تلاش بلومبرگ برای نسبت دادن افزایش فروش نفت ایران به یک توافق خیالی

به گزارش گروه بین‌الملل خبرگزاری آنلاین باراناخبر، در شرایطی که تلاش‌های مختلف دولت «جو بایدن»، رئیس‌جمهور آمریکا برای تنگ کردن حلقه تحریم‌ها علیه ایران با شکست مواجه شده یک رسانه غربی امروز جمعه تلاش کرده افزایش فروش نفت ایران را به یک توافق خیالی میان تهران و واشنگتن نسبت دهد. 

ادعای بلومبرگ 

نشریه بلومبرگ در گزارش امروز خود نوشته در شرایطی که ایران و آمریکا با بازگشت به توافق هسته‌ای برجام فاصله دارند اما بازار جهانی نفت از توافقی که میان دو طرف در حال اجرا است منتفع شده است. 

بلومبرگ مدعی شده است: «چندین ماه دیپلماسی مخفیانه میان دو کشور با پیشرفت‌هایی در زمینه‌های مبادله زندانیان، رفع انسداد دارایی‌های بلوکه‌شده ایران و حتی غنی‌سازی اورانیوم ایران همراه شده است. به نظر می‌رسد آنها به یک توافق غیررسمی برای ورود نفت به بازارهای جهانی دست پیدا کرده‌اند.»

رسانه آمریکایی ادعا کرده مقام‌های دولت بایدن در محافل خصوصی اذعان می‌کنند که به تدریج اجرای بخشی از تحریم‌ها علیه فروش نفت ایران را کاهش داده‌اند. ایران تولید نفت خودش را به بالاترین میزان از زمان اجرای مجدد تحریم‌ها علیه این کشور بعد از خروج واشنگتن از برجام رسانده و در حال انتقال بیشترین میزان نفت خام به چین طی یک دهه گذشته است.

وبگاه شبکه خبری بلومبرگ مدعی شده مقام‌های دولت بایدن در نتیجه توافقی محرمانه با تهران با کاهش اجرای تحریم‌های نفتی علیه ایران موافقت کرده‌اند. 

ورود نفت ایران به بازارهای جهانی به کاهش بهای این محصول کمک کرده است. نرخ نفت خام در لندن در هفته جاری به کمتر از 85 دلار به ازای هر بشکه کاهش یافت.  

خبرگزاری بلومبرگ چهار روز پیش از این هم در گزارشی بر مبنای داده‌های مختلف از جمله تصاویر ماهواره‌ای وب‌سایت «تانکر ترکرز» گزارشی از افزایش چشمگیر صادرات نفت ایران منتشر کرده بود. 

طبق اطلاعات مندرج در آن گزارش، شرکت «کپلر» که یک شرکت فعال در زمینه اطلاعات کالاها و رصد حرکت نفتکش‌ها است حدود ده روز پیش در گزارشی نوشت که ایران در ماه جاری میلادی روزانه حدود یک میلیون بشکه نفت به چین صادر کرده است. 

«تانکر ترکرز»، دیگر شرکت فعال در زمینه ردیابی حرکت کشتی‌ها از جمله کشتی‌های نفتی میزان صادرات ایران را از این هم بالاتر برآورد کرده و نوشته میزان صادرات این محصول به بالغ بر 2 میلیون بشکه نفت رسیده است. 

از طرف دیگر، «آژانس بین‌المللی انرژی» مستقر در پاریس هم تصریح کرد میزان تولید نفت ایران در ماه جولای میلادی به 3 میلیون بشکه در روز رسیده که بالاترین رقم از سال 2018 محسوب می‌شود.  

تلاش ناکام بایدن

تلاش بلومبرگ برای نسبت دادن افزایش صادرات نفتی ایران به توافقی که هیچ شواهدی در خصوص آن وجود ندارد در حالی است که دولت بایدن در ماه‌های گذشته تمام تلاش خود را برای جلوگیری از صادرات نفت ایران به ویژه به چین به کار گرفته است. 

واشنگتن علاوه بر تحریم نهادهای دخیل در تسهیل فروش نفت ایران به چین از سال گذشته هیئت‌هایی را برای تهدید طرف‌های چینی و منصرف کردن آنها از خرید محصولات نفت ایران روانه این کشور کرده است. 

رابرت مالی، نماینده ویژه سابق ایالات متحده آمریکا در امور ایران بهمن‌ماه گذشته در مصاحبه‌ای با بلومبرگ گفته بود: « «چین مقصد اصلی صادرات غیرقانونی ایران است و گفت‌وگوها برای منصرف کردن پکن از خریدها تشدید خواهد شد».

او همچنین گفت: «ایالات متحده آمریکا هر اقدامی که لازم باشد انجام می‌دهد تا از صادرات نفت ایران و خریداری آن توسط دیگر کشورها جلوگیری کند.»

کند شدن تیغ تحریم‌ها 

از طرف دیگر، افزایش فروش نفت ایران با تلاش‌های دولت سیزدهم جمهوری اسلامی ایران برای مقاومت در برابر تحریم‌ها و خنثی‌سازی آنها نیز مرتبط است. 

بسیاری از معماران سیاست‌های تحریمی از جمله «ریچارد نفیو» اذعان کرده‌اند که فشارهای برون‌زاد اقتصادی در صورت تکیه کشورهای هدف بر منابع داخلی با گذشت زمان به مرور وارد سیر نزولی می‌شوند و اثرگذاری‌شان را از دست می‌دهند، زیرا هم کشورهایِ هدف به مرور راه همزیستی با تحریم‌ها و غلبه بر آنها را یاد می‌گیرند و هم آنکه اراده طرف‌های ثالث برای پایبندی به آنها به تدریج کاهش می‌یابد.

 به عنوان مثال نفیو در کتاب «هنر تحریم‌ها» اذعان می‌کند چنانچه این تدابیر تنبیهی در یک بازه زمانی مشخص که دوران اوج اثرگذاری آنها است نتایج مطلوب تحریم‌کننده را تولید نکنند، آثارشان رو به افول خواهد گذاشت و به جای ایجاد ترس از تشدید تحریم‌ها در کشور تحریم‌شونده، ممکن است میل به استقامت را در او بیدار کنند.

به همین سبب است که ریچارد نفیو و بسیاری از دیگر کارشناسان مسائل تحریمی توصیه می‌کنند که سیاست‌گذاران بایستی در دوران اوج اثرگذاری تحریم‌ها آن را به نتایج ملموس در قالب توافق یا دستاوردهای دیگر تبدیل کنند. 

«باراک اوباما»، رئیس‌جمهور اسبق آمریکا که بخش عمده نظام تحریم‌ها علیه ایران در دوران او پی‌ریزی و طراحی شد در یک سخنرانی در  سال ۲۰۱۵ به همین ویژگی فرسایش تدریجی تحریم‌ها اشاره می‌کند. او خطاب به مخالفانی که می‌گفتند چرا تحریم‌ها علیه ایران را ادامه نداده می‌گوید: «نزدیکترین متحدان ما در اروپا یا در آسیا- و به میزان کمتری کشورهای چین و روسیه- قبول نمی‌کردند که برای پنج یا ده یا پانزده سال دیگر آن تحریم‌ها را طبق دیکته کنگره اجرا کنند.»

او در ادامه گفت: «اگر آن‌طور که عده‌ای می‌گویند ما تلاش می‌کردیم تحریم‌های یکجانبه را حفظ و آنها را تشدید کنیم، تنها می‌ماندیم. ما نمی‌توانیم سیاست‌های خارجی، اقتصادی و انرژی همه قدرت‌های اصلی در دنیا را به آنها دیکته کنیم. اگر بخواهیم این کار را بکنیم مجبور خواهیم بود برخی از بزرگترین بانک‌های دنیا را تحریم کنیم که این مسئله در نهایت جایگاه دلار به عنوان ارز ذخیره‌ای دنیا را مورد تهدید قرار می‌‌دهد.» (سخنرانی اوباما، امریکن یونیورسیتی، ۵ اوت ۲۰۱۵)

در دوران ریاست‌جمهوری «دونالد ترامپ» هم که مدعی بود سختگیرانه‌ترین تدابیر را برای اجرای تحریم‌ها در نظر گرفته رویه مشابهی اتفاق افتاده بود. 

در ماه‌های پایانی آن دولت، «رابرت او برایان»، مشاور امنیت ملی وقت آمریکا اعتراف کرد که دیگر عملاً «هیچ تحریمی» علیه ایران باقی نمانده است که بتوان آن را اعمال نمود و این یکی از مشکلاتی است که آمریکا در سیاست‌گذاری در قبال ایران با آن مواجه شده است.

این اعتراف او براین در ماه اکتبر ۲۰۲۰ مطرح شد، چند ماه بعد از آنکه اولین نشانه‌ها از آغاز سیر نزولی اثرگذاری تحریم‌های آمریکا علیه فروش نفت ایران مورد توجه رسانه‌ها قرار گرفته بود. روزنامه وال‌استریت‌ژورنال اندکی بعدتر در ماه دسامبر گزارش داد که ایران طی چند ماه قبل‌تر توانسته با دور زدن تحریم‌ها صادرات نفت خودش را به دو برابر ماه‌های آغازین آن سال میلادی افزایش دهد. (وال‌استریت‌‌ژورنال، ۱۵ دسامبر ۲۰۲۰)  

در همان زمان « TankerTrackers.com» -وب‌سایتی که از طریق تصاویر ماهواره‌ای حرکت نفت‌کش‌ها را رصد می‌کند- گزارش داده بود که فروش نفت ایران از ۴۸۱ هزار بشکه در روز در ماه فوریه به حدود ۱.۲ میلیون بشکه در فصل پاییز رسیده است. ایران نه تنها، تحریم‌ها را دور زده بود، بلکه آن‌طور که فارن‌پالیسی در ماه مه درباره ارسال نفت‌کش ایران به ونزوئلا نوشت، ایستادگی در برابر آن را به دیگران هم آموزش می‌داد.

دستاورد خیالی 

به نظر می‌رسد دولت بایدن که در حال حاضر به دلیل ناکامی‌هایش در برابر تلاش‌های دولت ایران برای خنثی‌سازی تحریم‌ها زیر تیغ انتقادات قرار گرفته چاره‌ای جز وانمود کردن به اینکه در ازای دستاورد ایران امتیازی را نصیب خود کرده نیافته است. 

از همین روست که مقام‌های آمریکایی در روزهای گذشته تلاش کرده‌اند با دادن خبرهای جعلی به رسانه‌ها اوضاع را تحت کنترل نشان داده و برای دولت که در آستانه رقابت انتخاباتی قرار دارد دستاوردهای خیالی تولید کنند. خبر بلومبرگ را در همین چارچوب می‌توان تفسیر کرد. 

انتهای پیام/