تشریح راهکار‌های علمی پیش‌رو درباره اصلاح ناترازی قیمت بنزین

در گفت‌وگو با آنا تشریح شد؛

به گزارش خبرنگار اقتصادی خبرگزاری علم و فناوری آنا، پخش ویدئویی کوتاه از سخنان مسعود پزشکیان در جلسه معارفه وزیر اقتصاد درباره قیمت بنزین حساسیت‌های بسیاری ایجاد کرد. این ویدئوی کوتاه که زمانی چندثانیه‌ای داشت افکار عمومی را حساس کرده و در شبکه‌های اجتماعی و رسانه‌ها بحث‌های مجددی درباره قیمت بنزین ایجاد کرد. یک عضو کمیسیون انرژی مجلس با تاکید بر مخالفت خود با آزادسازی قیمت بنزین می‌گوید اصلاح تدریجی قیمت در کنار واردات خودرو و پائین‌آمدن قیمت خودرو‌های داخلی راهکار موثرتری برای خروج از وضعیت کنونی است.

واقعیت آن است که جامعه نسبت به هر خبری درباره بنزین حساس است، بویژه اگر این خبر به رئیس‌جمهور منتسب باشد. به دلیل همین حساسیت، هر اظهارنظر، اتفاق یا گفت‌وگویی درباره بنزین و سازکار‌های اقتصادی قیمت‌گذاری آن، بسیار مورد توجه مردم قرار می‌گیرد.

مسعود پزشکیان در اشاره به انواع سیاستگذاری‌ها و فقدان تصمیم‌گیری‌ها که باعث بروز وضعیت فعلی اقتصادی شده است، به سیاستگذاری غلط و فقدان تصمیم درست در حوزه قیمت‌گذاری بنزین هم اشاره کرده است.

رئیس جمهور در این جلسه می‌گوید: «هر انسان آگاه، هر انسان دانشمند و هر انسان دغدغه‌مندی، من تصور نمی‌کنم این نوع سیاست و این نوع نگاه را بپذیرد.» وی با بیان اینکه «هیچ منطقی وجود ندارد که ما بنزین را به قیمت دلار آزاد بخریم و به قیمت سوبسید دار بفروشیم» افزود: «حالا که بنزین را (به این قیمت) بدهیم، جای بحث است که (آیا واقعاً) ما باید این را بدهیم؟ علم اقتصاد، دانشمندان و تجربه بین‌المللی این حرف را از ما قبول می‌کنند؟»

رئیس‌جمهور گفت: «اقتصاددانان و کارشناسان ما باید بلند شوند و نسبت به سیاست‌های نادرستی که اجرا می‌کنیم، اعتراض کنند. اما حالا کارشناسان و اقتصاددانان اعتراض نمی‌کنند… من (به عنوان دولت) پول گندم، پول دارو و پول نهاده و حقوق بازنشسته‌ها را ندارم، اما بنزین دلار ۵۰ تومان را می‌فروشم ۱۰ تومان. کدام منطقی این را از ما قبول می‌کند که ما داریم این کار را می‌کنیم؟»

اجماع کارشناسان بر اصلاح مصرف بنزین

این اظهارات در حالی است که کارشناسان و منتقدان اقتصادی عقیده دارند که مجموعه‌ای از عوامل سبب‌ساز رشد مصرف بنزین و حتی قاچاق آن شده و شیوه‌ای است که باید اصلاح شود، اما به دلیل حساسیت‌های ناشی از آن تاکنون مسیر درستی را طی نکرده است.

محمد رشیدی، عضو کمیسیون انرژی مجلس در گفت‌وگو با آنا درباره راهکار‌های پیش‌رو برای کاهش مصرف بنزین در کشور، عنوان کرد:دلایل ناترازی انرژی به ویژه در مورد بنزین، نبود زیرساخت های لازم و ورود به موقع در بحث توسعه تکنولوژی در زنجیره تولید بنزین تا تولید خودروهایی با کیفیت استاندارد است؛ از این رو توجه به توسعه و پایداری علمی در موضوعات مطرح شده همچنان ضرورت اجرایی دارد.

عضو کمیسیون انرژی مجلس ادامه داد: یکی از مهمترین دلایل ناترازی انرژی به ویژه در مورد بنزین، خودرو‌های پرمصرفی است که توسط تولیدکنندگان داخلی روانه بازار می‌شوند. خودرو‌های داخلی مصرف بالایی داشته و با استاندارد‌های جهانی تطابقی ندارند. خودرویی مانند دنا در هر ۱۰۰ کیلومتر ۱۵ لیتر مصرف دارد در حالی که اگر این خودروها، مصرف سوخت استانداردی داشته باشند مصرف بنزین هم به نحو چشمگیری کاهش خواهد یافت.

حرکت دنیا به سمت خودرو‌های برقی و هیبریدی

وی با بیان اینکه دنیا برای مدیریت مصرف سوخت به سمت خودرو‌های برقی و هیبریدی حرکت کرده است، عنوان کرد:‌در خودرو‌های هیبریدی مصرف سوخت ۵ لیتر به ازای هر ۱۰۰ کیلومتر طی مسافت است.

رشیدی تاکید کرد: برخی از خودرو‌ها در کشور دو تا سه برابر میانگین جهانی مصرف سوخت دارند بنابراین نمی‌توان بحثی از قیمت بنزین در کشور مطرح کرد در حالی که قیمت و کیفیت خودرو‌های داخلی تطابقی با استاندارد‌های جهانی ندارند.

عضو کمیسیون انرژی مجلس خاطرنشان کرد: تنوع خودرو‌ها در کشور کم است و استاندارد آنها نیز بسیار پائین است، در این شرایط حرف و بحث‌ها درباره قیمت فوب خلیج فارس در کشور غیرمنطقی به نظر می‌رسد. در همه جای دنیا قیمت بنزین آزاد است، اما مردم هم از خودرو‌هایی با مصرف پائین و کیفیت بالا استفاده می‌کنند.

وی با بیان اینکه در بسیاری از کشورها، مصرف بنزین بسیار پائینتر از ایران است، بیان کرد: طبیعی است کاهش مصرف بنزین نقش مهمی در آلودگی زیست محیطی دارد. اکنون ناترازی در تمام انرژی‌ها وجود دارد، اما در مورد بنزین اگر خودرو‌های استاندراد در کشور وجود داشته باشد این ناترازی در مدت زمانی کوتاه قابل اصلاح خواهد بود.

رشیدی درباره راهکار‌های پیش‌رو گفت: اکنون خودروسازان بزرگ کشور به دلیل نبود رقابت خودرو‌هایی بی‌کیفیت به بازار عرضه می‌کنند و آنچه در کشور مونتاژ می‌شود نیز خودرو‌های بی‌کیفیت چینی است که تفاوت چندانی با خودرو‌های تولیدی داخلی ندارند. در شرایط انحصار نمی‌توان شاهد رشد کیفی خودرو‌ها بود. با وجود همه شرایط حمایتی که طی این سال‌ها برای حمایت از خودروی ملی وجود داشته کیفیت خودرو‌ها نه تنها بهتر نشده که بدتر هم شده است. این حمایت‌ها حمایت ازتولید ملی نبوده و خیانت محسوب می‌شود.

تعرفه واردات خودرو باید اصلاح شود

عضو کمیسیون انرژی مجلس عنوان کرد: اگر واردات خودرو با تعرفه واقعی نه تعرفه‌های گزافی که اکنون اعمال می‌شود وجود داشت و هر سال نیز با یک شیب پلکانی این تعرفه کمتر می‌شد خودروسازان داخلی مجبور می‌شدند کیفیت و قیمت خودرو‌های داخلی را به گونه‌ای بهبود دهند که به خودرو‌های جهانی نزدیک شود. دلیلی ندارد برای حفظ دو خودروساز با اشتغال چندهزار نفری هم کیفیت و قیمت بد را به مصرف‌کنندگان تحمیل کرده و هم محیط زیست را آلوده کنیم.

وی ادامه داد: ناترازی انرژی و به ویژه بنزین زمینه‌ساز ناترازی بودجه نیز شده است و این حرف درست است که قیمت بنزی در هیچ کشوری تا این میزان پائین نگه داشته نشده است.

ساخت پالایشگاه‌هایی که بر زمین ماندند

رشیدی درباره سرمایه‌گذاری‌هایی که منجر به افزایش تولید بنزین و بی‌نیازی از واردات می‌شود نیز خاطرنشان کرد: در دولت قبل توجه لازم به ساخت پالایشگاه‌ها انجام نشد و پالایشگاه حاج قاسم سلیمانی و آناهیا در کرمانشاه که ۱۵ سال است کلنگ خورده است بابی‌توجهی همراه شد. این پرسش مطرح است که چرا ساخت این پالایشگاه‌ها رها شده و زمینه‌ساز افزایش تولید بنزین در کشور نمی‌شود.

عضو کمیسیون انرژی مجلس تصریح کرد: اگر ساخت پالایشگاه‌ها در کشور پیگیری می‌شد هم نیاز‌های داخلی پاسخ داده می‌شد و هم اینکه مازاد تولید می‌توانست زمینه‌ساز صادرات شود.

وی ادامه داد: مقام معظم رهبری در سیاست‌های ابلاغی تاکید کرده‌اند که کشور باید از خام‌فروشی فاصله بگیرد و مکان مناسب ساخت پالایشگاه‌ها نیز با توجه به کمبود آب درکشور سواحل به ویژه در جنوب کشور است. این سوال مطرح است که با وجود همه این ظرفیت‌ها چرا به سمت ساخت پالایشگاه‌ها و توسعه ظرفیت تولید بنزین در کشور حرکت نکرده‌ایم که حالا مجبور باشیم بنزین وارد کنیم.

رشیدی عنوان کرد: آنچه که برای مصرف داخلی در کشور تولید می‌شود، کافی است، اما به دلیل بالابودن مصرف خودرو‌های داخلی نابرابری و ناترازی قابل توجه مشاهده می‌شود.

ممانعت مجلس از حرکت به سمت واقعی سازی قیمت بنزین با طرح تثبیت قیمت‌ها

وی با اشاره به پیش‌بینی‌های برنامه‌های توسعه‌ای از برنامه سوم توسعه برای افزایش تدریجی قیمت بنزین و ممانعت از آن با طرح تثبیت قیمت‌ها اظهار کرد: قیمت بنزین در کشور ما از یک بطری آب کمتر است و در پاسخ به رئیس جمهور که گفته‌اند آیا منطقی است قیمت بنزین این نرخ باشد باید گفت آیا منطقی است که مردم خودرو‌هایی با مصرف چند برابری و قیمتی بسیار بیشتر از خودرو‌های خارجی در اختیار داشته باشند.

رشیدی گفت:‌در کجای دنیا پژو ۲۰۷ بیش از یک میلیارد تومان قیمت‌گذاری می‌شود. اکنون با همین نرخ‌ها می‌توان خودرو‌هایی بسیار کیفی به کشور وارد کرد. ماشین‌های کره‌ای، آلمانی و ژاپنی در مدل‌های پاین‌تر وجود دارند که می‌توان مجوز واردات آنها را صادر کرد. نمی‌توان به مردم از هر دو طرف اجحاف کرد، اجازه دهیم مردم خودروی کیفی وارد کنند طبیعی است که مصرف هم کنترل می‌شود.

وی اظهار کرد: قانون واردات خودرو در اشکال مختلف سه بار در مجلس مصوب شده، اما اجرایی نشده است تا زمانی که این شیوه‌های اجرا و این سیاست‌های غلط وجود دارد وضعیت فعلی بهبود نخواهد داشت.

عضو کمیسیون انرژی مجلس خاطرنشان کرد: طرح افزایش قیمت حامل‌های انرژی به صورت تدریجی که در سال‌های قبل وجود داشت طرح درستی بوده است و قیمت به صورت تدریجی نرخ‌ها در حال اصلاح بود، اما باید گفت که آزادسازی یکباره قیمت‌ها شوک تورمی شدیدی به کشور وارد می‌کند در حالی که مقام معظم رهبری به دولت جدید تاکید کردند که اولویت دولت مهار تورم و گرانی باشد.

با آزادشدن قیمت بنزین در وضعیت فعلی مخالف هستم

رشیدی عنوان کرد: با آزادشدن قیمت بنزین در وضعیت فعلی مخالف هستم و باید گفت اصلاح تدریجی قیمت در کنار واردات خودرو و پائین‌آمدن قیمت خودرو‌های داخلی راهکار موثرتری برای خروج از وضعیت کنونی است.

عضو کمیسیون انرژی مجلس با اشاره به قاچاق بنزین و مصرف بالای آن توسط اقشار مرفه جامعه عنوان کرد: با وجود همه ملاحضات معتقدم در وضعیت کنونی افزایش قیمت می‌تواند بازار را دچار شوک جدی کند، چون بنزین در کشور ما کالایی است که افزایش آن بر تغییر قیمت بسیاری از خدمات، محصولات و کالا‌ها تاثیر خواهد داشت.

وی تصریح کرد: اصلاح قیمت بنزین در کشور باید همزمان با اصلاح روش‌های تولید خودرو در کشور و سیاست‌های واردات خودرو باشد.