در بتن اکسپوز رنگی از رنگدانه های معدنی استفاه می شود. این رنگدانه ها اکثرا بصورت پودر به مواد تشکیل دهنده بتن اکسپوز اضافه می شوند. بتن اکسپوز رنگی از مزایای زیادی از جمله مقاومت بالا در برابر عوامل فرسایشی، باران ، تغییرات دما، نور خورشید برخوردار است. همچنین به علت استفاده از پودر های رنگی دیگر نیازی به هزینه برای رنگ کردن بتن در مرحله نهایی نیست.
سنگدانه
سنگدانه ها با مقدار حدود 70 درصد حجمی، بیشترین سهم ترکیب بتن را دارا هستنند. در نتیجه، آنها سهم مهمی در رنگ ذاتی بتن اکسپوز دارند. با این حال باید تشخیص داد که لایه بالایی بتن اکسپوز برداشته شده یا نگه داشته شده است، زیرا خمیر سیمان ذرات سنگدانه را در بر می گیرد. بارها و بارها اتفاق می افتد که این کار به طور کامل انجام نمی شود یا ممکن است لایه بالایی بتن اکسپوز به دلیل هوازدگی در طول سال ها فرسایش یابد.
علاوه بر این، کارخانه های بتن اکسپوز رنگی پیش ساخته می توانند سنگدانه ها را به طور عمدی با سندبلاست، اسیدشویی یا با کمک کندکننده های سطحی در معرض دید قرار دهند.در این حالت، از دور، ناظر تنها مخلوطی از رنگ های ذاتی سنگدانه ها، سیمان و رنگدانه را در صورت وجود می بیند. بنابراین، ساخت بتن با سنگدانه هایی که دارای رنگ خاصی هستند، منطقی است. حتی مواد دیگری مانند شیشه های مقاوم در برابر قلیایی نیز بارها و بارها به بتن اکسپوز اضافه می شوند.
قالب
به محض تماس سیمان با آب، سوزن های کریستالی تشکیل می شوند و با یکدیگر پیوند می خورند، یعنی بتن در حال سخت شدن است. در این راستا، نسبت اختلاط مناسب آب و سیمان (نسبت w/c) برای سختی و رنگ ذاتی بتن از اهمیت ویژه ای برخوردار است. هر چه نسبت w/c بیشتر باشد، منافذ بیشتری در بتن ایجاد می شود. منافذ نور را پراکنده می کنند و بتن را درخشان تر می کنند.
این واقعیت نه تنها برای فرمولاسیون بتن بلکه برای قالب نیز باید در نظر گرفته شود. یک قالب جاذب مانند چوب آب را از بتن استخراج می کند، بنابراین در واقع نسبت w/c کمتری را فراهم می کند. قالب جذبی برای بتن رنگی مناسب است، حتی اگر بتن تا حدودی تیره تر به نظر برسد. یک قالب غیر جاذب خطر تشکیل منافذ و حالت ابر و بادی را بیشتر می کتد.
روغن قالب
تأثیر روغن قالب بر رنگ بتن اغلب دست کم گرفته می شود. با این حال، تأثیر زیادی بر ظاهر بتن دارد – حتی اگر به درستی استفاده شود. به همین دلیل، آزمایشات اولیه کاملاً مورد نیاز است، و لازم است همیشه از یک روغن قالب برای یک ساختمان بتنی با نمای ساختمان استفاده شود.
یک اشتباه رایج استفاده نادرست از روغن قالب است. محصول انتخاب شده باید به طور یکنواخت روی سطح کامل قالب اعمال شود. اما مراقب باشید: روغن قالب بیش از حد می تواند منجر به تغییر رنگ ناخوشایند و در بدترین حالت، سخت شدن غیر یکنواخت بتن شود. بنابراین توصیه می شود مواد اضافی را با یک پارچه بدون پرز پاک کنید.
عمل آوری
بتن سخت می شود زیرا خمیر سیمان کریستال هایی با اندازه های مختلف تشکیل می دهد. دمای عمل آوری بالاتر معمولاً باعث ایجاد سوزنهای کریستالی ظریفتر میشود. اندازه کریستال ها بر میزان پراکندگی نوری که به بتن برخورد می کند تأثیر دارد. سوزن های کریستالی ریز نور را بیشتر از سوزن های درشت تر پراکنده می کنند.
در نتیجه، بتن روشن تر به نظر می رسد. این پدیده اما تنها در صورتی با چشم غیرمسلح قابل مشاهده است که اختلاف دما به قدر معینی رسیده باشد. این امر برای مثال در مورد بتن سخت شده با بخار و بتن سخت شده در دمای اتاق صدق می کند.
اتمام مراقبت از بتن
برای محافظت از بتن در دراز مدت، می توان از عملیات آبگریز و/یا حفاظت گرافیتی استفاده کرد. با این حال مهم است بدانید که این ممکن است بر ظاهر بتن نیز تأثیر بگذارد. برخی از محصولات درخشندگی خاصی بر روی سطح ایجاد می کنند که بسته به موقعیت خورشید به وضوح قابل مشاهده است.
این ممکن است یک مشکل باشد، به عنوان مثال، در صورت حفاظت از دیوارنگاری، اگر فقط بخش خاصی مانند طبقه اول با محصول برخورد شده باشد و بقیه نما درمان نشده باقی بماند. در این مثال، جدایی مورد نظر می تواند معقول باشد، که نما در این قسمت بیرون زده یا فرورفته باشد. برخی از محصولات محافظ گرافیتی به صورت استاندارد رنگدانه می شوند تا بتن رنگی شود. یکی دیگر از گزینه های زیبا برای رنگ آمیزی سطح بتن، اسکمبل است.
رنگدانه ها
برای رنگ آمیزی بتن اکسپوز، رنگدانه هایی به صورت پودر، مایع یا گرانول در بازار موجود است. اینها مواد افزودنی غیر آلی و بی اثر ساخته شده از اکسیدهای فلزی، کربن یا کربن سیاه هستند که می توانند با هم مخلوط شوند و بنابراین مطابق با الزامات طراحی مربوطه تنظیم شوند. مقدار رنگدانه های اضافه شده نسبت به سیمان محاسبه می شود. به عنوان یک قاعده، دوز رنگدانه های مورد استفاده در بتن اکسپوز بین 2 تا 8 درصد مقدار مواد سیمانی است. در این رابطه باید در نظر گرفت که شدت رنگ ابتدا با مقدار رنگدانه به صورت خطی افزایش می یابد، اما در درصد معینی – سطح اشباع رنگ – راکد می شود. سپس، افزودن رنگدانه های بیشتر به سختی اثری را نشان می دهد.
یکی از معیارهای کیفی مهم رنگدانه ها قدرت رنگ دهی آنهاست. این توضیح می دهد که چقدر خوب رنگ ذاتی خود را به رسانه ای که رنگی شود منتقل می کنند. این می تواند یک عامل مهم اقتصادی باشد. از این رو، ممکن است رنگدانه خاصی قیمت خرید مطلوبی داشته باشد اما قدرت رنگ پایینی داشته باشد. این احتمالاً می تواند منجر به این واقعیت شود که مقدار بیشتری از این رنگدانه باید به بتن اکسپوز اضافه شود تا سایه رنگ مورد نظر به دست آید.رنگ نمای سیمانی
اجتناب از مغایرت
بتن اکسپوز یک ماده ساختمانی است که طیف گسترده ای از امکانات مختلف را برای طراحی فراهم می کند. فقط نمی توان آن را در هر شکل مورد نیاز طراحی کرد، بلکه می توان خواص سطحی و رنگ آن را نیز تغییر داد. بنابراین برای اطمینان از یک سایه رنگ ثابت برای سازه ساختمان، باید تا حد ممکن نوسانات کمتری در طراحی مخلوط و عوامل تولید وجود داشته باشد. برای مثال، فقط رنگدانهها و/یا آمادهسازیهای رنگدانه از نظر سایه رنگ و قدرت رنگ استاندارد شدهاند.
این امکان برای محصولات طبیعی مانند سنگدانه ها وجود ندارد و فقط برای سیمان به میزان محدودی امکان پذیر است. بنابراین، خرید برخی از اجزای بتن مانند سنگدانه ها در یک لات و ذخیره آنها در کارخانه می تواند منطقی باشد. در حالی که گیاهان بتن تنها تأثیر کمی بر سایر عوامل مانند دما و رطوبت هوا دارند. بنابراین، همیشه نمی توان به رنگ آمیزی یکسان مطلق دست یافت. برای جلوگیری از اختلافات در پایان فرآیند ساخت و ساز، همه طرف های درگیر باید واقعاً از این جنبه ها آگاه باشند.
رنگ آمیزی بتن اکسپوز به این شیوه مدت زیادی است که دیگر تازگی ندارد. و اگر چه بینش های جدید به طور مداوم در این زمینه به دست می آید، خطر انحراف رنگ نامطلوب قابل توجه است. تعدادی از اینها را می توان به راحتی تحت تأثیر کارکنان یک کارخانه پیش ساخته قرار داد – برخی دیگر فقط با هزینه زیاد یا اصلاً قابل اجرا هستند.استفاده از پیگمنت در بتن اکسپوز به صورت داخلی باعث کاهش مقاومت و دوام بتن می شود. در ادامه به محصول جدید شرکت دها بتن زیست با عنوان رنگ بتن پرداخته می شود.