به گزارش خبرگزاری آنا امیرسعید ایروانی سفیر و نماینده دائم ایران در سازمان ملل روز دوشنبه به وقت محلی در پنجمین جلسه کنفرانس ایجاد منطقه خاورمیانه عاری از سلاح های هسته ای و سایر سلاح های کشتارجمعی افزود: تأسف آور است که برای دهه ها مخالفت غیرقانونی رژیم اسرائیل با درخواست های مداوم بین المللی برای ایجاد منطقه ای عاری از سلاح های کشتارجمعی در خاورمیانه که در سال ۱۹۷۴ توسط ایران پیشنهاد شد ادامه داشته است.
دیپلمات ارشد جمهوری اسلامی ایران در سازمان ملل گفت: با سیاسی کردن این ابتکار رژیم اسرائیل تلاش می کند دلیل واقعی مخالفت خود با ایجاد منطقه عاری از سلاح های کشتارجمعی را پنهان کند: حفاظت از برنامه سلاح های کشتارجمعی خود از طریق فرار از هرگونه تعهد الزام آور قانونی.
ایروانی اظهار کرد: اقدامات رژیم اسرائیل از جمله اقدامات تروریستی و خرابکاری علیه برنامه های هسته ای غیرنظامی و دانشمندان منطقه و همچنین اظهارات نخست وزیر آن برای یک «تهدید هسته ای معتبر علیه ایران» در جریان هفتاد و هشتمین نشست مجمع عمومی سازمان ملل در تاریخ ۲۲ سپتامبر ۲۰۲۳ و پیشنهاد یک وزیر اسرائیلی برای استفاده از سلاح های هسته ای در نوار غزه نیازمند مداخله فوری نهادهای بین المللی از جمله شورای امنیت سازمان ملل و آژانس بین المللی انرژی اتمی است.
سفیر ایران تأکید کرد: ما این اقدامات غیرقانونی و غیرمسئولانه را به شدت محکوم می کنیم و بر خطر ناشی از وجود سلاح های کشتارجمعی در دستان چنین رژیمی نامشروع تأکید می کنیم. این اقدامات بر ضرورت فوری ایجاد یک منطقه عاری از سلاح های کشتارجمعی در منطقه تأکید می کند به عنوان گامی حیاتی برای رسیدگی به توانمندی های سلاح های کشتارجمعی رژیم اسرائیل و پاک سازی منطقه از این سلاح های تهدیدآمیز.
متن کامل سخنان امیر سعید ایروانی سفیر و نماینده دائم جمهوری اسلامی ایران نزد سازمان ملل متحد در پنجمین جلسه کنفرانس ایجاد منطقه خاورمیانه عاری از سلاح های هسته ای و سایر سلاح های کشتارجمعی در روز دوشنبه به وقت محلی برابر با ۱۸ نوامبر ۲۰۲۴ نیویورک به شرح زیر است:
بسم الله الرحمن الرحیم
آقای رئیس
مایلم در آغاز انتخاب جنابعالی به عنوان ریاست این جلسه از کنفرانس ایجاد منطقه خاورمیانه عاری از سلاح های هسته ای و سایر سلاح های کشتارجمعی را تبریک بگویم. تحت هدایت شایسته شما ما انتظار یک جلسه موفقیت آمیز را داریم. همچنین مایلم مراتب سپاس خود را از لیبی به خاطر رهبری مؤثر آن در چهارمین جلسه کنفرانس ابراز نمایم.
آقای رئیس
چشم انداز جهانی کنونی به ویژه جنگ نسل کشی رژیم اسرائیل در غزه طی سال گذشته و تجاوز آشکار آن به کشورهای دیگر منطقه بر ضرورت فوری ایجاد یک منطقه عاری از تمامی سلاح های کشتارجمعی در خاورمیانه تأکید دارد. دلیل ایجاد چنین منطقه ای هرگز این چنین مرتبط و فوری نبوده است.
آقای رئیس
در سطح بین المللی جای نگرانی عمیق است که شاهد یک رقابت تسلیحاتی هسته ای بی سابقه و نگران کننده باشیم. کشورهای دارای سلاح های هسته ای نه تنها طی دهه ها در انجام تعهدات و تعهدات خلع سلاحی خود کوتاهی کرده اند بلکه به دنبال نوسازی و به روزرسانی زرادخانه های هسته ای خود بوده اند و در ترتیبات به اشتراک گذاری هسته ای مشارکت کرده اند که مستقیماً با تعهدات عدم اشاعه آن ها در تضاد است.
تأسف آور است که توازن اصول اساسی مندرج در معاهده منع گسترش سلاح های هسته ای (NPT) به نفع اولویت دادن بیش از حد به اصل عدم اشاعه مختل شده است در حالی که اصول استفاده صلح آمیز و خلع سلاح مورد غفلت قرار گرفته اند. این اختلال در توازن اصولی توسط برخی دولت ها برای اتخاذ سیاست ها و اقدامات نادرست از جمله اقدامات قهری یک جانبه (UCMs) مورد سوءاستفاده قرار گرفته است که به طور غیرقانونی منافع قانونی و حقوقی دولت های غیرهسته ای را به خطر انداخته اند.
در سطح منطقه ای رژیم اسرائیل با حمایت دولت ایالات متحده به انباشت انواع سلاح های کشتارجمعی ادامه می دهد بدون اینکه عضو هیچ معاهده الزام آور بین المللی در زمینه خلع سلاح باشد یا تحت هرگونه سازوکار نظارتی یا تأیید قرار گیرد.
تأسف آور است که برای دهه ها مخالفت غیرقانونی رژیم اسرائیل با درخواست های مداوم بین المللی برای ایجاد منطقه ای عاری از سلاح های کشتارجمعی در خاورمیانه که در سال ۱۹۷۴ توسط ایران پیشنهاد شد ادامه داشته است.
با سیاسی کردن این ابتکار رژیم اسرائیل تلاش می کند دلیل واقعی مخالفت خود با ایجاد منطقه عاری از سلاح های کشتارجمعی را پنهان کند: حفاظت از برنامه سلاح های کشتارجمعی خود از طریق فرار از هرگونه تعهد الزام آور قانونی.
اقدامات رژیم اسرائیل از جمله اقدامات تروریستی و خرابکاری علیه برنامه های هسته ای غیرنظامی و دانشمندان منطقه و همچنین اظهارات نخست وزیر آن برای یک «تهدید هسته ای معتبر علیه ایران» در جریان هفتاد و هشتمین نشست مجمع عمومی سازمان ملل در تاریخ ۲۲ سپتامبر ۲۰۲۳ و پیشنهاد یک وزیر اسرائیلی برای استفاده از سلاح های هسته ای در نوار غزه نیازمند مداخله فوری نهادهای بین المللی از جمله شورای امنیت سازمان ملل و آژانس بین المللی انرژی اتمی است.
ما این اقدامات غیرقانونی و غیرمسئولانه را به شدت محکوم می کنیم و بر خطر ناشی از وجود سلاح های کشتارجمعی در دستان چنین رژیمی نامشروع تأکید می کنیم. این اقدامات بر ضرورت فوری ایجاد یک منطقه عاری از سلاح های کشتارجمعی در منطقه تأکید می کند به عنوان گامی حیاتی برای رسیدگی به توانمندی های سلاح های کشتارجمعی رژیم اسرائیل و پاک سازی منطقه از این سلاح های تهدیدآمیز.
آقای رئیس
با گذشت پنج سال از آغاز این کنفرانس ضروری است که هم به جلسات گذشته و هم به جلسات آینده کنفرانس و کمیته کاری آن نگاه کنیم تا مسیر کلی آن تقویت شود. در این راستا مایلم چند نکته را مطرح کنم:
۱. کنفرانس تنها ابتکاری است که یک چارچوب جامع را فراهم می کند که تمامی کشورهای خاورمیانه مایل به مشارکت در بحث های مرتبط با موضوع حساس امنیت ملی هستند در حالی که سایر سازوکارهای موجود صرفاً محدوده ای زیرمنطقه ای دارند؛ بنابراین تقویت کنفرانس از طریق مشارکت سازنده تمامی اعضا و ناظران دعوت شده ضروری است.
۲. موفقیت پایداری و اعتبار کنفرانس تا زمانی که رژیم اسرائیل از مشارکت خودداری می کند و ایالات متحده با عدم مشارکت خود از این موضع حمایت می کند به خطر می افتد. این موضوع باید در کنفرانس به طور جدی بررسی شود و راهکارهای مختلفی برای غلبه بر این موانع مورد بررسی قرار گیرد.
۳. یکی از دستاوردهای کلیدی کنفرانس تأکید بر ضرورت پیوستن سریع رژیم اسرائیل به معاهده منع گسترش سلاح های هسته ای (NPT) و ارائه سریع تأسیسات هسته ای آن به یک توافقنامه پادمان جامع آژانس بین المللی انرژی اتمی است. برای بهره گیری از این پیشرفت کنفرانس باید بر لزوم خلع سلاح واقعی پیش از ایجاد منطقه عاری از سلاح هسته ای تأکید کرده و یادآور شود که پیوستن رژیم اسرائیل به NPT به عنوان یک کشور غیرهسته ای باید نخستین گام به سوی منطقه ای عاری از سلاح های کشتارجمعی در خاورمیانه باشد. در این زمینه پیوستن رژیم اسرائیل به کنوانسیون های منع سلاح های شیمیایی (CWC) و بیولوژیکی (BWC) ضروری است.
۴. با توجه به فقدان سازوکار توافق شده ای در آژانس بین المللی انرژی اتمی برای نظارت بر نابودی سلاح های هسته ای بحث های بیشتری با مشارکت کارشناسان فنی از آژانس بین المللی انرژی اتمی و کشورهای عضو در کمیته کاری لازم است تا رویکردی مؤثر تدوین شود.
۵. کنفرانس باید رویکردی جامع اتخاذ کند و اطمینان حاصل کند که سلاح های شیمیایی و بیولوژیکی نادیده گرفته نشوند به ویژه با توجه به نبود سازوکار تأیید در کنوانسیون سلاح های بیولوژیکی (BWC). در این راستا ما تخصیص بحث های موضوعی به ابعاد شیمیایی و بیولوژیکی منطقه خاورمیانه عاری از سلاح های کشتارجمعی را در جلسات آتی کنفرانس و همچنین در کمیته کاری پیشنهاد می کنیم.
۶. دامنه بحث های کنفرانس و کمیته کاری باید به سلاح های هسته ای شیمیایی و بیولوژیکی محدود شود. معرفی موضوعات غیر توافقی یا مورد اختلاف در این فرآیند می تواند غیر سازنده باشد و باعث کاهش انگیزه ها شود.
۷. اعضای کنفرانس به لزوم اطمینان از حق انکارناپذیر استفاده صلح آمیز از فناوری های هسته ای شیمیایی و بیولوژیکی بدون محدودیت اذعان کرده اند. جلسات آتی کنفرانس باید نه تنها این حق را تأیید کند بلکه سازوکارهای اجرایی مشخصی را برای حفاظت از حقوق کشورهای عضو در برابر هرگونه مانع از جمله اقدامات قهری یک جانبه (UCMs) ایجاد کند.
۸. جلسات آینده کنفرانس و کمیته کاری می توانند امکان ایجاد چارچوبی برای همکاری صلح آمیز هسته ای را بررسی کنند تا صلح و همکاری در منطقه ترویج یابد. این می تواند شامل ایجاد کنسرسیومی برای تولید سوخت میان کشورهایی با نیروگاه های هسته ای باشد که شفافیت اعتماد و منابع مشترک را برای منفعت تمامی طرف های درگیر تقویت کند.
۹. استفاده از تجربیات ارزشمند سایر معاهدات منطقه ای بر اهمیت مشارکت مستمر و پایدار با آن سازمان ها تأکید دارد. جلسات آینده کمیته کاری می تواند زمان بیشتری را به بحث های عمیق و تبادل نظر با نمایندگان سایر مناطق عاری از سلاح های هسته ای اختصاص دهد.
۱۰. کشورهای دارای سلاح های هسته ای غربی که در این کنفرانس به عنوان ناظر شرکت می کنند نباید از فرصت تعامل با کشورهای منطقه درباره ایجاد منطقه عاری از سلاح های کشتارجمعی در خاورمیانه سوءاستفاده کرده و ادعاهای بی اساس علیه اعضای کنفرانس مطرح کنند. این رفتار باید در جلسات آینده متوقف شود و در صورت ادامه کنفرانس باید اقدامات مناسب اتخاذ کند. این کشورها باید بر مسئولیت اصلی خود در چارچوب کنفرانس تمرکز کنند: مذاکره درباره تضمین های امنیتی منفی برای کشورهای منطقه.
۱۱. بحث های ما در این کنفرانس باید به اتخاذ مواضع هماهنگ توسط اعضای آن در سایر مجامع مرتبط منجر شود. به عنوان مثال تهدید هسته ای رژیم اسرائیل علیه ایران مانند تهدید هسته ای آن علیه غزه شایسته محکومیت توسط کشورهای عضو کنفرانس است.
۱۲. با توجه به اهمیت درگیر کردن بخش های مرتبط کشورهای عضو کنفرانس در دستیابی به هدف نهایی آن برگزاری رویدادهای منطقه ای برای مشارکت دادن بخش های نظامی و غیرنظامی گوناگون ابتکاری ارزشمند است. تشویق به مشارکت داوطلبانه از سوی هر کشور منطقه فراتر از کشور میزبان حمایت و مشارکت این بخش ها را به طور قابل توجهی افزایش داده و به انتشار اطلاعات افزایش آگاهی و بهبود کارایی کلی کنفرانس کمک می کند. در این راستا از دولت قطر به خاطر برگزاری نشست منطقه ای پربار سپاسگزاریم.
۱۳. از نظر ساختاری هم کنفرانس و هم جلسات کمیته کاری آن مؤثر بوده اند. کمیته کاری بحث های ارزشمندی را تسهیل کرده که با حضور کارشناسان حمایت شده است؛ بنابراین نیازی به ایجاد هیچ سازمان جدیدی وجود ندارد.
آقای رئیس
ایران متعهد به انجام تعهدات بین المللی خود از جمله تعهدات خود در چارچوب موافقت نامه جامع پادمان (CSA) در عین حفظ منافع ملی مطابق با حقوق بین الملل است.
در پایان ایران به مشارکت فعال در موفقیت این کنفرانس تا دستیابی به هدف آن که ارتقای امنیت منطقه ای در خاورمیانه و زیرمنطقه های آن از جمله خلیج فارس است پایبند خواهد ماند.