باتری یک میلیون مایلی خودروهای برقی در مسیر تولید

ناترازی انرژی از دریچه علم/۹

خبرگزاری آنا ـ حسین بوذری؛ در جهانی که نفس کشیدن در آن به یک چالش بدل شده است جایی که آلودگی هوا سایه ای سنگین بر سلامت و زندگی ما افکنده زمان آن فرا رسیده که به دنبال راه حل های جسورانه و متحول کننده باشیم یکی از امیدبخش ترین این راه حل ها انقلابی است که در صنعت خودروهای برقی در حال وقوع است؛ انقلابی که با تولید باتری های یک میلیون مایلی مرزهای پیشرفت را جابه جا می کند.

این خبر نویدبخش عصری نو است؛ عصری که در آن دیگر دغدغه شارژهای مکرر و زمان بر به خاطره ای دور تبدیل می شود. تصور کنید خودرویی که با یک بار شارژ می تواند مسافتی به اندازه دور کره زمین را طی کند. این نه تنها یک رؤیا نیست بلکه با پیشرفت های اخیر در فناوری باتری ها به واقعیت نزدیک تر می شود.

این تحول فراتر از یک ارتقای ساده در فناوری است؛ این یک جهش بزرگ به سمت پاکی و پایداری است. برقی شدن خودروها به معنای خداحافظی با آلاینده های سمّی حاصل از سوخت های فسیلی و استقبال از هوای پاک و سالم است. کاهش وابستگی به سوخت های فسیلی صرفه جویی چشمگیر در هزینه های انرژی و کاهش انتشار گازهای گلخانه ای فقط بخشی از مزایای این انقلاب است.

باتری های یک میلیون مایلی نه تنها موجب می شوند که ما کمتر نگران شارژ کردن خودروهایمان باشیم بلکه به ما این امکان را می دهند تا به طور کامل از شارژ کردن خودروها حذف شویم و فقط یک بار در طول ۵ سال اقدام به شارژ کنیم. با این تغییرات چشمگیر در فناوری ما می توانیم گامی بلند درراستای کاهش آلودگی هوا برداریم سلامت جامعه را ارتقا بخشیم و آینده ای روشن تر و پایدارتر برای نسل های آینده رقم بزنیم. این فرصت طلایی برای تغییر و حرکت به سوی جهانی پاکیزه تر و سالم تر است.

خبرنگار آنا در گفتگویی تخصصی با سیدهاشم اورعی استاد تمام دانشکده برق و عضو هیئت علمی دانشگاه صنعتی شریف رئیس هیئت مدیره اتحادیه انجمن های انرژی ایران رئیس هیئت مدیره انجمن علمی انرژی بادی ایران و عضو باشگاه اقتصاد انرژی در قالب پرونده «ناترازی انرژی از دریچه علم» به بررسی مفهوم ناترازی انرژی از منظر علمی و تأثیر آن بر جامعه و اقتصاد کشور پرداخته است.

با توجه به اهمیت روزافزون انرژی در زندگی مدرن و چالش های ناشی از عدم تعادل میان عرضه و تقاضا این گفت وگو در سه بخش به تحلیل عمیق تری از عواملی که منجر به ناترازی انرژی در کشور می شوند می پردازد.

اورعی در این سه بخش به بررسی ارتباط بین تغییرات اقلیمی تقاضای انرژی و چالش های ساختاری موجود در سیستم های انرژی کشور می پردازد و راهکارهایی را برای بهبود وضعیت کنونی ارائه می کند. این گفت وگوها نه تنها به تبیین ابعاد علمی ناترازی انرژی می پردازد بلکه به اهمیت اتخاذ تدابیر علمی و فناوری های نوین درراستای حل این معضل نیز اشاره دارد.

بخش نخست گفت و گو با اورعی به شرح زیر تقدیم مخاطبان خبرگزاری آنا می شود.

چالش های ذخیره سازی انرژی الکتریکی در ایران و دنیا

کارشناس ارشد اقتصاد انرژی و استاد تمام دانشکده برق و عضو هیئت علمی دانشگاه صنعتی شریف در گفت و گو با خبرنگار آنا درباره اینکه چه پیشرفت های علمی در زمینه فناوری های ذخیره سازی انرژی (باتری ها هیدروژن …) حاصل شده و چالش های علمی در توسعه باتری های با ظرفیت بالا عمر طولانی و ایمنی بالا چیست؟ اظهار کرد: سؤال خوبی پرسیدید. این مبحث بسیار هیجان انگیزی است چراکه انتظار دارم شاهد انقلابی در ذخیره سازی انرژی انرژی باشیم از برق شروع می کنم این مشکل بسیار بزرگی است که به معنای واقعی کلمه و در ابعاد زیاد امکان ذخیره انرژی الکتریکی را نداریم البته باتری و نیروگاه های تلمبه ذخیره ای داریم (تلمبه ذخیره ای یا Pumped Storage Power Plants نوعی ذخیره انرژی به صورت هیدروالکتریسیته است که توسط سیستم های توان الکتریکی برای متعادل کردن بار مورد استفاده قرار می گیرد.)

سیدهاشم اورعی اضافه کرد: وقتی از برق بیش از اندازه استفاده می کنیم آب را در ارتفاع می بریم و زمانی هم که برق لازم داریم آب را رها می کنیم تا توربین ها چرخیده شود یا سیستم های الکترومغناطیسی که در میدان مغناطیسی انرژی ذخیره می کنند کار و تخصص من است اما زمانی که ۳۸۰ میلیارد کیلووات ساعت برق در سال استفاده می کنیم که در روز می شود ۱.۱ میلیارد کیلووات ساعت (وقتی با این ابعاد صحبت می کنیم) اگر بخواهیم نیاز یک روز برق کشور را ذخیره کنیم امکان آن را نداریم اکنون برای بنزین و گازوئیل این کار را می کنیم و ذخایر استراتژیک داریم اما برای برق امکان ذخیره یک روز هم نداریم.

وی عنوان کرد: موضوع مهم تر اینکه نه تنها در ایران بلکه در جهان با مقیاس موردنظر نمی توانیم انرژی الکتریکی را ذخیره کنیم البته باتری ماجرای خاص خودش را دارد اگر بخواهم آینده نگری کنم حداقل سه گروه بزرگ در چین آمریکا و کره جنوبی به صورت مشترک پروژه هایی دارند (البته پروژه ها بیشتر است و بزرگ ترین ها را گفتم) هرکدام از این کشورها سالانه چند ۱۰ میلیارد دلار صرف این پروژه ها می کنند و بنده اطمینان و انتظار دارم که در کمتر از یک دهه پیش رو ( شاید تا ۴-۵ سال آینده) شاهد این باشیم که بتوانیم با دانسیته (Density) بسیار بالا انرژی الکتریکی ذخیره کنیم البته باتری داریم اما باتری گوشی تلفن همراه باید شب شارژ شود یا باتری ماشین را بعد از دو سال تعویض می کنیم یا باتری خودرو های برقی بعد از ۵۰۰ کیلومتر باید شارژ شوند.

تا ۵ سال آینده باتری ها نیاز به شارژر نخواهند داشت

عضو هیئت علمی دانشگاه صنعتی شریف بیان کرد: بنابراین اطمینان دارم و این نوید را می دهم که طی پنج سال آینده چیزی به نام شارژر وجود نخواهد داشت حال این چگونه ممکن است؟ این یعنی اگر عمر باتری تلفن همراه ۱۰ سال شود شارژر نیاز ندارد چون عمر تلفن همراه به خودی خود کمتر از ۱۰ سال است یا اگر عمر لب تاپ ۵۰ سال شود در نتیجه نیاز به شارژر نخواهد داشت و سیم ها همه حذف خواهند شد حتی درمورد خودرو که کار زیادی انجام شده و شرکت خودروسازی «تسلا» در این زیمنه هزینه زیادی انجام داده می دانید که سنگین ترین و گران ترین بخش خودرو های برقی باتری آن است و ماجرای پیمایش با یک بار شارژ کردن است.

اورعی یادآور شد: اکنون پروژه ای است که نباید زیاد طول بکشد و تعجب نمی کنم که تا پنج سال پیشرو یا تا سال ۲۰۳۰ قطعاً به باتری هایی برای استفاده از خودرو خواهیم داشت که باتری یک میلیون مایلی یعنی یک میلیون و ۶۰۰ هزار کیلومتر خودرو پیمایش داشته باشد در اینصورت دیگر نیازی به شارژ کردن باتری نیست.

وی توضیح داد: به عبارت دیگر هنوز امکان ذخیره سازی انرژی الکتریکی را در مقیاس بالا و به صورت اقتصادی نداریم اما پیش بینی می شود با تحقیقات زیادی که در این زمینه انجام می شود که بیشترین آن به علم مواد برمی گردد این مسئله (ذخیره سازی انرژی الکتریکی) در سال های نه چندان دور رفع خواهد شد.

ادامه دارد…