فناوری عملیاتی چیست و چه چالش های امنیتی دارد؟

دایرةالمعارف دانش بنیان ها (۱۷۵)؛

به گزارش خبرنگار خبرگزاری آنا فناوری عملیاتی (OT) دارایی های فرآیند صنعتی و تجهیزات تولیدی / صنعتی را رصد و مدیریت می کند. فناوری عملیاتی از زمانی که استفاده از ماشین آلات و تجهیزات صنعتی مجهز به برق در کارخانه ها ساختمان ها سیستم های حمل و نقل صنعت آب و برق و… آغاز شد کاربرد داشته است اما اصطلاحی جدید محسوب می شود.

همچنین امنیت فناوری عملیاتی به مجموعه ای از فناوری ها و سیستم های مورد استفاده در صنایع و شرکت ها اطلاق می شود که برای کنترل و مدیریت فرآیند های تولید و عملیات کارایی دارند.

 این فناوری ها شامل سیستم های کنترل کننده های صنعتی (PLC) سیستم های اتوماسیون صنعتی سیستم های SCADA و سایر دستگاه های مرتبط با فرآیند های تولید است.

چالش های امنیتی فناوری عملیاتی (OT)
استفاده از فناوری عملیاتی (OT) ریسک هایی دارد که شامل؛
۱. ایمنی: سیستم های OT می توانند تغییراتی را ایجاد کنند که برای امنیت انسان خطرناک باشد و تاثیرات منفی بر آنها بگذارد؛ بنابراین حفظ امنیت سیستم های OT حتی از سیستم های فناوری اطلاعات (IT) مهم تر است.
۲. زمان عملکرد و باز بهره وری: سیستم های فناوری عملیاتی اغلب نیاز به عمل و فعالیت مداوم دارند. با توجه به وظایف مهم آنها در سیستم های کنترل صنعتی و زیرساخت های اساسی سیستم های OT نیاز دارند که بدون وقفه اتصال داشته باشند. این اقدام با برنامه ریزی و زمان انجام تعمیرات از پیش تعیین شده انجام می شود و به طور قابل توجهی تغییرات کنترل های امنیتی را به تاخیر می اندازد. 
۳. عمر بالا: معمولا سیستم های فناوری عملیاتی (OT) برای چندین دهه مورد استفاده قرار می گیرند و این موضوع موجب می شود که آنها کمتر از سیستم های IT از پشتیبانی برخوردار شوند. در نتیجه ممکن است به روزرسانی ها برای رفع آسیب پذیری ها و افزایش امنیت برای سیستم های قدیمی OT در دسترس نباشند و آنها را در معرض تهدیدات سایبری قرار دهند. 
۴. در معرض خطر قرار گرفتن: برخی از سیستم های فناوری عملیاتی (OT) در مکان های دورافتاده و بدون نظارت و حفظ تدابیر امنیتی فیزیکی نصب می شوند. این امر آنها را در مقایسه با سیستم های فناوری اطلاعات (IT) که معمولاً در مراکز داده و تأسیسات امن قرار دارند بیشتر در معرض خطر دسترسی غیرمجاز و تهدیدات قرار می دهد.
۵. مقررات: در صنایعی با مقررات سخت گیرانه مانند دستگاه های موجود در حوزه بهداشت شرکت های که از سیستم های فناوری عملیاتی (OT) استفاده می کنند مجاز به به روزرسانی سیستم ها و یا افزودن ابزار های امنیتی شخص ثالث نیستند.

در این موارد مسئولیت تست اطمینان از امنیت هرگونه تغییرات و دریافت تأییدیه برای اجرای آن تغییرات در سیستم های مشتریان به طور کامل بر عهده بخش امنیت شبکه خواهد بود.

فناوری عملیاتی اغلب به دسته های ذیل طبقه بندی می شوند که شامل:
–    سیستم های کنترل مانند سیستم های کنترل نظارتی و جمع آوری داده ها
–    سیستم کنترل توزیع شده و کنترل کننده های منطقی قابل برنامه ریزی 
–    رابط از راه دور مانند رابط های انسان و ماشین
–    سیستم های تعبیه شده و فناوری های محاسباتی
–    ماشین آلات
–    تجهیزات فیزیکی در نیروگاه ها
–    سیستم های PLM
–    برنامه های MES
–    سیستم های اتوماسیون ایمنی
–    و سیستم های مدیریت ساختمان است و به طور کلی تجهیزات حوزه فناوری عملیاتی شامل فرستنده ها و محرک ها هستند.
فناوری های بیشتر و انواع مختلف دستگاه ها و سیستم های مورد استفاده در فناوری عملیاتی و همچنین استفاده از فناوری عملیاتی به صنعت و انواع فرآیند های صنعتی بستگی دارد.

در پایان باید اشاره کرد که فناوری عملیاتی (OT) در عمده فعالیت های فیزیکی و عملیاتی سازمان ها مانند تولید توزیع و کنترل نقش دارد در حالی که فناوری اطلاعاتی (IT) بر فعالیت های مبنی بر اطلاعات سازمان تمرکز دارد. 

هر دو این دامنه ها با یکدیگر ترکیب شده و تعاملات میان آنها بهبود عملکرد و کارایی سازمان را تضمین می کند. به طور کلی فناوری عملیاتی و فناوری اطلاعاتی با همکاری و تلفیق می توانند به افزایش توانایی های سازمانی و بهبود فرآیند های عملیاتی کمک کنند.