در حالی که هنوز بحث های زیادی بین اقتصاددانان در مورد مزایای اصلاحات پولی و حذف چهار صفر وجود دارد ، بانک مرکزی برای اولین بار در اوت سال جاری با افشای چک های 50 هزار تومانی در ایران ، که چهار صفر آن نشسته بود ، برای اصلاح پولی آماده شد.
به گزارش باراناخبر ، روزنامه “ایران” در ادامه نوشت: در روزهای اخیر با کشف چهار اسکناس جدید از جمله یک هزار ، دو هزار ، پنج هزار و ایران ، چک 100 هزار ، بنابراین صفر این روند بار دیگر تشدید شده است. از اعداد انگلیسی به طور کامل حذف شده است.
مقامات بانک مرکزی این اسکناس های جدید را “اسکناس های بین نسلی” می نامند زیرا در صورت اجرای طرح حذف چهار صفر ، آنها همچنان قابل استفاده خواهند بود.
کشف اسکناس های 1 تا 5 تومانی
با رونمایی اسکناس های جدید توسط بانک مرکزی ، در واقع شکل جدیدی از اسکناس های نسل جدید دیده می شود. هزار اسکناس با کسر چهار صفر در شماره انگلیسی همان اسکناس یک تومانی شده است و اسکناس های 2 و 5 هزار تومانی نیز به ترتیب 2 و 5 تومانی شده اند. ایران چک 100 هزار تومانی نیز در نماد جدید به یک اسکناس 100 تومانی تبدیل شده است.
اما علاوه بر حذف صفرهای انگلیسی و کمرنگ شدن اعداد صفر فارسی ، نکته مهم دیگر بازگشت اسکناس های خرد به چرخه تولید است. اگرچه اسکناس های کوچک مانند هزار دلار هرگز رسماً از چرخه تولید حذف نشده بودند ، اما در سال های اخیر تولید چندانی نداشته است ، اما با کشف اسکناس های جدید ، هزار و دو هزار یورو دوباره چاپ و توزیع می شود
در واقع ، طبق برنامه بانک مرکزی و همچنین اصلاح پولی ارز ، قرار بود به تدریج جای اسکناس های کوچک را بگیرد ، زیرا پس از اصلاحات ، به ویژه در واحد خرد تومان (قرآن) ، اسکناس دیگر کارایی ندارد. اما مشکل اصلی ضرب و توزیع سکه این است که اکنون ارزش فلزی سکه از ارزش مبادله آنها بالاتر است.
به گفته عبدالناصر همتی ، رئیس کل بانک مرکزی ، هزینه ضرب هر سکه 500 تومانی 820 دلار است. این موضوعی است که در سالهای اخیر منجر به ذوب سکه توسط برخی از بازرگانان شده تا با تبدیل سکه به میله های فلزی سود بیشتری کسب کنند. بنابراین ، یکی از اصلی ترین موانع جایگزینی سکه با اسکناس ، صرفه اقتصادی است. سرانه ارز در ایران برای ایران 25 است ، در حالی که این رقم در سایر کشورها با سه رقم گزارش شده است. اما سرانه 109 اسکناس اعلام شده است که بالاتر از متوسط جهانی است. طبق اعلام بانک مرکزی ، در مجموع حدود 8 میلیارد اسکناس در کشور در گردش است در حالی که سالانه یک میلیارد اسکناس به دلیل عمر کوتاه از بین می رود.
از سوی دیگر ، شیوع ویروس کرونا در یک سال گذشته باعث کاهش چشمگیر استفاده از سکه شده است و اگرچه سیستم پرداخت الکترونیکی تا حد زیادی جای اسکناس را گرفته است ، اما در روزهای کرونا استفاده از اسکناس در برابر سکه به نظر می رسد قابل قبول تر قدم زدن همانطور که همتی خاطرنشان کرد ، با اجرای این طرح ، سکه های یک و دو تومانی ضرب می شود که جایگزین اسکناس های هزار و دو هزار تومانی فعلی می شود و بنابراین نقش سکه ها در مبادلات خرد مردم افزایش می یابد.
اگرچه در دهه های اخیر بحث های زیادی در مورد تغییر پول ملی و حذف صفر وجود داشته است ، اما در دهه 1990 اجرای این طرح به طور جدی مورد بحث قرار گرفت و در آگوست سال گذشته ، هیئت دولت حذف چهار صفر از پول ملی را تصویب کرد. و نمایندگان خانه ملت کلیات لایحه دولت را تصویب کردند. سرانجام ، در پایان آوریل 1998 ، پس از تصویب دولت و تصویب مجلس شورای اسلامی ، این طرح یک قدم به مرحله اجرا نزدیک شد. در ماه مه سال جاری ، تنها مورد تبدیل واحد پول ملی از ریال به توماس و حذف چهار صفر تصویب شد. طبق این ماده واحده ، “با حذف چهار صفر از پول ملی ، ریال به تن تغییر می یابد. بانک کشور ، هر تومان برابر با 10 هزار ریال و ضعف آن قرآن و هر کدام است. توم برابر 100 قرآن خواهد بود.
برخورد با اسکناس های تقلبی
بهاdinالدین حسینی هاشمی ، کارشناس امور بانکی گفت: یکی از دلایل چاپ و توزیع مجدد اسکناس های زیر 5،000،000 احتمالاً خارج بودن اسکناس های تقلبی در کشور است.
وی توضیح داد: در حال حاضر 7 تا 8 درصد از نقدینگی کشور اسکناس و سکه در دست مردم است و اگر اسکناس های تقلبی در گردش باشد ، تأثیرات منفی بسیاری بر اقتصاد ملی خواهد داشت.
به گفته وی ، بانک مرکزی در تلاش است با چاپ اسکناس های جدید که ضریب امنیتی بالاتری نسبت به اسکناس های قدیمی دارند ، از ورود اسکناس های تقلبی به بازار جلوگیری کند. اگرچه بانک مرکزی آمار اسکناس و سکه در دست مردم است ، اما با این کار می تواند آمار خود را به روز کند.
این کارشناس امور بانکی با بیان اینکه یکی دیگر از دلایل چاپ اسکناس جدید زمینه سازی برای اجرای طرح حذف چهار صفر از پول ملی است ، ادامه داد:
حسینی هاشمی همچنین گفت: قطعاً به دلیل کاهش قدرت خرید پول ملی ، اسکناس های کوچک کارایی خود را در مبادلات از دست داده اند و بر این اساس قرار بود سکه ها به تدریج جای اسکناس های کوچک را بگیرند اما با توجه به اینکه ارزش فلزی سکه های آن ارزش معاملات افزایش یافته است ، امکان ذوب و فروش شمش های فلزی وجود دارد.
نکته مهمی که بانک مرکزی باید به آن توجه کند
کامران نادری ، اقتصاددان نیز گفت: “هنگامی که طرح حذف چهار صفر و تغییر پول ملی توسط دولت تصویب شد ، اسکناس 1،000،000 لک هنوز موثر بود ، اما در سال گذشته ، با افزایش تورم ، این اسکناس دارای در معاملات از Lost کارآمدتر می شوند.
وی خاطرنشان کرد: این نشان می دهد اگر بانک مرکزی نتواند تورم را مهار کند ، ارز جدید و اسکناس های آن به سرعت کارایی خود را از دست می دهند.
به گفته وی ، در واقع ، بین اعلام طرح حذف چهار صفر و مرحله اولیه اجرای آن ، اسکناس 1000 تومانی استفاده خود را از دست داده است و در صورت ادامه رشد تورم ، برنامه اصلاحات پولی نیز به همان سرنوشت دچار خواهد شد. بنابراین ، این موقعیت هشداری است به بانک مرکزی برای توجه به اصلاح پولی کلیه حلقه های این زنجیره ، همانطور که بارها گفته شد.
وی افزود: بر این اساس ، هزاران اسکناس که به زودی در بازار توزیع می شود ، تیراژ زیادی نخواهند داشت زیرا می تواند کالاهای بسیار محدودی را خریداری کند و بنابراین برای مواردی مانند “عیدی دادن و تیراژ زیاد وجود نخواهد داشت” استفاده می شود.
نادری همچنین گفت اکنون علاوه بر هزینه بالای چاپ اسکناس ، که تولید اسکناس های کوچک را غیرقابل توجیه می کند ، ارزش ذاتی سکه ها نیز از ارزش مبادله آن فراتر رفته است.
انتهای پیام