انفجار ویپ: آنچه که مصرف‌‌کنندگان ویپ باید بدانند
زمان کوتاهی انفجار ویپ در صدر اخبار بود و طرفداران این دستگاه الکترونیکی به خرید ویپ درگ e60 روی آوردند.. در واقع، پخش روزانه‌‌ی این اخبار در بخش حوادث مدت کوتاهی قبل از آن بود که گروه‌‌های مخالف ویپ درباره‌‌ی ویپ های JUUL تصمیم بگیرند و شیوع مصرف ویپ در جوانان را هدف اصلی خود قرار دهند. سال 2019 اخباری حول آسیب‌‌های ریوی مربوط به بازار سیاه سیگار الکتریکی THC اوج گرفت و برروی موضوع انفجار سیگار الکتریکی سایه انداخت. تا آن زمان، به این موضوع به‌‌طور مرتب پرداخته می‌‌شد.
کسانی‌‌که ویپ را بر اساس اخبار حوادث می‌‌شناسند، فکر می‌‌کنند که حوادث حرارتی مانند انفجار و اشتعال ویپ امری عادیست، در حالی که این اتفاق بسیار به ندرت می‌‌افتد. این پیش‌‌آمد ها زمانی رخ می‌‌دهند که باتری بیش از حد گرم شود و مواد شیمیایی وگازهای آن به‌‌سرعت خارج میشوند. بیشتر مردم نمی‌‌‌‌دانند که اغلب مادها، قلم‌‌ها و پادهای پرطرفدار ویپ مجهز به مداربندی هستند تا توان خروجی را تنظیم کنند و مصرف‌‌کنندگان را از خطرات ناشی از نقص فنی باتری درامان نگه دارد. در بین لوازم جانبی ویپ، تنها مادهای مکانیکی تنطیم نشده ممکن است برای مصرف‌‌کنندگان بی‌‌تجربه حادثه‌‌آفرین باشد.
فیلم‌‌های حوادث مرتبط به باتری ویپ از دوربین‌‌های امنیتی برای افرادی که شناخت کمی از محصولات ویپ دارند ممکن است گمراه‌‌کننده باشد. بیننده ممکن است با دیدن آنش گرفتن لباس شخصی که در حال مصرف ویپ است، گمان کند که یک ویپ همان لحظه آتش گرفته است. البته این اتفاق بسیار نادر است. در واقع، بیشتر از آنکه این حوادث مربوط به نقص فنی تجهیزات باشند به باتری یدک مرتبط هستند که عمدتا به دلیل اشتباه مصرف‌‌کننده اتفاق می‌‌افتد. به‌‌طور کلی، مصرف‌‌کنندگانی که از قوانین ابتدایی ایمنی باتری آگاه هستند، احتمال آتش‌‌سوزی ویپ‌‌شان پایین‌‌تر است.
چرا دستگاه های ویپ داغ می شوند؟ دلایل داغ شدن دستگاه ویپ
دستگاه های ویپ برای تولید بخار، از گرما استفاده می کنند. این گرما از طریق کویل، که یک سیم پیچ استوانه ای شکل است، ایجاد می شود. کویل به یک ماده جاذب مانند پنبه آغشته شده است که جویس را جذب می کند. هنگامی که دستگاه ویپ روشن می شود، جریان برق از طریق کویل عبور کرده و آن را گرم می کند در نتیجه این گرما جویس را تبخیر کرده و باعث ایجاد بخار می شود.
اگر دستگاه ویپ بیش از حد گرم شود، می تواند خطرناک باشد و باعث سوختن کویل، انفجار باتری و حتی آتش سوزی شود. در اینجا چند دلیل اصلی برای داغ شدن دستگاه های ویپ آورده شده است:
جریان هوا ناکافی
جریان هوا برای دفع گرما از دستگاه ویپ ضروری است. اگر جریان هوا محدود یا مسدود شود، گرما نمی تواند به طور موثر از دستگاه خارج شود و باعث گرم شدن بیش از حد می شود. برای اطمینان از جریان هوا کافی، همیشه مطمئن شوید که دریچه هوا دستگاه ویپ شما باز است. همچنین، از استفاده از کویل هایی که دارای سوراخ های کوچکی برای جریان هوا هستند، خودداری کنید.
مشکلات باتری
باتری ویپ شما مانند قلب یک انسان است. بدون آن، دستگاه شما نمی تواند کار کند. اما اگر باتری شما قدیمی، آسیب دیده یا بی کیفیت باشد، ممکن است نتواند به نیازهای برق پاسخ دهد و منجر به گرمای بیش از حد شود.
از باتری های معتبر و با کیفیت استفاده کنید، آنها را بیش از حد شارژ نکنید و در معرض دمای شدید قرار ندهید.
در سال 2019، یک مرد در ایالات متحده در اثر انفجار باتری ویپ جان خود را از دست داد.
در سال 2020، یک زن در انگلیس در اثر آتش سوزی ناشی از باتری ویپ دچار سوختگی شد.
استفاده مکرر
استفاده مداوم از دستگاه ویپ (بدون دادن زمان کافی برای خنک شدن) می تواند باعث داغ شدن دستگاه ویپ شود. بهتر است هر 10-15 دقیقه یک بار دستگاه ویپ خود را خاموش کنید تا خنک شود و همچنین یادتان باشد هر 5 ثانیه یک بار پاف بزنید.
تنظیمات ولتاژ بالا
تنظیمات ولتاژ و دما در ویپ به صورت غلط (اگر خیلی بالا باشد) می تواند گرمای بیشتری را در سیم پیچ ایجاد کند و در نهایت باعث داغ شدن ویپ شود. اگر می خواهید از تنظیمات ولتاژ بالا استفاده کنید، مطمئن شوید که دستگاه ویپ شما برای این کار طراحی شده است و ظرفیت ولتاژ بالا را دارد. همچنین، از استفاده از تنظیمات ولتاژ بالا برای مدت طولانی خودداری کنید.
شارژ بیش از حد
پس از شارژ کامل باتری، شارژر را از برق بکشید. اگر دستگاه ویپ خود را برای مدت طولانی در حال شارژ نگه دارید، می تواند باعث گرم شدن باتری شود.
نکات ایمنی برای جلوگیری از داغ شدن دستگاه ویپ
با رعایت این نکات می توانید از گرم شدن بیش از حد دستگاه ویپ و آسیب دیدن آن جلوگیری کنید.
دستگاه ویپ خود را در معرض گرمای شدید یا مستقیم قرار ندهید: از قرار دادن دستگاه ویپ خود در زیر نور مستقیم خورشید، در ماشین گرم یا در نزدیکی وسایل گرمایشی خودداری کنید.
از قرار دادن دستگاه ویپ خود در جیب یا کیفتان در حالی که روشن است، خودداری کنید: اگر دستگاه ویپ شما در حالی که روشن است در جیب یا کیف شما قرار گیرد، ممکن است به دلیل گرمای بدن شما بیش از حد داغ شود. همچنین خوب است بدانید وقتی که دستگاه خود را از طریق بند به گردن خود آویزان کرده اید،در مقابل نور مستقیم خورشید قرار می گیرد و باعث گرم شدن آن می شود.
بین هر کام، اجازه دهید دستگاه ویپ شما کمی خنک شود: اگر به طور مداوم از دستگاه ویپ خود استفاده کنید، کویل آن ممکن است بیش از حد داغ شود؛ پس به طور میانگین هر 5 ثانیه یکبار پاف بزنید.
از کویل های با مقاومت بالا استفاده کنید: کویل های با مقاومت بالا گرمای کمتری تولید می کنند.
از ایجوس با نیکوتین بالا استفاده نکنید: ایجوس با نیکوتین بالا ممکن است باعث شود که شما به طور مداوم از دستگاه ویپ خود استفاده کنید، که منجر به گرم شدن بیش از حد دستگاه می شود. لازم به ذکر است که با افزایش غلظت نیکوتین، مقدار انرژی لازم برای بخار کردن آن بیشتر می شود و در نتیجه دستگاه ویپ زودتر داغ می شود.
به غیر از تعداد اندکی باتری معیوب، بیشتر حوادث حرارتی و احتراق‌‌ها دلایل محدودی دارند که به‌‌راحتی می‌‌توان از همه‌‌ی آنها پیش‌‌گیری کرد. مخالفان مصرف ویپ بسیار درباره‌‌ی آن بدبین هستند و هیچ چیز به اندازه‌‌ی آتش گرفتن شلوار کسی‌‌که ویپ مصرف میکند، بدگمانی آنها را وخیم تر نمی‌‌کند. بنابراین آنها حقایق را به عنوان استدلال‌‌های پیش و پا افتاده‌‌ی مبلغان ویپ قلمداد می‌‌کنند.
دلیل انفجار و آتش گرفتن ویپ چیست؟
حوادث مرتبط با باتری ویپ عمدتا به دلایلی اتفاق می‌‌افتد که می‌‌توان آن را در گروه خطای مصرف‌‌کننده قرار داد. در واقع در بیشتر انفجارهای سیگارهای الکترونیکی، حتی یک سیگار الکترونیکی هم دخیل نیست.
باتری‌‌های سرگردان در جیب لباس و یا کیف دستی
بخش عظیمی از انفجارهای ویپ‌‌ها در واقع به دلیل لوازم ویپ اتفاق نمی‌‌افتد، بلکه باتری‌‌های سرگردان در جیب شلوار مقصر آن هستند. محققان مرکز FDA محصولات دخانیات دریافتند که 3/77 درصد سوختگی‌‌های ناشی از حوادث ویپ در قسمت فوقانی پا و تحتانی بالاتنه ( محل قرار گرفتن جیب پهلو) بودند.
زمانی که شما دکمه آتش را در دستگاه ویپ فشار می‌‌دهید، مدار بین قطب‌‌های منفی و مثبت آن متصل می‌‌شود و برق درون دستگاه جاری می‌‌شود. نحوه‌‌ی تغذیه‌‌ی همه‌‌ی دستگاه‌‌های مدرن الکترونیکی قابل حمل مانند گوشی همراه و مسواک برقی به همن ترتیب است. و همانند این محصولات، دستگاه‌‌های تنظیم‌‌شده ویپ دارای مدارهای ایمنی اضافی دارند که از افزایش دمای بیش از حد باتری و انفجارآن‌‌ها در صورت عملکرد ناقص پیش‌‌گیری میکند.
متاسفانه جیب‌‌های مصرف‌‌کنندگان از حفاظت اتصال کوتاه برخوردار نیستند. اگر شما یک باتری اضافی ماد ویپ به همراه کلیدها و یا سکه‌‌هایتان در جیب‌‌تان حمل کنید، آن اشیای فلزی ممکن است ناگهان به قطب‌‌های مثبت و منفی باتری متصل شود. اگر برق بجای آن که در مدار تنظیم‌‌شده‌‌ی برق، بطور مستقیم از قطب مثبت به قطب منفی رود؛ انرژی به باتری باز‌‌می‌‌گردد و ممکن است دمای باتری به سرعت بالا رود و دچار اشتعال یا انفجار شود.
باتری‌‌های سرگردان هیچ‌‌گاه نباید در تماس با اشیای فلزی نگاه داشته‌‌شوند. روکش‌‌های پلاستیکی ساده و جلدهای سیلیکونی برای پیش‌‌گیری از چنین حوادثی در دسترس هستند. این روکش‌‌ها ارزان هستند و حتی ممکن است فروشنده‌‌های باتری آن را به رایگان در هنگام خرید باتری به شما بدهند. همواره فروشندگان باید هشدارهای لازم و روکش محافطتی را به خریداران باتری ویپ ارائه دهند.
مشکلات حوادث حرارتی و اشتعال باتری ویپ ممکن است در آینده وجود نداشته باشد. فرمول‌‌های جدید باتری در حال توسعه هستند که در آن الکترولیت مایع قابل اشتعال در باتری‌‌های لیتیومی با الکترولیت حالت جامد و پایدار جایگزین میشوند. الکترولیت‌‌های جدید از یک ماده معدنی در حالت کریستالی ساخته شده‌‌اند. محققان دیگری باتری‌‌هایی طراحی کرده‌‌اند که دارای مانع مقاوم به آتش بین قطب‌‌های مثبت و منفی آن است.
باتری‌‌های تقلبی و کویل‌‌های با مقاوت کم
شدت جریان برق دریافتی یک دستگاه از باتری محدودیت دارد. و ممکن است تولیدکنندگان، عمده فروشان و پخش کنندگان باتری در این عدد بزرگ‌‌نمایی کنند. برای مثال گاهی اوقات بر روی باتری‌‌ها نشان ((30 آمپر)) قرار دارد. در حالیکه باتری قادر به تحمل 30 آمپر برای چند ثانیه است و آن را برای کاربری مداوم تامین نمی‌‌کند. همه‌‌ی باتری‌‌ها دارای پالس، پیک و رده‌‌بندی هستند، در حالیکه هیچ‌‌گاه بر روی روکش آن چاپ نمی‌‌شوند. تولیدکننده‌‌ی باتری باید رده‌‌بندی باتری را برای کاربری مداوم آن بر روی آن چاپ کند.
این موضوع برای مصرف‌‌کنندگانی پر اهمیت است که کویل‌‌های کم‌‌مقاومت می‌‌سازند تا دربعضی از مادهای تنطیم نشده‌‌ی بدون هیچ‌‌گونه ویژگی ایمنی به کار ببرند. اگر یک اتمایزر از یک باتری بیش از حد ایمنی تغذیه کند، و هیچ‌‌گونه قطعی جریان در دستگاه وجود نداشته باشد، دمای باتری از کنترل خارج می‌‌شود و بیش از حد ، افزایش می‌‌یابد. این امر می‌‌تواند پیامدهایی همچون اشتعال یا در صورت تخلیه‌‌ی مشکل گرما، انفجار به همراه داشته باشد. اگر در هنگام انفجار، دستگاه نزدیک به دهان شما باشد، آسیب‌‌های ناشی از آن ممکن است شدید و کشنده باشد.
این پیش‌‌آمدها بسیار نادرند ولی بااین وجود رخ می‌‌دهند. در سال 2018، یک مرد بر اثر شکافت مغزش به دلیل انفجار یک ماد مکانیکی جان باخت. سال بعد، انفجار یک دستگاه مشابه جان یک مصرف‌‌کننده را گرفت و شاهرنگ آن شخص پاره شد. اگر آن مرد از مادهای تنطیم شده استفاده می‌‌کرد، هیچ حادثه‌‌ای او را تهدید نمی‌‌کرد.
هیچ مصرف کننده‌‌ای نباید از بدون آنکه از قانون اهم و فعل و انفعال مقاومت و الکتریسیته درکی داشته باشد، از مادهای مکانیکی استفاده کند یا کویل‌‌های کم‌‌مقاومت بسازد. حقیقتاً با وجود انبوه دستگاه‌‌های ارزان، یا کیفیت، با میزان وات متغیر و با کنترل دما، درک این مسئله که چرا باید کسی خودش را حتی درگیر ماد مکانیکی کند مشکل است.
باتری‌‌های تقلبی، با کیفیت کم و آسیب دیده
باتری‌‌ها به صورت انبوه در کارخانه تولید و سپس آزمایش میشوند.گاهی اوقات، باتری‌‌هایی که استانداردهای فروش مستقیم به تولیدکنندگان لوازم الکترونیکی رعایت نشده است؛ به خرده فروش فروخته میشوند. سپس خرده فروش روکش آن را عوض میکند تا برند متفاوتی داشته باشد و آن را برای مصارف دیگر می‌‌فروشد. بهترین باتری‌‌های ویپ، باتری‌‌هایی با بیشترین کیفیت هستند که تولیدکنندگان عمده باتری آن را تولید می‌‌کنند.
تقریباً همه‌‌ی باتری‌‌های ویپ یا سلول لیتیوم یونی (Li-ion) هستند یا سلول لیتیوم پلیمری (LiPo). این سلول‌‌ها معمولا ایمن هستند. اگرچه ممکن است که از لیمو استفاده کنید مخصوصاً اگر یک باتری ارزان قیمت بخرید که معمولا روکششان عوض شده و کیفیت کمی دارند.
یک از مشکل‌‌های دیگر، باتری‌‌های تقلبی هستند . این باتری‌‌ها، سلول‌‌هایی کم کیفیت و نامناسب هستند که دوباره روکش میشوند و برچسب برندهای با کیفیت دوباره برروی آنها می‌‌خورد. معمولا باتری‌‌هایی با شدت جریان برقی کم هستند که مانند مدل‌‌های معروف قابل اعتماد مردم (با رده‌‌بندی بالاتر) روکش میشوند. تقربیا همه‌‌ی باتری‌‌های بازار جعل شده‌‌اند.
برای اجتباب از خرید باتری‌‌های تقلبی و دوباره روکش‌‌شده، حتما از فروشندگان معتبر باتری خرید کنید. و هرگز از eBay یا فروشندگان ناشناس خرید نکنید. همچنین برندهای معروف را با رده‌‌بندی شدت جریان و مشخصات مناسب انتخاب کنید. چند دلار صرفه‌‌جویی کردن با خریدن باتری‌‌های ارزان قیمت ارزش خطر‌‌های آن را ندارد.