواجه شوند که معمولا در 5 تا 10 درصد مواقع این گونه مشکلات دیده می شوند.
در مقابل، استفاده از پروتزهای مصنوعی نیز مشکلاتی در پی خواهد داشت. از پیچیدگی هایی که در مورد دندان های مصنوعی وجود دارند نیز می توان به این موضوع اشاره کرد که گاهی دندان های مصنوعی به صورت درست در جای خود قرار نمی گیرند. همچنین، گاهی استفاده از پروتزهای مصنوعی منجر به ایجاد زخم بر روی لثه ها می گردد که برای شخص آزار دهنده خواهد بود. استفاده طولانی مدت از دندان مصنوعی در دراز مدت و را به همراه خواهد داشت
تصمیم گیری در انتخاب بین دندان مصنوعی و ایمپلنت
هنگامی که قرار است برای پر کردن جاهای خالی دندان های خود به دنبال درمان بروید و از بین روش های ایمپلنت و پروتز، یکی را انتخاب کنید باید فاکتورهای زیادی را در نظر بگیرید. در این صورت می توانید تصمیم گیری صحیح تری انجام دهید.
سن شما
با توجه به اینکه ایمپلنت های دندانی روش دائمی به حساب می آیند، این امکان وجود دارد که افراد در سنین کمتر از 60 سالگی تمایل داشته باشند که ایمپلنت انجام دهند. چون در این صورت می توانند در مدت چند دهه از داشتن دندان های کاشت شده خود لذت ببرند. برای افراد با سنین بالا مخصوصا کسانی که تمایلی به روش های زمان بر ندارند و یا رغبتی به روش های تهاجمی مانند جراحی نشان نمی دهند، دندان مصنوعی می تواند گزینه مناسب تری باشد.
تراکم استخوان فک
در قسمت های قبل اشاره شد که برای قرار گرفتن پایه ایمپلنت در استخوان فک، لازم است که حجم مشخصی از استخوان وجود داشته باشد. در صورتی که مواد استخوانی در ناحیه فک را به دلایل مختلفی نظیر آسیب های مختلف، سن، بیماری های لثه و یا از دست دادن دندان، از دست داده باشید، این احتمال وجود دارد که ایمپلنت برای شما روش مناسبی نباشد. البته می توان از روش پیوند استخوان در چنین مواردی استفاده کرد. در این روش قبل از جراحی ایمپلنت، بافت استخوان ترمیم و تقویت میشود و پس از آن ایمپلنت در دهان قرار میگیرد
کارایی و احساس طبیعی بودن
در استفاده از ایمپلنت های دندانی، احساس راحتی بسیار بیشتری نسبت به دندان های مصنوعی، برای جویدن دارید. البته طی مطالعه ای که در سال 2019 به انجام رسید مشخص شد که اگر فرد تحت روش درمانی با جراحی اضافی برای حمایت ایمپلنت قرار گیرد (یعنی از ترکیب پروتزهای مصنوعی و ایمپلنت استفاده کنند)، از نتیجه نهایی و عملکرد آن رضایت بیشتری دارند نسبت به زمانی که پروتزهای معمولی استفاده کنند.
میزان رعایت بهداشت دهان و دندان
در صورتی که از آن دست افرادی نیستید که وقت زیادی برای تمیز کردن دندان های خود بگذارید، بهتر است از روش ایمپلنت استفاده کنید. چون دندان های مصنوعی، نیاز به تمیز کردن مرتب و روزانه دارند، در حالی که ایمپلنت همانند دندان های طبیعی نگه داری می شوند. البته باید قیمت ایمپلنت دندان بالاتر را هم در نظر بگیرید. به این ترتیب، مساله بهداشت دهان و دندان و مراقبت های روزانه در انتخاب ایمپلنت یا دندان های مصنوعی بسیار تاثیرگذار خواهد بود.
روش های جایگزین ایمپلنت و دندان مصنوعی
در قسمت های قبل این مقاله به این نکته اشاره کردیم که دندان مصنوعی و ایمپلنت، تنها دو مورد از روش های جایگزینی دندان های حذف شده هستند. روش های دیگر درمانی نیز وجود دارند که ممکن است در مشورت با دندانپزشک به شما پیشنهاد شود.
بریج دندانی
در صورتی که یک یا چند دندان خود را از دست داده باشید، استفاده از بریج دندانی می تواند راه حل مناسبی برای پر کردن شکاف به وجود آمده باشد. بریج دندانی در اصل یک پروتز ثابت تکه ای است که برای اینکه در جای خود نگه داشته شود، باید به دندان های اطراف متصل گردد.
تحقیقات نشان می دهد که درصد بسیاری از کسانی که از بریج های دندانی استفاده کرده اند از عملکرد آن راضی هستند. با این حال، پس از نصب این پروتزها در دهان، لازم است به افراد آموزش بیشتری در مورد نگه داری و مراقبت از آن ها داده شود.
دندان مصنوعی تکه ای موقت
دندان مصنوعی تکه ای موقت که به آن فلیپر می گویند، از جمله روش های دیگری است که می توانید از آن استفاده نمایید. فلیپر ابزاری است که به صورت متحرک طراحی شده و یک یا چند دندان بر روی آن سوار می شوند که مطابق با دندان های حذف شده هستند. به این ترتیب، دندان ها تراز شده و کامل به نظر می رسند و لبخندی کامل برای شما به ارمغان می آورند. بهداشت این نوع پروتزهای دندانی، به سادگی صورت می گیرد و برای تمیز کردن آن ها می توانید فلیپر را از دهان خارج کرده و کامل بشویید. در حال حاضر فلیپر از جمله کم هزینه ترین روش هایی است که می توانید برای جبران دندان های از دست رفته استفاده نمایید.
از عیب های عمده این روش، دوام کم فلیپرها است. به همین دلیل معمولا این نوع پروتزهای دندانی برای استفاده موقت کسانی مناسب است که در انتظار ایمپلنت و یا بریج های ثابت هستند. با این حال، برای افرادی که احتمال می دهند که جایگزینی فلیپرها به مرور زمان لازم می شود، گزینه مناسبی به نظر می رسد.
اور دنچر
اوردنچر، چیزی بین ایمپلنت و پروتزهای دندانی به حساب می آیند. دندان های مصنوعی از نوع اور دنچر، نیازی به چسب برای ثابت ماندن ندارند، بلکه پروتز برای اینکه در دهان ثابت شوند، از ایمپلنت استفاده می کنند.
در واقع، در هنگام تثبیت اور دنچر در دهان، به جای آن که مانند ایمپلنت به ازای هر دندان یک پایه و تکیه گاه نصب شود، با دو تا چهار پایه در هر فک متصل خواهند شد، در جای خود محکم می گردند. اوردنچر می تواند ثابت باشد و یا در هنگام تمیز کردن آن ها را از دهان خارج کرده و شستشو داد.
نکته ای که درباره اور دنچر وجود دارد این است که این نوع جایگزین ها نسبت به دندان مصنوعی معمولی از قیمت بالاتری برخوردار هستند
جمع بندی
به منظور انتخاب یک راه مناسب برای پر کردن جاهای خالی دندان های از دست رفته، باید با یک دندانپزشک مجرب، ماهر و متخصص مشورت کنید. در این صورت می توانید با تمامی روش های ممکن آشنا شوید.
از بین روش هایی که برای داشتن لبخندی کامل می توان از آن ها استفاده نمود، ایمپلنت یکی از روش های بهینه است. البته ناگفته نماند که این روش دائمی بوده و کاملا طبیعی به نظر می رسد و در عین حال رسیدگی به آن ها همانند دندان های طبیعی خودتان است. این گونه دندان های کاشت شده در مقایسه با دندان های مصنوعی می توانند تا بیست سال برای شخص کارآمد باشند.
در مقابل، دست دندان یا همان دندان های مصنوعی، هزینه کمتری دارند. هر چند دوام آن ها نیز کم است و برای مراقبت از آن ها هم باید وقت و دقت بیشتری صرف کنید. البته برای کسانی که به علت تراکم ناکافی استخوان فک و یا هر دلیل دیگری کاندید مناسبی برای ایمپلنت نیستند، استفاده از دندان مصنوعی یکی از بهترین گزینه ها خواهد بود.
دکتر غفوری جراح و متخصص لثه و ایمپلنت های دندانی بر حسب علاقه شخصی به رشته دندانپزشکی وارد این رشته شد و پس از اخذ مدرک دکترای عمومی دندانپزشکی و شناسایی استعداد خود در زمینه ایمپلنتولوژی و پریودنتولوژی وارد رشته تخصصی جراحی لثه و ایمپلنت شده اند…
ایمپلنت دندان ثابت و اوردنچر دو تکنیک جدید و پیشرفته هستند که می توانند جایگزین مناسبی برای دندان مصنوعی سنتی باشند. انتخاب یکی از این روشها برای افرادی که یک یا چند دندان خود را از دست داده اند؛ چندان آسان نیست. دندان مصنوعی سنتی را می توان تقریبا برای تمام بیمارانی که تعداد زیادی از دندان هایشان از بین رفته، به کار برد اما ثابت یا اوردنچر تنها در صورتی که لثه و استخوان فک فرد از استحام و سلامت کافی برخوردار باشد؛ قابل استفاده است چون در روش کاشت ایمپلنت یا اوردنچر از دو یا چند ایمپلنت به عنوان پایه برای نگهداری پروتز دندان مصنوعی استفاده می گردد.
اگر چند دندان خود را از دست داده اید نیازی نیست خجالت بکشید از دست دادن دندان حتی بین جوانان نیز بسیار طبیعی است. آمار ها نشان می دهد حدود ۷۰ درصد افراد بین ۳۵ تا ۴۴ سال حداقل یکی از دندانهای خود را از دست داده اند و یک نفر از ۴ سالمند بالای ۷۴ سال نیز تمامی دندان های خود را از دست داده و نیاز به استفاده از دندان مصنوعی یا اوردنچر دارد. برای جایگزین کردن حداکثر ۲ یا ۳ دندان نیز باید یکی از روش های دندان مصنوعی متحرک، بریج سنتی یا ایمپلنت دندان را انتخاب کرد تا جای دندان خالی پر شود در غیر اینصورت سلامت سایر دندانها، لثه و استخوان فک نیز به خطر می افتد.
طبق آمارهای موجود سالمندانی که از دندان مصنوعی سنتی استفاده می کنند به بیماریهای لثه دچار شده یا با تحلیل استخوان فک مواجه می شوند. با توجه به این آمارها به نظر می رسد استفاده از اوردنچر یا ایمپلنت دندان گزینه مناسب تری نسبت به دندان مصنوعی متحرک باشد.
بدیهی است که هر دو روش ایمپلنت دندان و دندان مصنوعی متحرک می تواند اعتماد به نفس شما را برگرداند تا هم از داشتن لبخندی زیبا لذت ببرید و هم بهداشت دهان و دندان خود را حفظ کنید. اما اگر نمی دانید بین ایمپلنت دندان ثابت، اوردنچر و دندان مصنوعی کدام یک را انتخاب کنید باید تفاوت بین این روشها را بررسی کرده و مزایا و معایب آنها را نسبت به شرایط خود بسنجید.
چرا باید جای خالی دندانهای از دست رفته را با ایمپلنت دندان ثابت یا دندان مصنوعی متحرک پر کنم؟
جای خالی یک یا چند دندان علاوه براینکه موجب می شود اعتماد به نفس خود را از دست بدهید روی زیبایی ظاهری شما نیز تاثیر نامطلوبی دارد. اما این اصلی ترین دلیل برای پر کردن جای خالی دندانهایتان با دندان مصنوعی متحرک یا اوردنچر نیست. برای انتخاب یکی از روش های جایگزین کردن دندان های از دست رفته باید بدانید که جای خالی دندان واقعاً سلامت سایر دندانها، لثه و استخوان فک شما را به خطر می‌اندازد. زمانی که لثه بیرون بیفتد و دندانی روی آن قرار نداشته باشد باکتری ها به راحتی روی آن رشد کرده و عفونت لثه را به وجود می آورند. عفونت لثه بیماری های لثه را در پی خواهد داشت که این بیماری ها نیز می‌توانند منجر به مشکلات قلبی یا حتی ابتلا به دیابت شود.
جای خالی دندان همچنین روی ساختار استخوان فک شما نیز تاثیر می گذارد. چون دندانهای مجاور دندان از دست رفته جا به جا می‌شوند تا بتوانند جای خالی را پر کنند. این جا بجایی ممکن است با کج شدن سایر دندان ها همراه شود. با حرکت سایر دندانها، استخوان فک نیز در طول زمان تغییر شکل داده و ساختار فک شما ناپایدار تر می شود. تمام این عوامل به پوسیدگی دندان ها و از دست دادن دندان های بیشتر منجر می شود.
حالا شما می دانید که چرا با از دست دادن یک یا چند دندان خود باید به نحوی جای خالی آنها را پر کنید تا از عوارض جانبی آن در امان باشید. اما نکته مهم اینجاست که بهترین روش جایگزین کردن دندان از دست رفته برای شما کدام است: ایمپلنت دندان ثابت، اوردنچر یا دندان مصنوعی سنتی؟
آیا دندان مصنوعی متحرک انتخاب مناسبی است؟
دندان های مصنوعی، متحرک هستند. این نوع دندان ها را هم می توان به صورت یک ست کامل و هم برای دو یا سه دندان سفارش داد. البته استفاده از دندان مصنوعی متحرک برای افرادی که تقریبا کل دندان هایشان را از دست داده‌اند؛ متداول تر از افرادی است که تنها یک دندان خود را از دست دادند. سابقه استفاده از دندان مصنوعی متحرک بسیار طولانی است و به قرن ها پیش باز می گردد. در زمان های قدیم جایگزین کردن دندان از دست رفته با دندان حیوانات نیز متداول بود. اما با پیشرفت تکنولوژی، امروزه دندان های مصنوعی کاملا شبیه دندانهای طبیعی ساخته می شوند.
دندان های مصنوعی نسبت به ایمپلنت های دندانی ارزان ترند اما در دهان شما ثابت نیستند و تا حدودی جابجا می شوند. البته نیازی نیست که در طول روز آنها را از دهانتان خارج کنید اما شب ها باید حتما در محیط مرطوب قرار بگیرند. افرادی که استخوان فک ضعیفی دارند که قادر نیست پایه های ایمپلنت را در خود نگه دارد بهترین کاندید برای استفاده از دندان های مصنوعی سنتی هستند. هرچند استفاده از دندان مصنوعی سنتی به علت مشکلاتی که حین جویدن یا صحبت کردن برای فرد ایجاد می کند؛ برای همه راحت و مناسب نیست.
توجه داشته باشید که اگر دندان های مصنوعی به درستی با چسب در محل خود مستحکم نشوند ممکن است هنگام خوردن غذا یا صحبت کردن از دهان بیرون بیفتند. همچنین در صورتی که دندان های مصنوعی سنتی به درستی در جای خود قرار نگیرند می توانند موجب عفونت لثه شوند. دندانهای مصنوعی سنتی را باید به طور منظم ترمیم کرد و اگر نشانه ای از شکستگی در خود پروتز دندان یا عفونت در لثه دیده شود؛ باید جایگزین شوند.
معایب استفاده از دندان مصنوعی سنتی چیست؟
با اینکه استفاده از دندان مصنوعی سنتی همچنان طرفداران زیادی دارد اما معایب استفاده از آن موجب شده بیماران به فکر انتخاب های دیگری باشند. از جمله این معایب می تواند به تغییر سبک زندگی افراد پس از قرار گرفتن دندان مصنوعی سنتی در دهان آنها اشاره کرد. دندان های مصنوعی را باید هر روز از دهان خارج و تمیز کرد تا از بروز مشکلات دهان و دندان برای فرد پیشگیری شود. استفاده از آن گاهی اوقات مشکلاتی را هنگام صحبت کردن و غذا خوردن برای فرد ایجاد می کند.
مخصوصاً غذاهایی که سفت یا چیپسی باشند. در طول زمان استفاده از دندان مصنوعی ممکن است فرد را با تحلیل استخوان یا تحلیل لثه مواجه کنند. نحوه قرار گرفتن دندان مصنوعی متحرک در دهان مستحکم نیست و مدام هنگام جویدن یا صحبت کردن جابجا شده و فرد را آزاد می دهد. دندانهای مصنوعی سنتی را باید تقریباً هر چند ماه یکبار ترمیم و مجددا جاگذاری کرد. تحلیل استخوان ناشی از آن نیز موجب می شود چهره فرد پیر تر از آنچه هست به نظر آید.
چه روشهایی را می توان به جای دندان مصنوعی متحرک انتخاب کرد؟
با توجه به مشکلات متعدد دندان های مصنوعی سنتی، استفاده از دندان مصنوعی ثابت که روی ایمپلنت سوار می شوند و همچنین اوردنچر محبوبیت بیشتری پیدا کرده اند. جایگزین کردن دندان های از دست رفته با ایمپلنت دندان یا اوردنچر مزایای بسیار زیادی نسبت به دندانهای مصنوعی متحرک دارد. این نوع دندان های ایمپلنت شده نه تنها به رشد استخوان فک کمک کرده و توانایی خوردن و صحبت کردن را مانند دندان های طبیعی برای بیمار فراهم می کند بلکه به جوان تر ماندن چهره آنها نیز کمک می‌کند.
چرا معمولا دندانپزشکان استفاده از اوردنچر یا ایمپلنت دندان را به جای دندان های مصنوعی به بیمار توصیه می کنند؟
اوردنچر همان دندان مصنوعی پروتزی است که به صورتی طراحی شده که توسط پایه های ایمپلنت در دهان ساپورت می شود به همین علت احساسی شبیه دندان های طبیعی به بیمار می دهد. اما استفاده از ایمپلنت های دندانی متداول تر از اوردنچر است. در فک بالا معمولا از یک قاب فلزی که توسط سه یا تعداد بیشتری ایمپلنت کاشته شده در فک ساپورت می شود برای سوار کردن اوردنچر استفاده می شود.
اما در فک پایین کاشت دو دو ایمپلنت بدون نیاز قاب کفایت می کند. اوردنچر شامل یک تاج دندانی پروتزی سفید و کمی بافت لثه شبیه سازی شده است که از نوعی پلاستیک که معمولاً اکریلیک صورتی است تهیه می شود. اوردنچر از لحاظ ظاهری تقریبا شبیه دندان مصنوعی سنتی است و حتی گاهی اوقات می توان دندان های مصنوعی بیمار را به اوردنچر تبدیل کرد.
در ایمپلنت دندان که دندان مصنوعی ثابت را روی خود نگه می دارد نیز از همان تاج دندانی پروتزی استفاده می شود و تا حدودی بافت لثه نیز برای آن طراحی می شود. توجه داشته باشید که این روش با بریج ایمپلنت که فقط شامل تاج دندان میشود و هیچ گونه بافت لثه ای برای آن طراحی نمیشود؛ متفاوت است. برخلاف اوردنچر، ایمپلنت دندان ثابت را نمیتوان از دهان خارج کرد. بلکه تاج دندان ایمپلنت توسط دندانپزشک در دهان ثابت می شود. اتصال دائمی تاج دندان روی ایمپلنت احساس راحتی بیشتری برای بیمار فراهم می آورد.
مراقبت از آن نیز دقیقا مانند دندان طبیعی با مسواک زدن و نخ دندان کشیدن روزانه انجام می شود. اما دندان مصنوعی ایمپلنت شده ثابت حداقل به ۴ تا ۶ ایمپلنت برای سوار کردن دندانهای کامل یک فک نیاز دارد و برای کاشت این تعداد ایمپلنت بیمار باید استخوان فک سالم و قدرتمندی داشته باشد. به همین علت استفاده از ایمپلنت دندان ثابت برای کل دندان ها به جای دندان مصنوعی متحرک کمی چالش برانگیز است.
تفاوت ها و شباهت های ایمپلنت دندان ثابت، اوردنچر و دندان مصنوعی متحرک
اصلی ترین تفاوت اوردنچر با دندان های مصنوعی سنتی این است که اوردنچر توسط پایه های ایمپلنت دندان در دهان ثابت می ماند و جابجایی ناخواسته ای هنگام غذا خوردن یا صحبت کردن ندارد. در صورتی که دندان مصنوعی سنتی فقط روی بافت لثه قرار می گیرد و ثبات زیادی ندارد. معمولاً از کلیپس ها یا اتصالات دیگر نیز برای محکم نگه داشتن اوردنچر در دهان استفاده می شود تا دندان های مصنوعی ایمپلنت شده نتوانند به راحتی جا به جا شوند. به این ترتیب تا زمانی که خود فرد یا پزشک اوردنچر را به منظور تمیز کردن یا ترمیم کردن از دهان خارج نکنند؛ پروتز دندان مصنوعی امکان جابجایی اضافی در دهان نخواهد داشت.
از اصلی ترین تفاوت های بین اوردنچر و ایمپلنت دندان ثابت می توان به تعداد ایمپلنت های مورد نیاز برای ثابت نگه داشتن تاج دندان پروتزی در دهان اشاره کرد. تعداد ایمپلنت های مورد نیاز برای اوردنچر کمتر از ایمپلنت دندان ثابت است. همچنین همانطور که اشاهر شد؛ نحوه تمیز کردن اوردنچر با ایمپلنت دندان ثابت متفاوت است به طوریکه اوردنچر را می‌توان برای تمیز کردن از دهان خارج کرد اما ایمپلنت دندان ثابت با همان روش های معمولی مانند مسواک زدن و نخ دندان کشیدن در دهان تمیز میشود و نمی توان آنها را از دهان خارج کرد.
یکی دیگر از فاکتورهای تعیین کننده این است که آیا شخص در حال حاضر از دندان مصنوعی سنتی استفاده می کند یا خیر. در این شرایط ممکن است تا حدودی استخوان لثه و فک او تحلیل رفته باشد. بنابراین لبها و گونه او نیز تحت تاثیر قرار گرفته است. در این شرایط افزایش ضخامت دندان مصنوعی می تواند به شخص کمک کند که ساختار استخوان از دست رفته او جبران شود اما در صورتی که از دندان مصنوعی ثابت استفاده شود ممکن است استفاده از مواد ضخیم تر سلامت دهان و دندان را به خطر بیندازد. البته می توان زیر دندان های مصنوعی ثابت را تمیز کرد اما انجام آن کمی وقت و حوصله می خواهد و ممکن است بیمار در انجام دادن مرتب آن کوتاهی کننده و به همین علت به بیماریهای لثه دچار شود.
این موارد زمانی که می‌خواهید تصمیم بگیرید کدام روش برای شما مناسب تر است بسیار مهم است بنابراین بهتر است با دندانپزشک خود در در خصوص تمام این تفاوت ها مشورت کنید تا بهترین روش را بنا به نیاز و درخواست خود انتخاب کنید.
آیا ایمپلنت دندان گرانتر از دندان مصنوعی است؟
هزینه ساخت دندان مصنوعی سنتی و قرار گرفتن آن روی لثه کمتر از ساخت پروتز دندانی، کاشت ایمپلنت ها و قرار دادن پروتز دندان روی ایمپلنت است. اما باید توجه داشته باشید که دندان های مصنوعی معمولا هر چند سال یکبار باید جایگزین شوند و نیاز به ترمیم مکرر دارند. در صورتی که تکنولوژی ایمپلنت دندان جزو پیشرفته ترین تکنولوژی های روز دنیا است و به همین علت ایمپلنت ها و پروتز دندانی ساخته شده با این تکنولوژی تقریباً یک روش دائمی است که تا پایان عمر نیازی به جایگزین شدن نخواهد داشت. به همین علت هزینه ایمپلنت دندان در طولانی مدت کمتر از دندان مصنوعی سنتی خواهد بود و مقرون به صرفه تر است.
آیا می توانم از دندان مصنوعی که دارم به جای پروتز دندانی ایمپلنت استفاده کنم؟
ایمپلنت ها می‌توانند به طور دائم و تقریبا تا پایان عمر دندان پروتزی یا دندانهای مصنوعی متحرک را روی خود نگه دارند. حتی می توان در دندان های مصنوعی سنتی تغییراتی ایجاد کرد تا روی ایمپلنت هایی که در فک کاشته شده اند؛ سوار شود. بنابراین در صورتی که در حال حاضر از دندان مصنوعی استفاده می کنید با مشورت پزشک ممکن است دیگر نیازی به پرداخت هزینه اضافی برای ساخت پروتز دندان مصنوعی که باید روی ایمپلنت ها سوار شود؛ نداشته باشید.
مزایای کاشت ایمپلنت و اوردنچر نسبت به دندان مصنوعی سنتی چیست؟
- ایمپلنت دندان یا اوردنچر یک روش دائمی برای جایگزین شدن دندان های از دست رفته است.
- دوام و طول عمر ایمپلنت دندان و اوردنچر بسیار بیشتر از دندان مصنوعی سنتی است.
- پس از ایمپلنت دندان تعداد مراجعات به دندانپزشک بسیار کمتر شده و تنها محدود به سالی یک بار معاینه کلی می شود.
- کاشت ایمپلنت و اوردنچر در طولانی مدت مقرون به صرفه تر از دندان های مصنوعی است.
- مراقبت و تمیز کردن ایمپلنت دندان ثابت بسیار راحت‌تر از دندان مصنوعی سنتی است.
- ایمپلنت دندان ثابت و اوردنچر از تحلیل استخوان فک شما جلوگیری کرده و چهره شما را جوانتر نگه میدارد.
مرجع: Dr. Adam Semanoff