دانشگاه آزاد اسلامی یک سازمان جامعه‌پرداز تمدن‌ساز است

دکتر طهرانچی:

به گزارش گروه دانش و فناوری خبرگزاری آنا، نشست هم‌اندیشی نمایندگان ریاست دانشگاه در هیأت نظارت بر تشکل‌های اسلامی دانشگاه آزاد اسلامی، با دکتر محمدمهدی طهرانچی رئیس دانشگاه آزاد اسلامی عصر روزگذشته در هتل فرهیختگان سازمان مرکزی برگزار شد.

دکتر طهرانچی در این نشست با تبریک فرارسیدن اعیاد شعبانیه به جریان تعلیم و تربیت اشاره کرد و گفت: نظام تعلیم و تربیت شامل چهار حوزه فرد، خانواده، سازمان و اجتماع می‌شود که هر یک از آنها متصدی خود را دارد. پیش از آنکه مدرنیته نهادی به عنوان دانشگاه را خلق کند، مدرسه وجود داشت و مدارس نیز حول یک نفر بودند که آن فرد مربی و بسترگذار در صحنه تعلیم و تربیت بود. به همین دلیل مدارس علمیه به نام یک نفر شناخته می‌شود.

رئیس دانشگاه آزاد اسلامی ادامه داد: فرق مدارس علمیه با دانشگاه در این است که دانشگاه یک نهاد و برآمده از نظامات مدرنیته است که در آن، کرسی‌محوریِ مدارس، جای خود را به سازمان‌محوری داده است. به این ترتیب دانشگاه یک سازمان است و مدارس عمومی نیز تبدیل به سازمان شده است. اتفاقی که ضمن این تغییر رخ داده، این است که مسئولیت تعلیم و تربیت برعهده سازمان قرار گرفته و تمامی کنشگران سازمان در این مقوله نقش دارند. به عنوان نمونه از حدود 132 واحد درسی، 64 استاد در تعلیم و تربیت دانشجو مشارکت دارند و در کنار آنها نیز، مدیران، فرهنگ سازمانی، نظام مدیریتی و معلمی نیز نقش‌آفرین است. به همین دلیل است که در معرفی افراد می‌گویند فارغ‌التحصیل دانشگاه شریف یا دانشگاه تهران و… است.

او با اشاره به تفاوت‌های مدرسه و دانشگاه فردمحور و سازمان‌محور اظهار کرد: به عنوان نمونه مرحوم آیت‌الله مهدوی کنی که فردی سنتی و برآمده از مدرسه علمیه فردمحور و کرسی‌محور بود، دانشگاهی را تأسیس کرد، اما خروجی این دانشگاه شاگردان آیت‌الله مهدوی کنی نیستند، بلکه دانش‌آموختگان نهاد دانشگاه امام صادق (ع) هستند که به لحاظ وجوه مختلف دانشگاه، دانش‌آموختگان متفاوت هستند، اما طلبه‌های حوزه علمیه مرحوم آیت‌الله مجتهدی، خوی ایشان را می‌گرفتند، اگر چه در این حوزه با اساتید مختلفی کلاس داشتند و این فرق دانشگاه امام صادق (ع)، دانشگاه شهید مطهری و دیگر دانشگاه‌ها با مدارس علمیه است.

دکتر طهرانچی تصریح کرد: اتفاقی که در مورد دانشگاه‌های ایران افتاد، این است که در دانشگاه‌های ما فرد مهم است، اما همچنان نتوانسته مکتب‌آفرین باشد. البته دانشگاه‌های ما رفتار خاصی به سمت مکتب‌آفرینی دارند. این در حالی است که در غرب مکاتب اقتصادی، سیاسی و… را به نام مکتب دانشگاه‌ها و مؤسسات می‌شناسند، اما در کشور ما هنوز دانشگاه‌ها، مکتب‌ساز نشده‌اند؛ اگر چه در آنها اقتصاد و علوم سیاسی تدریس می‌شود، اما کار تخصصی انجام نشده که حکمرانان ما بگویند براساس مکتب اقتصاد یکی از دانشگاه‌های خودمان رفتار می‌کنند.

رئیس دانشگاه آزاد اسلامی خاطرنشان کرد: واقعیت این است که به دلیل پیچیده شدن مباحث، دیگر فرد نمی‌تواند مکتب ایجاد کند، چراکه همه زوایای مختلف را باید دید و متناسب با آن مکاتب اقتصادی، اجتماعی و فناورانه خلق کرد که هر کدام از آنها باید دارای ویژگی‌هایی مانند مردم نهاد بودن، عدالت‌محوری و … باشند. اگر چه بیشتر در مکاتب، افراد و نحله فکری مؤثر است، اما دانشگاه‌ها تجمیعی از افراد معتقد به آن مکتب را لازم دارند که بتوانند مسائل را به صورت گسترده تحلیل، ترسیم، شبیه‌سازی و پیش‌بینی کنند. این روند در نیمه دوم قرن 20 شکل گرفت و دانشگاه‌های غرب سیر تحولی را طی کردند.

او با اشاره به ظهور و بروز وقایع و پدیده‌های مختلف از سال 2001 تاکنون خاطرنشان کرد: طی این دوره شاهد اتفاقات مختلفی ازجمله پایان جنگ سرد و پیدایش اقتصاد نوظهور چین و پیمان‌ها و رقابت‌های جدید بودیم که انقلاب اسلامی به عنوان دال مرکزی این وقایع باعث شد قرن 21 با جلوه دیگری در غرب طراحی شود که یکی از این جلوه‌ها عبور از سازمان به پلتفرم و ساختارهای جدید اجتماعی است.

رئیس دانشگاه آزاد اسلامی با اشاره به نگاه پلتفرمی به نظامات مختلف اجتماعی افزود: خصوصیت سازمان این است که در درون کشورها و ملیت‌ها جای دارد، هرچند سازمان‌هایی مانند سازمان ملل، یونسکو و… به وجود آمدند، اما اشتراکی از سازمان‌های ملی داشتند. این در حالی است که پلتفرم های در حال خلق، فراملیتی عمل می‌کنند، در این زمینه می‌توان به فدراسیون‌های ورزشی اشاره کرد که مانند یک پلتفرم و سکو هستند و حق حاکمیت‌های ملی در آن محدود شده است. اکنون پلتفرم‌ها با زیرساخت شبکه مجازی و ارتباطات گسترده ترکیب شده و در حال نهادسازی و رفتارسازی است. به این ترتیب، به زودی رفتارهای پلتفرمی جای رفتارهای سازمان‌محور را خواهد گرفت.

دکتر طهرانچی با بیان اینکه جریانات حکمرانی به سمت جریان‌های پلتفرمی، مبتنی بر بسترهای فراملی حرکت می‌کند، گفت: بسترهای که پلتفرم‌ها ایجاد می‌کنند، دارای ویژگی‌هایی است که در آن، اقتصاد فراملی است، زبان وجود ندارد، فرهنگ تجمعی است و هوش جمعی، رهبری جمعی و مفاهیم جمعی بر آن حاکم است و به آن جهان شبکه‌ای و جهان پلتفرمی می‌گویند. این اتفاق باعث شده از سال 2001 بنگاه‌های فراملی تجاری جهان نقش‌آفرین باشد، به طوری که تا پیش از این با دلاری مواجه بودیم که هفت خانواده آمریکایی پشت آن بودند، اگر چه فدرال رزرو خصوصی بود، اما ماهیت آمریکایی داشت، این در حالی است که اکنون با بیت کوین و ارز دیجیتال مواجه هستیم که پشتوانه و صاحب آن معلوم نیست و سؤالی که پیش می‌آید این است که حکمرانی اقتصاد پول ملی چه خواهد شد؟

وی ادامه داد: آمریکایی‌ها که در برهه‌ای شعار جهانی‌سازی را مطرح کردند، به این نتیجه رسیدند که با بسترهای قبلی نمی‌توانند به شعارشان برسند، به همین دلیل بسترهای جدیدی را ایجاد کردند. با درک این مفهوم دیگر ایستادن بر سر دژهای قدیم جوابگو نیست، چراکه دشمن از تونل وارد مرزها می‌شود و ما نباید در برج‌ها نگهبانی دهیم. براساس آیه 57 سوره نور نباید در مقابل «مُعْجِزِینَ فِی الْأَرْضِ» تسلیم شویم و خداوند به زیبایی در قرآن کریم این انگاره‌ها را بیان کرده و فرموده است که هرگز مپندارید کافران در زمین معجز و قدرتی خواهند یافت و جایگاهشان دوزخ است.

رئیس دانشگاه آزاد اسلامی با اشاره به وجوه مختلف دانشگاه گفت: دانشگاه دارای نظام‌های آموزشی، زندگی، اداری و رفاقتی است که در محیط رفاقتی آن نظام جدیدی شکل گرفته که محدود به دانشجویان یک واحد دانشگاهی یا استان نیست، بلکه همه در آن حضور دارند.

دکتر طهرانچی با اشاره به ورود انقلاب اسلامی و دانشگاه آزاد اسلامی به گام دوم و خطاب به نمایندگان ریاست دانشگاه در هیأت نظارت بر تشکل‌های اسلامی این دانشگاه گفت: در گام دوم، افق‌مان بلند است و به دنبال خودسازی، جامعه‌پردازی و تمدن‌سازی هستیم و به‌هیچ‌وجه در مقابل دشمنان کم نخواهیم آورد، چراکه به آخرت ایمان داریم و پایداری می‌کنیم. شما به عنوان افسران جنگ نرم در جنگ ترکیبی هستید، به همین دلیل به دنبال افرادی بودیم که در دانشگاه مدیر نباشند، اما بتوانند به عنوان سردار جبهه جنگ ترکیبی نقش‌آفرینی کنند. بنابراین در این مسیر باید رفتارسازی اجتماعی داشته و در جامعه‌پردازی در استان‌ها پیش‌قراول باشیم.

وی با تأکید بر تأثیرگذار بودن، شبکه‌سازی و جامعه‌پردازی نمایندگان ریاست دانشگاه در هیأت نظارت بر تشکل‌های اسلامی دانشگاه آزاد اسلامی، اظهار کرد: قوت دانشگاه آزاد اسلامی این است که ید واحد است و کمترین میزان بروکراسی در این دانشگاه وجود دارد و اگر دانشگاه آزاد اسلامی می‌تواند مؤثر باشد و کارهای فرادانشگاهی انجام دهد، به این علت است که حرکت‌های دانشگاه «أُسِّسَ عَلَى التَّقْوَى» است و ما خودمان را مأموم پشت امام می‌دانیم و در ایستادن و حرکت پیرو هستیم.

رئیس دانشگاه آزاد اسلامی در پاسخ به این سؤال که آیا این دانشگاه یک سازمان نخبگانی بسته است، گفت: خیر، دانشگاه آزاد اسلامی یک سازمان جامعه‌پردازِ تمدن‌ساز است و سازمان جامعه‌پرداز به رفتارسازی اجتماعی توجه دارد. بنابراین ما فرصت بی‌نظیر و حساسی داریم و باید توجه داشته باشیم که پلتفرم‌ها و ساختارهای نوین فراملیتی جوانان ما را به ساحلی بردند که در دست دشمن خدا و دشمن انسانیت است. اما همان‌طور که خداوند درباره داستان حضرت موسی (ع) می‌فرماید باید جوانان را در مقابل چشمانمان بسازیم و به آنها محبت کرده و عشق بورزیم و باعث شوید محبت خدا به واسطه شما در دل جوانان و دانشجویان بیفتد.

دکتر طهرانچی خطاب به نمایندگان ریاست دانشگاه در هیأت نظارت بر تشکل‌های اسلامی در دانشگاه آزاد اسلامی گفت: شما مسئولِ جوانان شبکه‌ساز و تشکل‌ساز هستید و کار اصلی‌تان شبکه‌سازی و تشکل‌سازی است و باید حلقه‌های رفاقت نجات‌بخش را گردهم بیاورید، چراکه هیچ راهی نداریم جز اینکه جوانان را بسازیم تا بتوانند از طوفان‌ها عبور کنند و این کار فراتر از کارهای فردی است.

در ادامه این نشست، نمایندگان ریاست دانشگاه در هیأت نظارت بر تشکل‌های اسلامی در دانشگاه آزاد اسلامی به بیان سؤالات، پیشنهادات و نظرات خود در حوزه‌های مختلف، ازجمله نظام ارتقای هیأت علمی، پیشنهاد برگزاری کارگروه‌های شفاف‌سازی و تبیین در حوزه اقتصادی برای مدیران گروه اقتصاد، راه‌اندازی شتاب‌دهنده‌های فرهنگی و تولید محتوای فرهنگی پرداختند و از توجه دانشگاه آزاد اسلامی به زبان فارسی به عنوان عامل هویت و وحدت ملی قدردانی کردند.

در پایان این مراسم از افشین صالحی، بهروز دوستی، بتول علیزاده ماهانی، محمود قنبری و حامد تیموری، نمایندگان ریاست دانشگاه در هیأت نظارت بر تشکل‌های اسلامی استان‌های کرمان، لرستان، قم، گلستان و واحد علوم و تحقیقات با حضور دکتر طهرانچی، دکتر فرزاد جهان‌بین معاون فرهنگی و دانشجویی دانشگاه آزاد اسلامی، محمدجواد فرهنگ رئیس مرکز حراست دانشگاه آزاد اسلامی و سیدحمید مهدیون مدیرکل تشکل‌های اسلامی دانشگاه آزاد اسلامی تقدیر شد.

انتهای پیام/