آیا در مرحله دادسرا کپیبرداری و تصویربرداری از اوراق پرونده توسط متهم مجاز است یا خیر؟
نظر هیئت عالی
چنانچه قرار عدم دسترسی موضوع ماده 191 قانون آیین دادرسی کیفری صادر نشده باشد کپیبرداری و یا تصویربرداری از اوراق پرونده فاقد منع قانونی است.
نظر اکثریت
وفق مواد 5و7 قانون آیین دادرسی کیفری و با توجه به ضرورت رعایت حقوق شهروندی میبایست در مرحله دادسرا به متهم اجازه کپیبرداری و تصویربرداری داد. مقدمه واجب، واجب است و مقدمه اطلاع متهم از موضوع و ادله اتهام، میسر بودن اخذ کپی از اوراق پرونده است. اصل بر دسترسی متهم به پرونده است و عدم دسترسی متهم به اوراق پرونده مانع بهرهمندی وی از حقوق دفاعی است.
نظر اقلیت
در مرحله دادسرا نمیتوان به متهم اجازه کپیبرداری و تصویربرداری از اوراق پرونده را داد، چرا که دادرسی در این مرحله جنبه محرمانه دارد. قانونگذار در ماده 191 قانون آیین دادرسی کیفری در مقام بیان، کپیبرداری را ذکر نکرده است. از طرفی با توجه به پیشینه تقنینی که در قانون آیین دادرسی کیفری سابق اجازه مطالعه و کپیبرداری به متهم داده نشده بود، قانونگذار عالماً اجازه مطالعه و دسترسی متهم به اوراق و اسناد پرونده را ذکر کرده ولی اجازه کپیبرداری به متهم داده نشده است.
امکان مطالعه پرونده در مرحله تحقیقات مقدماتی توسط متهم
آیا متهم در مرحله تحقیقات مقدماتی (دادسرا) حق مطالعه پرونده را دارد یا خیر؟
نظر هیئت عالی
با توجه به منطوق ماده 191 قانون آئین دادرسی کیفری تا زمانی که قرار عدم دسترسی به پرونده صادر نگردیده اصل بر امکان مطالعه و دسترسی است؛ لهذا موضوع سوال که امکان مطالعه می باشد به دلالت ماده 191 قانون اشاره شده بلااشکال اعلام می شود.
نظر اکثریت
هر چند طبق ماده 351 قانون آئین دادرسی کیفری حق اخذ تصویر صرفاً در مرحله دادگاه پیش بینی شده است لیکن عبارت دسترسی در ماده 191 قانون فوق نیز اعم از مطالعه و کپی است؛ فلذا در مرحله دادسرا نیز منعی جهت مطالعه یا کپی از پرونده وجود ندارد.
نظر اقلیت
مطالعه پرونده طبق ماده 191 قانون آیین دادرسی کیفری توسط متهم و وکیل نامبرده در صورتی که با کشف حقیقت منافات نداشته باشد و پرونده مربوط به جرایم علیه امنیت داخلی و خارجی نباشد بلااشکال؛ ولی در خصوص اخذ کپی از آن با توجه به اینکه در ماده 191 فوق به آن اشاره نشده است به نظر می رسد به استناد ماده 351 قانون مرقوم صرفاً در مرحله دادگاه ممکن است.