جریمه تهدید و توهین به اشخاص عادی: راهنمای جامع حقوقی و مراحل شکایت (آپدیت 1403)
حفظ حیثیت و امنیت روانی افراد در جامعه، از اصول بنیادین هر نظام حقوقی است. جرم تهدید و توهین، به طور مستقیم این حقوق اساسی را نقض می کنند. قانون گذار ایران برای مقابله با این پدیده ها، مجازات هایی را در نظر گرفته است که افراد عادی بتوانند در صورت مواجهه، به حقوق خود دست یابند. این مقاله به تفصیل به ابعاد قانونی این جرائم و نحوه پیگیری آن ها می پردازد.
در نظام حقوقی ایران، حریم خصوصی، آبرو و امنیت روانی اشخاص از جایگاه ویژه ای برخوردار است. قانون گذار با جرم انگاری اعمالی نظیر توهین و تهدید، سعی در صیانت از این ارزش ها دارد. شناخت دقیق این جرائم، عناصر تشکیل دهنده، و مجازات های قانونی آن ها، نه تنها برای افرادی که قربانی چنین رفتارهایی می شوند بلکه برای تمامی شهروندان جهت آگاهی از حقوق و تکالیفشان ضروری است. این دانش به افراد کمک می کند تا در مواجهه با موارد نقض حیثیت یا امنیت، مسیر قانونی صحیح را در پیش گیرند و از حقوق خود دفاع کنند.
ابعاد حقوقی جرم توهین به اشخاص عادی
جرم توهین از جمله جرایمی است که به طور مستقیم حیثیت و آبروی افراد را هدف قرار می دهد. درک صحیح این جرم و تفاوت آن با سایر اعمال ناشایست، نخستین گام در مسیر پیگیری حقوقی است.
توهین چیست؟ تعاریف و تمایزات
توهین در معنای لغوی به معنای خوار و خفیف کردن، ضعیف شمردن و بی احترامی است. از منظر حقوقی، توهین هر گفتار، رفتار، عمل یا نوشتاری است که به نحوی موجب کسر شأن و بی اعتراب شدن حیثیت یک شخص در نظر افراد متعارف جامعه شود. مهم است که توهین را از نقد، عصبانیت لحظه ای، یا صرف بی ادبی تمایز دهیم؛ چرا که صرف این موارد ممکن است بار حقوقی جرم توهین را نداشته باشند.
عناصر تشکیل دهنده جرم توهین ساده
همانند سایر جرائم، توهین نیز برای تحقق نیازمند وجود سه عنصر اصلی قانونی، مادی و روانی است که هر یک نقش مهمی در اثبات و تعیین مجازات آن دارند.
عنصر قانونی: ماده ۶۰۸ قانون مجازات اسلامی و اصلاحات اخیر
عنصر قانونی جرم توهین ساده در ماده ۶۰۸ قانون مجازات اسلامی (بخش تعزیرات مصوب ۱۳۷۵) مورد تصریح قرار گرفته است. این ماده بیان می دارد: توهین به افراد از قبیل فحاشی و استعمال الفاظ رکیک چنانچه موجب حد قذف نباشد، به مجازات شلاق تا ۷۴ ضربه و یا پنجاه هزار تا یک میلیون ریال جزای نقدی خواهد بود.
اما این ماده دستخوش تغییراتی نیز شده است. بر اساس بند (ج) ماده ۱ قانون کاهش مجازات حبس تعزیری مصوب ۱۳۹۹، مجازات جرم توهین ساده به «جزای نقدی درجه شش» تغییر یافت. میزان جزای نقدی درجه شش طبق ماده ۱۹ قانون مجازات اسلامی مصوب ۱۳۹۲، در ابتدا بیش از ۲۰ میلیون ریال تا ۸۰ میلیون ریال بود. لازم به ذکر است که هیئت وزیران، به استناد ماده ۲۸ اصلاحی قانون مجازات اسلامی، مبالغ مجازات نقدی جرائم و تخلفات را متناسب با نرخ تورم هر سه سال یک بار تعدیل می کند. بر این اساس، در سال ۱۴۰۳، جزای نقدی درجه شش به بیش از دویست میلیون (200,000,000) ریال تا هشتصد میلیون (800,000,000) ریال افزایش یافته است.
عنصر مادی: رفتار ارتکابی و شرایط آن
عنصر مادی جرم توهین شامل هرگونه رفتار فیزیکی از سوی مرتکب است که ماهیت توهین آمیز دارد. این رفتار می تواند در اشکال مختلفی بروز یابد:
- رفتار ارتکابی: شامل گفتار (فحاشی، الفاظ رکیک)، نوشتار (نامه ها، پیامک ها، ایمیل ها، پست های شبکه های اجتماعی)، و رفتار (حرکات موهن، پرتاب آب دهان، درآوردن زبان یا هر عملی که عرفاً تحقیرآمیز تلقی شود). قانون گذار با استفاده از عبارت «از قبیل» در ماده ۶۰۸، دامنه وسیعی از رفتارها را مشمول این جرم می داند.
- نوع عمل: جهت تحقق جرم توهین، لازم است که عمل مرتکب به صورت «فعل مثبت» باشد. به این معنا که فرد کاری را انجام دهد. ترک فعل، مگر در موارد بسیار خاص که عرفاً به قصد اهانت انجام شود، معمولاً موجب تحقق این جرم نمی شود.
- مخاطب توهین: توهین باید نسبت به «اشخاص حقیقی، معین و زنده» صورت گیرد. توهین به مردگان تنها در صورتی جرم محسوب می شود که عرفاً توهین به بازماندگان آن ها نیز تلقی گردد. توهین به گروه های کلی و نامشخص (مانند «معلمان» به صورت عام) جرم نیست، مگر اینکه گروه محدود و قابل تشخیص باشد.
- شرط حضور یا علنی بودن: برای تحقق جرم توهین، نیازی به همزمانی هر دو شرط حضور بزه دیده و علنی بودن عمل نیست. توهین می تواند حضوری (در حضور شخص) یا علنی (در مکانی عمومی و در معرض دید و شنید دیگران) باشد. حتی توهین از طریق پیامک یا ایمیل که جنبه حضوری ندارد اما به شخص معینی ارسال می شود، مشمول این جرم است.
- جرم مطلق بودن توهین: توهین یک جرم مطلق است. یعنی صرف انجام عمل توهین آمیز کفایت می کند و نیازی به تأثیرپذیری شخص مورد توهین یا محقق شدن نتیجه ای خاص نیست. حتی اگر فرد بزه دیده روحیه قوی داشته باشد و از توهین متأثر نشود، باز هم جرم توهین محقق شده است.
عنصر روانی: قصد و آگاهی از توهین آمیز بودن
عنصر روانی، که به آن سوء نیت نیز گفته می شود، به قصد و نیت مرتکب از انجام عمل اشاره دارد. در جرم توهین، این عنصر از دو بخش تشکیل شده است:
- قصد توهین: مرتکب باید عمد در انجام رفتار توهین آمیز داشته باشد. یعنی عمل او ناشی از اراده آزاد و آگاهانه باشد و نه مثلاً در حالت خواب، بیهوشی یا اجبار.
- آگاهی از موهن بودن: فرد باید علم و آگاهی داشته باشد که فعل یا گفتار او دارای ماهیت توهین آمیز است. اگر شخصی به دلیل جهل موضوعی (مثلاً ناآگاهی از معنای واقعی یک واژه در فرهنگ خاص) عملی توهین آمیز انجام دهد، ممکن است عنصر روانی محقق نشود.
مجازات جرم توهین به اشخاص عادی
همان طور که پیش تر اشاره شد، مجازات جرم توهین به اشخاص عادی پس از اصلاحات قانون کاهش مجازات حبس تعزیری در سال ۱۳۹۹، صرفاً جزای نقدی درجه شش است. بر اساس آخرین تعدیلات هیئت وزیران در سال ۱۴۰۳، این مجازات بیش از دویست میلیون (200,000,000) ریال تا هشتصد میلیون (800,000,000) ریال تعیین شده است. پیش از این، مجازات شلاق تا ۷۴ ضربه نیز وجود داشت که با قانون جدید حذف گردید.
آیا جرم توهین قابل گذشت است؟
بله، جرم توهین از جرایم «قابل گذشت» محسوب می شود. مفهوم جرم قابل گذشت به این معناست که پیگیری و رسیدگی به آن منوط به شکایت شاکی خصوصی است و با گذشت شاکی، تعقیب کیفری متوقف یا در صورت صدور حکم، اجرای آن موقوف می شود. این ویژگی فرصتی برای حل و فصل مسالمت آمیز اختلافات و مصالحه بین طرفین را فراهم می آورد.
جرم تهدید: ابعاد قانونی و انواع آن
تهدید، برخلاف توهین که حیثیت را نشانه می گیرد، امنیت روانی و جانی افراد را به خطر می اندازد. این جرم نیز در قوانین کیفری ایران تعریف شده و مجازات هایی برای آن در نظر گرفته شده است.
تهدید چیست؟ تعریف حقوقی و اهمیت آن
تهدید در یک تعریف کلی، به معنای ترساندن فرد از وقوع یک عمل ناخواسته، ناپسند، یا نامشروع در آینده است. اهمیت جرم تهدید در آن است که حتی پیش از وقوع ضرر مادی یا جانی، به دلیل ایجاد ترس و اضطراب، نظم و امنیت روانی جامعه را مختل می کند و زندگی عادی افراد را تحت الشعاع قرار می دهد. از این رو، قانون گذار به آن اهمیت ویژه ای داده است.
عناصر تشکیل دهنده جرم تهدید
برای اینکه رفتاری به عنوان جرم تهدید شناخته شود، باید سه عنصر قانونی، مادی و روانی در آن محقق گردد.
عنصر قانونی: مواد ۶۶۸ و ۶۶۹ قانون مجازات اسلامی
قانون گذار ایران در بخش تعزیرات قانون مجازات اسلامی به دو نوع اصلی تهدید پرداخته است که هر یک شرایط و مجازات های متفاوتی دارند:
- ماده ۶۶۸ قانون مجازات اسلامی: این ماده به تهدیدی اشاره دارد که با هدف «اجبار» برای گرفتن نوشته، سند، امضا، مهر و… یا گرفتن سند و نوشته ای متعلق به فرد صورت می گیرد. مجازات تعیین شده برای این نوع تهدید، «حبس از سه ماه تا دو سال و تحمل تا ۷۴ ضربه شلاق» است. در این حالت، تهدید وسیله ای برای رسیدن به یک هدف مادی خاص است.
- ماده ۶۶۹ قانون مجازات اسلامی: این ماده دامنه وسیع تری از تهدیدات را پوشش می دهد. بر اساس این ماده، «هر گاه کسی دیگری را به قتل یا ضررهای نفسی یا شرفی یا مالی یا به افشاء سری نسبت به خود یا بستگانش تهدید کند، اعم از اینکه به این واسطه تقاضای وجه یا مال یا تقاضای انجام امری را نموده یا ننموده باشد، به حبس از دو ماه تا دو سال و یا تا ۷۴ ضربه شلاق محکوم خواهد شد.» تفاوت کلیدی این ماده با ماده ۶۶۸ در این است که در ماده ۶۶۹ لزوماً نیازی به اجبار برای اخذ مال یا سند نیست و صرف تهدید به یکی از موارد ذکر شده (قتل، آبروریزی، ضرر مالی، افشای سر) کفایت می کند.
عنصر مادی: اشکال مختلف تهدید
عنصر مادی جرم تهدید می تواند به اشکال گوناگونی نمود پیدا کند:
- انواع رفتار تهدیدآمیز: تهدید می تواند «لفظی» (به صورت کلامی و مستقیم یا از طریق تماس تلفنی)، «کتبی» (مانند پیامک، ایمیل، نامه، یا پیام در شبکه های اجتماعی) یا حتی «عملی» (با انجام حرکات یا اشاره هایی که مفهوم تهدید را می رساند) باشد.
- موضوع تهدید: موضوع تهدید باید از اموری باشد که «عرفاً» موجب ترس و واهمه در فرد متعارف می شود. مواردی مانند تهدید به قتل، ایراد ضررهای جسمی (نفسی)، خدشه دار کردن آبرو و حیثیت (شرفی)، ایجاد ضررهای مالی سنگین، یا افشای اسرار شخصی و خانوادگی، از جمله مصادیق رایج هستند.
- عدم لزوم عملی شدن تهدید: برای تحقق جرم تهدید، نیازی به این نیست که تهدید عملی شود. صرف بیان یا انجام رفتار تهدیدآمیز، به گونه ای که منجر به ایجاد ترس و دلهره در بزه دیده شود، برای تحقق جرم کفایت می کند.
عنصر روانی: قصد ترساندن و عمد
عنصر روانی در جرم تهدید نیز از اهمیت بالایی برخوردار است:
- قصد تهدید: مرتکب باید عمد در بیان یا انجام رفتار تهدیدآمیز داشته باشد. یعنی آگاهانه و ارادی آن رفتار را انجام دهد.
- قصد ترساندن: نیت و هدف اصلی مرتکب از انجام تهدید، باید «ایجاد ترس و دلهره» در مخاطب باشد. اگر تهدید بدون قصد ترساندن (مثلاً به شوخی) صورت گیرد و قرائن نیز مؤید آن باشد، ممکن است جرم محقق نشود. با این حال، تشخیص این امر به عهده قاضی و با توجه به اوضاع و احوال پرونده است.
مجازات های قانونی برای انواع تهدید
مجازات جرم تهدید بسته به نوع و شدت آن و ماده قانونی مربوطه متفاوت است:
- مجازات تهدید لفظی (بر اساس ماده ۶۶۹): حبس از دو ماه تا دو سال و یا تا ۷۴ ضربه شلاق.
- مجازات تهدید پیامکی و آنلاین (در فضای مجازی): این نوع تهدیدات نیز مشمول ماده ۶۶۹ قانون مجازات اسلامی هستند و مجازات مشابهی دارند. در برخی موارد که تهدیدات در فضای مجازی با سوءاستفاده از سیستم های رایانه ای یا مخابراتی همراه باشد، ممکن است قوانین جرایم رایانه ای نیز به صورت تکمیلی اعمال شوند.
- مجازات تهدید به آبروریزی یا افشای سر: این نوع تهدید نیز تحت پوشش ماده ۶۶۹ قرار می گیرد و مجازات آن حبس از دو ماه تا دو سال و یا تا ۷۴ ضربه شلاق است.
- مجازات تهدید به قتل: تهدید به قتل نیز از مصادیق صریح ماده ۶۶۹ است و مجازات آن حبس از دو ماه تا دو سال و یا تا ۷۴ ضربه شلاق خواهد بود.
- مجازات تهدید همراه با اجبار (ماده ۶۶۸): در صورتی که تهدید با هدف اجبار فرد به انجام کاری یا اخذ مال یا سند صورت گیرد، مجازات آن ترکیبی از حبس (سه ماه تا دو سال) و شلاق (تا ۷۴ ضربه) است. در این حالت، هر دو مجازات به صورت همزمان اعمال می شوند، نه یکی از آن ها.
نحوه اثبات جرم تهدید
اثبات جرم تهدید در مراجع قضایی نیازمند ارائه ادله و مستندات کافی است. راه های اثبات این جرم عبارت اند از:
- اقرار متهم: اقرار صریح و واضح متهم در نزد مقام قضایی، یکی از قوی ترین ادله اثبات جرم است. اگر متهم یک مرتبه به انجام تهدید خود اعتراف کند، جرم ثابت می شود.
- شهادت شهود: شهادت دو شاهد مرد که به صورت مستقیم از وقوع تهدید آگاه باشند، می تواند در اثبات جرم مؤثر باشد. شرایط قانونی شهادت (مانند عدالت شهود) باید رعایت شود.
- علم قاضی: قاضی می تواند بر اساس مجموعه قراین، شواهد و مستندات موجود در پرونده، به یقین برسد که جرم تهدید واقع شده است. این مستندات می تواند شامل پیامک ها، ایمیل ها، نامه ها، گزارش های پلیس، تحقیقات محلی و… باشد.
- مدارک و مستندات دیگر: پیامک های تهدیدآمیز، ایمیل ها، نامه های کتبی، اسکرین شات ها از صفحات شبکه های اجتماعی حاوی تهدید و فایل های ضبط شده صدا یا فیلم. لازم به ذکر است که ضبط صدا یا فیلم به تنهایی و بدون مجوز قضایی ممکن است به عنوان مدرک مستقل اثبات کننده جرم تلقی نشود، اما می تواند به عنوان «قرینه» مورد توجه قاضی قرار گیرد و تحقیقات بیشتر را موجب شود.
مهم است بدانیم که در جرائم تعزیری (مانند تهدید)، سوگند و قسامه برای اثبات جرم پذیرفته نمی شود و عمدتاً مختص به جنایات علیه جسم هستند.
آیا جرم تهدید قابل گذشت است؟
بله، جرم تهدید نیز در بیشتر موارد (به ویژه بر اساس ماده ۶۶۹ قانون مجازات اسلامی) از جرایم «قابل گذشت» است. به این معنا که تعقیب کیفری و رسیدگی به پرونده منوط به شکایت شاکی خصوصی است و با گذشت او، پرونده متوقف می شود. این موضوع نیز فرصتی برای حل اختلافات از طریق صلح و سازش فراهم می آورد. با این حال، در مواردی که تهدید جنبه عمومی جدی تری پیدا کند، ممکن است جنبه عمومی جرم نیز مورد توجه قرار گیرد.
راهنمای عملی: گام به گام شکایت و پیگیری قضایی
در صورتی که فردی مورد توهین یا تهدید قرار گیرد، شناخت مراحل قانونی برای پیگیری شکایت و احقاق حقوق خود از اهمیت بالایی برخوردار است. این راهنما، گام های عملی از جمع آوری ادله تا رسیدگی در دادگاه را تشریح می کند.
آماده سازی برای شکایت: جمع آآوری ادله و مستندات
پیش از هر اقدامی، مهم ترین گام جمع آوری دقیق و مستند ادله است. این مدارک نقش حیاتی در اثبات جرم و پیشبرد پرونده دارند:
- شواهد کتبی: پیامک های تهدیدآمیز یا توهین آمیز، ایمیل ها، نامه ها، و اسکرین شات ها از گفتگوها در شبکه های اجتماعی (مانند واتساپ، تلگرام، اینستاگرام) باید به صورت مستند و با تاریخ و زمان دقیق نگهداری شوند.
- شواهد صوتی و تصویری: در صورت وجود فیلم یا ضبط صدا از لحظه توهین یا تهدید، آن ها را حفظ کنید. اگرچه ضبط صدا و تصویر بدون اطلاع طرف مقابل ممکن است چالش های قانونی داشته باشد، اما می تواند به عنوان قرینه ای قوی در نظر قاضی مورد استناد قرار گیرد.
- شهادت شهود: اگر شاهدانی در صحنه وقوع جرم حضور داشته اند، مشخصات کامل آن ها (نام، نام خانوادگی، شماره تماس) و جزئیات آنچه دیده اند یا شنیده اند را یادداشت کنید. شهادت شهود، به ویژه دو شاهد مرد، می تواند نقش تعیین کننده ای داشته باشد.
- ثبت زمان، مکان و جزئیات دقیق واقعه: تاریخ و ساعت دقیق، محل وقوع (آدرس دقیق یا پلتفرم آنلاین) و شرح کامل آنچه اتفاق افتاده است را با جزئیات بنویسید. هرچه اطلاعات شما دقیق تر باشد، شکواییه شما محکم تر خواهد بود.
تنظیم و ثبت شکواییه
پس از جمع آوری ادله، نوبت به تنظیم و ثبت شکواییه می رسد. شکواییه فرمی است که در آن، شرح واقعه و درخواست پیگیری قضایی به مراجع ذی صلاح ارائه می شود.
بخش های اصلی شکواییه شامل مشخصات کامل شاکی (فردی که مورد توهین یا تهدید قرار گرفته)، مشخصات کامل مشتکی عنه (فرد متهم)، شرح کامل و دقیق واقعه به همراه تاریخ و زمان، و ذکر ادله اثبات جرم است.
نمونه شکواییه توهین و تهدید:
بسمه تعالی
ریاست محترم دادسرای عمومی و انقلاب شهرستان [نام شهرستان]
با سلام و احترام،
مشخصات شاکی:
نام و نام خانوادگی: [نام کامل]
نام پدر: [نام پدر]
کد ملی: [کد ملی]
آدرس محل سکونت: [آدرس کامل]
شماره تماس: [شماره تماس]
مشخصات مشتکی عنه:
نام و نام خانوادگی: [نام کامل، در صورت اطلاع]
نام پدر: [نام پدر، در صورت اطلاع]
آدرس محل سکونت/کار: [در صورت اطلاع]
شماره تماس: [در صورت اطلاع]
موضوع شکایت: توهین و تهدید (مستند به مواد ۶۰۸ و ۶۶۹ قانون مجازات اسلامی)
شرح واقعه:
احتراماً به استحضار آن مقام محترم می رساند، در تاریخ [تاریخ دقیق] حدود ساعت [ساعت دقیق] در [مکان دقیق وقوع جرم، به عنوان مثال: محل کار، منزل، خیابان، یا از طریق پیامک/شبکه اجتماعی]، مشتکی عنه آقای/خانم [نام و نام خانوادگی مشتکی عنه] به بنده [شرح دقیق افعال یا گفتار توهین آمیز/تهدیدآمیز را بنویسید. به عنوان مثال: به صورت علنی و در حضور شهود، با استعمال الفاظ رکیک و فحاشی به بنده توهین نموده است یا از طریق ارسال پیامک به شماره بنده، به قتل و آبروریزی بنده تهدید کرده است. تمام جزئیات مربوط به نحوه، محتوا و شرایط توهین یا تهدید را ذکر کنید].
این رفتار/گفتار مشتکی عنه موجب ایراد خسارت معنوی و برهم خوردن امنیت روانی این جانب گردیده است.
ادله اثبات دعوا:
- شهادت شهود (نام و مشخصات شهود در صورت تمایل)
- تصاویر اسکرین شات از پیامک ها/شبکه های اجتماعی (پیوست)
- فایل صوتی/تصویری ضبط شده (پیوست، در صورت وجود)
- سایر قرائن و امارات موجود در پرونده
لذا با توجه به موارد معنونه، از آن مقام محترم تقاضای رسیدگی، تعقیب کیفری مشتکی عنه و صدور حکم مقتضی بر اساس قوانین جاری را دارم.
با تشکر و احترام فراوان
امضاء شاکی: [امضاء]
پس از تنظیم، شکواییه باید در «دفاتر خدمات الکترونیک قضایی» ثبت شود. این فرآیند می تواند به صورت حضوری با مراجعه به دفاتر یا در صورت امکان، به صورت آنلاین انجام گیرد. هزینه های مربوط به ثبت شکواییه و دادرسی نیز در این مرحله پرداخت می شود.
مراحل رسیدگی قضایی
پرونده پس از ثبت شکواییه، وارد چرخه رسیدگی قضایی می شود که معمولاً شامل مراحل زیر است:
رسیدگی در دادسرا
شکواییه ابتدا به دادسرای مربوطه ارسال و به یکی از شعب بازپرسی یا دادیاری ارجاع می شود. در این مرحله، تحقیقات مقدماتی صورت می گیرد؛ اظهارات شاکی و مشتکی عنه اخذ می شود، شهود مورد پرسش قرار می گیرند و ادله بررسی می شوند. در صورت تشخیص وقوع جرم و کافی بودن ادله، «قرار جلب به دادرسی» صادر می شود. پس از تأیید دادستان، «کیفرخواست» صادر و پرونده برای رسیدگی به دادگاه کیفری ارسال می گردد. در صورت عدم احراز وقوع جرم یا ناکافی بودن ادله، «قرار منع تعقیب» صادر خواهد شد.
رسیدگی در دادگاه کیفری
پس از صدور کیفرخواست، پرونده به دادگاه کیفری (معمولاً دادگاه کیفری دو) ارجاع می شود. وقت رسیدگی تعیین و از طریق «سامانه ثنا» به طرفین ابلاغ می گردد. در جلسه دادگاه، طرفین فرصت ارائه دفاعیات و ادله خود را خواهند داشت. قاضی با بررسی تمامی جوانب، اقدام به صدور «رأی بدوی» می کند.
مراحل تجدیدنظرخواهی
در صورتی که هر یک از طرفین به رأی بدوی صادر شده اعتراض داشته باشند، می توانند ظرف «مهلت قانونی» (معمولاً ۲۰ روز از تاریخ ابلاغ رأی) درخواست تجدیدنظرخواهی کنند. پرونده به دادگاه تجدیدنظر استان ارجاع می شود و پس از رسیدگی، رأی نهایی و «قطعی» صادر خواهد شد. رأی قطعی دادگاه تجدیدنظر لازم الاجرا است.
نتیجه گیری: اهمیت شناخت حقوق در مواجهه با توهین و تهدید
جرم توهین و تهدید، هر دو مستقیماً به سلامت روانی، آبرو و امنیت افراد لطمه وارد می کنند. قانون گذار با تدوین مواد قانونی مشخص و تعیین مجازات برای این جرائم، تلاش در حفظ کرامت انسانی و ایجاد فضایی امن و توأم با احترام متقابل در جامعه دارد. شناخت دقیق مفاهیم حقوقی این جرائم، تفاوت های آن ها، عناصر تشکیل دهنده، و به روزترین مجازات های قانونی برای هر فردی که خواهان حفظ حقوق خود و جامعه ای آرام تر است، حیاتی است.
مراحل پیگیری قضایی، از جمع آوری ادله و تنظیم شکواییه تا رسیدگی در دادسرا و دادگاه، مسیری است که باید با دقت و آگاهی طی شود. درک این فرآیند نه تنها به افراد کمک می کند تا در زمان مواجهه با توهین یا تهدید، به درستی عمل کنند، بلکه موجب ترویج فرهنگ مسئولیت پذیری و کاهش این گونه جرائم نیز می شود. در نهایت، با توجه به پیچیدگی های گاه به گاه پرونده های حقوقی و تغییرات قوانین، در موارد پیچیده توصیه می شود که از مشاوره وکلای متخصص در این زمینه بهره گرفته شود.