غزال زیاری: در سال ۲۰۲۳ بود که یک جمجمه ۱۵۰ میلیون ساله از یک گونه بیش‌خزنده‌واران (پلیوسور) در ارتفاع ۱۲ متری در بالای صخره‌ای در امتداد ساحل ژوراسیک پیدا و بازیابی شد و خبر یافتن چنین فسیلی مثل بمب سر و صدا کرد.
این جمجمه متعلق به یک پلیوسور (نوعی خزنده دریایی باستانی) بود که می‌توانست تیرانوزاروس رکس را در جنگ از پای در بیاورد و ابعاد بزرگ این جمجمه باعث شد تا در کتاب رکوردهای جهانی گینس ثبت شود. حدود ۹۵ درصد از سطح این جمجمه پلیوسور که «SeaRex»نام گرفته سالم و کامل است و از همین رو حالا ، کامل‌ترین جمجمه در نوع خود در کره زمین شناخته می‌شود و تقریباً تمام استخوان‌های اصلی‌اش سالم است. این جمجمه دارای ۱۳۰ دندان تیز به هم پیوسته است که کاملا مشابه با جمجمه همان پلیوسورهایی است که ۱۵۰ میلیون سال پیش در اقیانوس‌ها شنا می‌کردند.
دکتر جودیت ساسون، متخصص پلیوسورها از دانشگاه بریستول در گفت‌وگویی که با نماینده رکوردهای جهانی گینس داشت در این باره گفت: «من مطالعات زیادی روی بسیاری از پلیوسورهای دوران کیمریجین انجام داده‌ام ولی تا به امروز حتی نمونه‌ای را که تا این حد کامل حفظ شده باشد، ندیده بودم. این نمونه، جزئیات تشریحی زیادی را داراست که نمونه‌های دیگر هرگز تا این حد کامل نبوده.»
این جمجمه عجیب چطور کشف شد؟
کاشف این جمجمه منحصر به فرد، فیل جاکوبز یکی از علاقه‌مندان به فسیل است که در ساحلی دور دست، در ابتدا پوزه آن را مشاهده کرد و با ضبط ویدیویی، آن را برای استیو اچس، متخصص فسیل و مالک مجموعه اچس فرستاد و قرار است که این جمجمه در این مرکز به نمایش گذاشته شود.
آقای اچس در این باره گفت:« ما با استفاده از یک پهپاد، تمام مسیر را در امتداد صخره اسکن کردیم. در ادامه متوجه شدیم که این تنها بخشی از جمجمه است که از صخره بیرون زده. باید از این موضوع اطمینان حاصل می‌کردیم و به همین خاطر، باید با طناب از صخره پائین می‌رفتیم تا آن را از نزدیک ببینیم. وقتی از نزدیک جمجمه را دیدیم، متوجه شدیم که خیلی کامل و سالم حفظ شده و به همین خاطر هم اینقدر عجیب و حیرت‌انگیز بود.»
بیشتر بخوانید:
او ادامه داد:« زمان زیادی طول نکشید تا مکان دقیق آن را پیدا کنیم. این جمجمه درست در وسط یک صخره بود. با خودت فکر می‌کنی: “خدای من”. اما اصلا کار آسانی نبود.»
تست‌های استقامتی و مقاومتی متعددی روی صخره برای بیرون آوردن جمجمه ۲ متری انجام شد و همه افراد، حتی سر دیوید آتنبرو یکی از متخصصان قدیمی و متعصب فسیلی، از این کشف حیرت‌زده شده بودند.
سر دیوید آتنبرو در این باره گفت:« این یکی از بزرگ‌ترین جمجمه‌هایی است که تا به حال دیده‌اید. واقعا بزرگ بود و مقیاس آن اولین چیزی بود که مرا به شدت تحت‌تاثیر قرار داد. نکته مهم در این باره این است که نه تنها جمجمه، آموزنده‌ترین بخش بدن است، بلکه در عین حال ظریف‌ترین بخش بدن نیز به شمار می‌رود و جزئیات این جمجمه و سالم بودن آن بسیار نایاب است. این جمجمه تقریبا بی‌عیب و نقص و سالم باقی‌مانده است.»
در جست‌جوی اسکلت
این جمجمه در حال حاضر در مجموعه Etches در کیمریج، به نمایش گذاشته شده و استیو اچس آن را به عنوان یکی از مهم‌ترین نمونه‌های یافت شده در خاک رس کیمریج می‌داند و معتقد است که حتی در سطح جهانی نیز یکی از بهترین نمونه‌هاست. مجموعه اچس حالا برای پروژه نجات SeaRex درخواست کمک مالی دارد؛ چرا که آن‌ها معتقدند که این جمجمه تمام آن چیزی نیست که باید در این بخش از ساحل ژوراسیک مورد بررسی و مطالعه قرار بگیرد.
کریس مور، متخصص فسیل‌شناسی که در حفاری و بیرون آوردن این جمجمه نقش پررنگی را ایفا کرد در این باره گفته:« من مطمئنم که بقیه بدن این جانور نیز همانجاست. محیط آنجا کمی ناهموار است و بنابراین جمجمه از بدن جانور جدا شده ولی مطمئنم که بقیه بدن جانور نیز همانجا قرار دارد. ما حتی بخشی از تیغه شانه و تعدادی از انگشتان دست و پا و تعدادی از مهره‌های ستون فقرات که در داخل سر بودند را بیرون آوردیم و می‌توانستیم ببینیم که استخوان‌های بیشتری نیز آنجا هستند. پس اطمینان دارم که تمام بدن جانور در همانجا قرار دارد.»
منبع: iflscience
۵۴۳۲۱